Matlab tizimini paydo bo’lish tarixi
MATLAB tizimini vazifalari va imkoniyatlari
Download 6.71 Mb.
|
umumiy 2
MATLAB tizimini vazifalari va imkoniyatlari
Matlab – matyematik va ilmiy-tyexnik xisoblashlarni amalga oshirishga mo’ljallangan eng qadimiy, uzoq vaqtlar davomida ishlab chiqilgan va tyekshirilgan, avtomatlashtirilgan tizimlardan biri bo’lib, u matritsa va matritsaviy amallarni kyengaytirilgan talqini ustiga qurilgan. Mazkur tushuncha uning nomida o’z aksini topgan, ya'ni MATLAB – matrix laboratory – matritsali laboratoriya. Ma'lumki, juda ko’plab dasturlar va ular ustida amallar bajarish sikllar orqali amalga oshiriladi. Bu esa dasturni ishlashini syekinlashtiradi va ba'zi bir amallarni bajarishni dasturlash tillarida ko’p o’lchamli, xususan, ikki o’lchamli, ya'ni matritsalarni e'lon qilishni murakkablashtiradi. Matlabda asosiy ob'yekt sifatida matritsalardan foydalanish sikllar sonini kyeskin kamaytiradi.
yaratishda xisoblashlar tyezligini oshirishga hamda tizimning turli xil masalalarini hal qilishga moslashuvchanligiga katta e'tibor qaratilgan. Matlab tizimi dasturlashning uchta asosiy kontsyepsiyasini amalga oshiradi: a)modullarni, ya'ni protsyedura va funktsiyalarni yaratishga asoslangan protsyedura modulli dasturlash; b)ob'yektga yo’naltirilgan dasturlash (ayniqsa, tizimning grafikli vositalarini joriy qilish ahamiyati); c)foydalanuvchining grafikli intyerfyeysini yaratishga mo’ljallangan vizualyo’naltirilgan dasturlash (GUI-Graphics User Interface).
Tizimning asosiy imkoniyatlardan biri bu uning ochiqligi va kyengaytirish mumkinligidir. Tizimning juda ko’plab buyruq va funksiyalari matnli formatdagi m-fayl (kyengaytmasi .m) va C/C++ fayllari ko’rinishida bo’lib, barcha fayllarni modifikatsiya qilish mumkin. MATLAB tizimi shunday ishlab chiqilganki, hisoblashlarni, foydalanuvchi dasturini tayyorlamasdan to’g’ridan-to’g’ri bajarish mumkin. Bunda Matlab supyerkalkulyator vazifasini bajarib, qatorli komanda ryejimida ishlaydi. Masalan, 2+3, ans=5; 2*3, ans=6 va xokazo. Tizimda ishlash muloqatli (dialogli) tavsifga ega bo’lib, “savol byerildi – javob olindi” qoidasi bo’yicha ishlanadi. Ya'ni foydalanuvchi klaviatura yordami xisoblanishi lozim bo’lgan ifodani kiritadi, taxrir qiladi (agar lozim bo’lsa) va kiritishni ENTER klaviaturasini bosish bilan yakunlaydi. Umuman olganda, ma'lumotlarni kiritish va xisoblashlarni amalga oshirish quyidagicha amalga oshiriladi: Boshlang’ich ma'lumotlarni kiritishni ko’rsatish uchun >> byelgidan foydalaniladi; Ma'lumotlar oddiy yozuvli tahrir yordamida kiritiladi; Biror bir ifoda xisoblash natijasini blokirovka qilish uchun mazkur ifodadan kyeyin ; (nuqta vyergul) qo’yiladi; Xisoblashlar natijasini ko’rsatuvchi o’zgaruvchi aniqlanmagan bo’lsa, u holda Matlab tizimi bunday o’zgaruvchi dyeb ans oladi; O’zlashtirish amali sifatida juda ko’plab dasturlash tillari kabi “:=” byelgi emas, balki matyematikadagi oddiy “=” ni o’zi olinadi;
Ma'lumki, juda ko’plab matyematik tizimlarda, agar v son bo’lmasa, u holda sin(v) va exp(v) ifodalarni hisoblab bo’lmaydi, ya'ni tizim bunday ifodalarni xato dyeb byeradi. Matlabda esa agar byerilgan o’zgaruvchi vyektor bo’lsa, natija ham mazkur o’lchamdagi vyektor bo’ladi, agar matritsa bo’lsa, natija xam matritsa bo’ladi. Komandali ryejimda bir qatordagi byelgilarning maksimal soni – 4096, m – fayllarda esa chyegaralanmagan. Ma'lumki, o’zgaruvchilar kompyutyer xotirasida, ya'ni ishchi soha (workspace) da ma'lum bir joy egallaydi. Ishchi sohani kyeraksiz o’zgaruvchilardan tozalash uchun clear funktsiyasining turli xil ko’rinishlaridan foydalaniladi, masalan: clear - barcha aniqlangan o’zgaruvchilarni yo’qotish; clear x - aniqlangan x o’zgaruvchini yo’qotish; clear a, b, c - aniqlangan bir nyecha o’zgaruvchilarni yo’qotish. Umuman olganda, AMDP neyron to’ri, elektrotexnik qurilmalarni modellashtirish, murakkab matematik masalalarni yechish, fizik jarayonlarni kompyuterda modellashtirish kabi ko’plab sohalarda qo’llash uchun yaratilgan. Shuning uchun ham bu sohani chuqur o’rganish katta ahamiyatga ega. Download 6.71 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling