Matlabda matematik ifodalar ustida shakl almashtirishlar

MATLABDA MATEMATIK IFODALAR USTIDA SHAKL ALMASHTIRISHLAR
Reja:

1. 
   MATLABda matematik ifodalar
   
2. 
   MATLABda shakl almashtirish
   

MATLABda matеmatik ifodalar ustida shakl almashtirish jarayonida quyidagi amallarni bajarish mumkin:

· O’xshash hadlarni ixchamlash;
· Ko’paytuvchilarga ajratish;
· Qavslarni ochish:
· Ratsional kasrlarni qisqartirish va shu kabilar
Bunday simvolli hisoblashlarni bajarishdan oldin ifodadagi o’zgaruvchilar syms yordamchi buyrug’I (syms inglizcha “symbols”, ya’ni “simvollar” so’zining qisqa ifodasi)orqali e’lon qilinadi.
Masalan:
>> syms x y z a b c d Ifodalarda shakl almashtirishlar. Ifodalarda qavslarni ochib, ularning hadlarini ixchamlash expand() buyrug’I bilan amalga oshiriladi:
>> syms x y z a b c d e
>> P=(x+1)*(x-1)*(x^2-x+1)*(x^2+x+1)
P = (x+1)*(x-1)*(x^2-x+1)*(x^2+x+1)
>> P1=expand(P)
P1 =x^6-1
Ko’phadlarni ko’paytuvchilarga ajratish uchun esa factor) byrug’idan foydalanamiz.
Masalan:
>> factor(P1)
ans
=(x+1)*(x-1)*(x^2-x+1)*(x^2+x+1)
>> factor(x^5-x^4-7*x^3+x^2+6*x)
ans
=x*(x-1)*(x-3)*(x+2)*(x+1)
Ifodalarni soddalashtirish simplify() yoki simple() buyrug’I bilan amalga oshiriladi.
Masalan:
>> P2=(cos(x)-sin(x))*(cos(x)+sin(x))
P2
=(cos(x)-sin(x))*(cos(x)+sin(x))
>> simplify(P2)
ans
=2*cos(x)^2-1
Bundan tashqari, ifodalar ustida shakl almashtirishlarda kerak bo’ladigan collect, numden, horner, subexpr, subs kabi bir qator buyruqlari mavjud va uni mustaqil o’rganishni foydalanuvchiga qoldiramiz. Matlabni hisoblagich sifatida ishlatish. Matlab interaktiv hisoblagich sifatida ishlatilganda, oddiygina hisoblamoqchi bo`lgan tenglamani muloqatli hisob uchun, ko`rmoqchi bo`lgan hisobni kiritamiz.
Misol uchun biz 1+2*3 ni hisoblashni xohlaymiz. Kiritish belgisini (>>) oldiga shu masalani kiritamiz,
>> 1+2*3
Ans
=7
Bu yerda, kiritilgan hisob biroz argumentga tenglangan. MATLAB dasturi avtomatik tarzda, hisob natijasini ans nomli argumentga tenglaydi, bu answer inglizcha yechim (javob) degan manoni bildiradi. Shuni e`tiborga olish kerakki ans argumenti faqat oxirgi nomsiz hisobning natijasini saqlaydi. Natija o`chib ketmasligi uchun, boshqa argument nom berishimiz mumkin.
Misol uchun,
>> x=1+2*3
X
= 7
x uchun qiymat 1+2*3 =7 qiymatga tenglashtiriladi. Bu kiritilgan nom orqali oldin olingan natijani chaqirish uchun ishlatsa bo`ladi. Shuning uchun, 4*x bizda quyidagi natijani beradi.
>>4*x
ans
= 28.000 [A-6, 4 ]

Matlabdan chiqish va ishni yakunlash Matlabning ishini tugatish uchun, quit buyrug`I buyruq oynasiga kiriting, yoki

File-Exit ni ishchi oynadagi asosiy menyusidan tanlang.
Ishning boshlanishi Matlab dasturi minimal bilan ishlashni tanishib chiqqach, endi qo`shimcha amaliyotlarni bajarishni o`rganamiz.
Matlab qiymatlarni yaratish Matlabda qiymatlarni yaratish uchun o`zining qonun qoidasi mavjud. O`zgaruvchi qiymatning yozilish qoidasi quyidagicha:
Qiymat nomi = qiymat (yoki tenglama formulasi) Misol uchun, >> x = qiymat bunda qiymat raqamli kombinatsiyalarning to`plami, matematik operatorlar, qiymatlar va funksional chaqiruvlar.
Barcha amallarning ishlashi o`rta maktab kursidan tanish algebra qoidalari asosida ishlaydi. Darajaga ko`tarish birinchi tartibda bajariladi, birga undan keyin bo`lish va ko`paytirish. Oxirida esa qo`shish va ayirish amallari bajariladi. Bu prioritet tartibini o`zgartirish uchu qavs ishlatiladi. Misol uchun 1+2*3 ni qavs qo`yish orqali qavs ichidagi birinchi bajariladi, shunda qavs qo`ysak (1+2)*3, natija 7 va 9 bo`ladi. Dumaloq qavslar har doim prioritetlarni o`zgartirish uchun qo`llanilishi mumkin va qavslarni murakkab sonlar bilan ishlaganda ham qo`llanilish talab etiladi, shu orqali xatoliklar yo`qotiladi.