Matnli masalalar

Sonlarga oid masalalar.
Sodda mushohada. Hech bir uchtasi bitta to'g'ri chiziqda yotmaydigan n ta nuqtadan ta to'g'ri chiziq o'tkazish mumkin.

1. 
   Har qanday uchtasi bir to'g'ri chiziqda yotmaydigan 6 ta nuqta berilgan. Shu 6 ta nuqtalar orqali nechta turlicha to'g'ri chiziq o'tkazish mumkin?
   

Yechilishi. Yuqoridagi formulaga murojaat qilamiz:

Demak javob: 15ta

2. 
   Har qanday uchtasi bir to'g'ri chiziqda yotmaydigan 7 ta nuqta berilgan. Shu 7 ta nuqtalar orqali nechta turlicha to'g'ri chiziq o'tkazish mumkin?
   

Yechilishi.
Javob: 21ta

3. 
   Birinchi kuni ish normasining qismi bajarildi. Ikkinchi kuni birinchi kunda bajarilgan ishning qismicha ko'p ish bajarildi. Shu ikki kunda qancha ish normasi bajarildi?
   

Yechilishi:
Demak masalaning javobi ish normasi
Tenglama yoki tenglamalar sistemasi yordamida yechiladigan masalalar.

1. 
   sonlarning o'rta arifmetigi ga teng.
   

2. sonlarning o'rta geometrigi ga teng.
3. Har qanday ikki xonali sonni 10x+y ko'rinishda yozish mumkin, bunda x, y lar raqamlar.
1-masala. Ikki xonali son bilan uning raqamlari o'rinlarini almashtirishdan hosil bo'lgan son ayirmasi quyidagilardan qaysi biriga qoldiqsiz bo'linadi?
A) 5 B) 11 C) 9 D) 4 E) 6
Yechish: Raqamlar a; b ga teng bo'lgan kiki xonali sonni 10a + b ko'rinishda yozish mumkin. Uning raqamlari o'rinlarini almashtirishdan hosil bo'ladigan
ikki xonali son 10b + a ga teng bo'ladi. Ularning ayirmasini hisoblaymiz:
10a + b - (10b + a) = 9a - 9b = 9(a - b)
Demak, ayirma 9 ga qoldiqsiz bo'linadi. J: 9 ga (C).
Prosentga oid masalalar.
1. soni t% ga oshirilsa, soni hosil bo'ladi. Masalan, soni 30% ga oshirilsa, ; 40% ga oshirilsa, hosil bo'ladi.
2. soni t% ga kamaytirilsa, soni hosil
bo'ladi. Masalan, soni 30% ga kamaytirilsa, (1- 0,3) =0,7 ; 40% ga kamaytirilsa, (1-0,4) =0,6 hosil bo'ladi.
1-masala. Ishchining maoshi dastlab 20% ga, so'ngra yana 20% oshirilgan bo'lsa, uning maoshi necha foizga oshgan?
Yechish: Ishchining dastlab maoshi ga teng bo'lsin.
Uning maoshi 20% ga oshgandan keyin ishchi + 0,2 = 1,2 miqdorda maosh oladi. Ikkinshi marta 20% ga oshgandan keyin u miqdorda maosh oladi. Demak, uning maoshi jami 1,44 - = 0,44 ga ortadi ekan. J: 44%

5-ilova
Masala

Ikki sonning yig'indisi 24 ga teng. Agar shu sonlardan birining 85% ikkinchisining qismiga teng bo'lsa, shu sonlarni toping.
Bu masalani doskaga yozib qo’yiladi. O’quvchilar daftarlarida mustaqil masalani yechishadi.

6-ilova
Uyga vazifa

1.Binoning 8-qavatigacha bo'lgan zinaning uzunligi 2-qavatgacha bo'lgan zina uzunligidan necha marta uzun (qavatlar orasidagi zinalar soni bir xil deb hisoblansin)?

2. Bolalar archa bayramida bir xil sovg'a olishdi. Hamma sovg'alarda jami 123ta olma va 82 ta nok bo'lgan. Archa bayramida nechta bola qatnashgan va har bir bola nechta olma va nechta nok olgan?
3. Agar kamayuvchini 16ta va ayriluvchini 20 ta orttirilsa, ayirma qanday o'zgaradi?
4. Xaritada 3,6 sm uzunlikdagi kesmaga 72 km masofa mos keladi. Agar xaritada ikki shahar orasidagi masofa 12,6 sm bo'sa, ular orasidagi masofa necha km?
5. Ishchining oylik maoshi 350so'm. Agar uning maoshi 30% ortsa, qancha maosh oladi?

Qo’shimcha ilova

Qiziqarli savollar
Начало формы





4