Mavorounnaxrning markazlashgan davlatlari


Download 20.55 Kb.
bet1/5
Sana07.01.2023
Hajmi20.55 Kb.
#1081490
  1   2   3   4   5
Bog'liq
Mavorounnaxrning markazlashgan davlatlari


"Mavorounnaxrning markazlashgan davlatlari" jadvali





Somoniylar

Qoraxoniylar

Xorazmshoxlar

Asoschi (hukmron sulolaning taniqli vakili)

Somoniylar - (fors.سامانیان)999-865-yillarda hukmronlik qilgan sulola. S.ning oilaviy nisbasi, yaʼni nomi ularning ajdodi boʻlmish Somonxudot ismi bilan bogʻliq. Somonxudotning kelib chiqishi hakida turli xil maʼlumot va fikrlar mavjud. Abu Bakr Narshaxiy (10-asr) va Hamza Isfahoniy (10-asr) keltirgan maʼlumotlarga qaraganda, Somonxudot Balx viloyatidagi Somon qishlogʻidan, alMukaddasiy (10-asr) ning maʼlumotiga koʻra esa, u Samarqand viloyatidagi Somon nomli qishloqdan boʻlgan

Mazkur davlatga asos solgan siymo Abdulkarim Sotuq Bug’roxon (859-955) yag’molar qavmiga mansub bo’lgan

Mazkur sulolaga saljuq amirining tashtdori Anushtegin asos solgan. Sulton hammomchilari mahkamasining sardori boʻlgan Anushtegin Garchoi Malikshoh (1072-1092 yy.) saroyida yuksak martabaga erishgan

Mavjud bo’lgan davri

IX asrning boshlarida Movarounnahrda somoniylar sulolasi paydo bo'ldi. Somoniylar sulolasiga asos solgan Somon yirik er egasi bo'lgan

Ettisuv, Sharqiy Turkiston o’lkalarida IX asr ikkinchi yarmida turli turkey qavmlar, elatlarning o’zaro birikuvi natijasida va qo’shiluvi davomida Qoraxoniylar davlati tashkil topdi

XI asr va XII asrning birinchi yarmida Xorazm saljuqiylar davlati (Gʻaznaviylar davlati xarobalarida XI asrda tashkil topgan) tarkibiga kirgan. Xorazmning XI asrdagi yuksalishi turkiylar sulolasiga mansub xorazmshohlar siyosati bilan uzviy bogʻliq

Hududi

Ravnaq topgan davrida Movarounnahr, Xuroson, Shimoliy va Sharqiy Eronni o'z ichiga olgan

Qoraxoniylar davlatining boshqaruv tizimi mahalliy hududiy boshqarish tartibiga asoslangan. Xonlik hududlari nihoyatda bepoyon bo’lganligidan, har bir yirik hudud yoki ... Qoraxoniylarning Movarounnahrdagi hukmronligi murakkab ijtimoiysiyosiy vaziyatda, turli sulolaviy urushlar, ziddiyatli jarayonlar girdobida kechgan. Ayniqsa xonlikning muhim hayotiy markazlari hisoblangan Samarqand, Buxoro, Balx va Termiz kabi joylarni qo’lga kiritish uchun saljuqiylar, qoraxitoylar bilan ko’p bor urush harakatlari olib borilgan

XORAZMSHOHLAR DAVLATI — qadimgi davrdan 13-a. oʻrtalariga qadar Xorazm hududida hukmronlik qilgan sulolalar (siyovushiylar, afrigʻiylar, maʼmuniylar


Download 20.55 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling