Mavu: Unix operatsion tizimida ishlash asoslari. Operatsion tizimlar: unix operatsion tizimining asoslari. Linux operatsion tizimi strukturasi

Repositoriya orqali dastur o’rnatish afzallik va 
kamchiliklari: 
Repostory bu joy bo’lib, u yerda dastur uchun zarur barcha ma’lumotlar fayl ko’rinishida 
saqlanadi va tarmoq orqali unga murojaat qilish imkoniyati mavjud bo’ladi. 
 
AppStore (Apple) 
 
Play Market (Google) 
 
Market (Microsoft) 
+ Kerakli barcha kutubxonalarga bog’lanishlar mavjud; 
+ Dasturni o’rnatish boshqaruvi mavjud; 
+ Qoidalar to’plami bo’lib, barcha jarayonlar repositoriya orqali avtomatik amalga oshiriladi. 
Tavsiya qilinadigan variati bu – paket orqali o’rnatish bo’lib, unda versiyasi qanday 
modullar mavjudligini ko’rish mumkin. Agarda mavjud operatsion tizim uchun paket 
fayli mavjud bo’lsa, uni yuklab olib o’rnatgan ma’qul hisoblanadi. 
Lekin ideal datur o’rnatish usuli bu – repositoriya orqalidir. 

---

Linux operatsion tizimi versiyasi 
Tux 
Qaysi versiya Linux rasmiy hisoblanadi? Bu savol barcha foydalanuvchilarga qiziq 
hisoblanadi. Linux operatsion tizimining rasmiy versiyasi mavjud emas!GNU nima?
GNU nima? 
GNU’s Not UNIX so’zlarini qisqartmasi bo’lib, bu abviatura hisoblanadi. 
1983-yilda Richard Stolman – GNU loyihasini yurg’izadi. Loyiha nomi – “GNU is Not Unix” 
so’zlaridan olingan abbreviatura hisoblanadi va “GNU – Unix Emas” ma’nosini beradi. Bu 
loyihadan maqsad: UNIX kodlaridan foydalanmasdan, mutlaqo bepul UNIX’simon OT yararish 
edi. GNU loyohasida ko’plab dasturlar yaratiladi, lekin ularning yadrosi – ya’ni OT’ning o’zi 
bo’lmaydi. 
1991-yilda Linus Torvalds yangi UNIX’simon OT’ni taqdim etadi. Uning do’stlari hazil 
tariqasida Linus va UNIX so’zlarini qo’shib, bu tizimni Linux deb atay boshlashadi. Bu nom 
hozirgacha saqlanib qolgan. 
Linux ham “ochiq kodlik” bo’lganligi uchun, Linux OT’i va GNU dasturlaridan foydalanib 
istagan odam Linux distributivini yaratishi mumkin edi. Shuning uchun ham dunyoda minglab 
Linux distributivlari mavjud. Distributiv aslida alohida OT, lekin ular shunchalik ko’p va bir-birga 
o’xshashki – ularni Linux distributivi deyishadi. Debian, Ubuntu, Fedora, Kali kabi mashhur 
distributivlarning o’zi 300 dan ortiq. 

---

 
Linux bu operatsion tizim yadrosi hisoblandi.
 
Operatsion tizim GNU/Linux deb nomlanadi. 
Distrubitivlarning bir-birisidan farqlari: 
 
Yadro versiyasining turli xilligi;
 
Katalog strukturasining turli xilligi; 
 
Paket menejerlarining turli xilligi. 
 
Dasturiy ta’minotlarning turli xil to’plamlari bilan ta’minlanganligi.