Mavzu: α-, β- va γ oksikislotalarni bir-biridan qanday reaksiya bilan farqlash mumkin? Bajardi: Orziyeva Nigina


Download 0.87 Mb.
Pdf ko'rish
Sana08.05.2023
Hajmi0.87 Mb.
#1444879
Bog'liq
kimyo3



Mavzu: α-, β- va γ- 
oksikislotalarni bir-biridan 
qanday reaksiya bilan 
farqlash mumkin? 
Bajardi: Orziyeva Nigina


Oksikislotalarning issiqlikka nisbati. Gidroksi kislotalar, 
OH guruhining holatiga qarab, qizdirilganda o'zini 
boshqacha tutadi. Bu bizga α-, β- va γ va boshqa gidroksid 
kislotalarni bir-biridan ajratish imkonini beradi,
 
α 
-gidroksi kislotalar:
a-gidroksi kislotalar holatida ikkita kislota 
molekulasi o'rtasida o'zaro ta'sir sodir bo'ladi, ikkita 
suv molekulasi ajralib chiqadi va tsiklik efir hosil 
bo'ladi, bu laktid deb ataladi.


β -gidroksi kislotalar:
b-uglerod atomida elektron zichligi pasayadi, 
buning natijasida vodorod harakatchan bo'ladi - suv 
molekulasi bo'linadi va to'yinmagan kislota hosil 
bo'ladi. Shunday qilib, b-gidroksi kislotalar a, b-
to'yinmagan kislotalarni hosil qiladi.


γ - gidroksi kislotalar:
Qizdirilganda
 
y-gidroksi
 
kislotalar molekula 
ichidagi sikllanishga uchraydi va laktonlar deb 
ataladigan tsiklik efirlarni hosil qiladi.


a-gidroksi kislotalarning bo'linishi: Yana bir o'ziga 
xos reaktsiya a-gidroksi kislotalarga xosdir. 
Konsentrlangan sulfat kislota ta'sirida a-gidroksi 
kislotalar C-C aloqasining yorilishi bilan parchalanadi:
Bunday sharoitda, qoida tariqasida, formik kislota 
va tegishli aldegid yoki keton hosil bo'ladi. Hosil 
bo'lgan chumoli kislota konsentrlangan sulfat kislota 
ta'sirida va qizdirilganda uglerod oksidi (II) va suv 
ajralib chiqishi bilan parchalanadi. Bu reaksiya a-
gidroksi kislotalarni aniqlash uchun ishlatiladi.


Download 0.87 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling