15-mavzu: MAT fiziologiyasi.
Nerv sistemasi ishining asosiy prinsipi nima?
|
reflex
|
qisqaruvchanlik
|
o’tkazuvchanlik
|
qo’zg’aluvchanlik
|
Katta yarim sharlar po’stlog’ida necha milliardga yaqin neyronlar bo’ladi?
|
13 millard
|
10 millard
|
11 millard
|
14 millard
|
Bosh miyaning qaysi qismining yadrosi ovqat hazm qilish, nafas olish, yurak faoliyatini boshqaradi?
|
uzunchoq miya
|
ko’prikcha
|
miya ko’prigi
|
oraliq miya
|
Bosh miyaning qaysi qismi harakatlanishini boshqaradi?
|
miyacha
|
o’rta miya
|
oraliq miya
|
uzunchoq miya
|
Bosh miya katta yarim sharlar po’stlog’ining qaysi qismida ko’rish zo’nasi joylashganligini belgilang?
|
ensa
|
chakka
|
tepa
|
peshona
|
Nerv sistemasining skelet muskullari ishini boshqaruvchi qismining nomi nima?
|
somatik nerv sistemasi
|
faqat simpatik nerv sistemasi
|
faqat parasimpatik nerv sistemasi
|
bosh miya
|
Oq moddadan iborat nerv sistemasi qismlarini ko`rsating. 1. targ`il tana 2. oqimtir yadro 3. orqa miyaning tashqi qismi 4.orqa miyaning ichki qismi 5.bosh miya yarimsharlari po`stlog`i 6.bosh miya yarimsharlari po`stlog`ining ostki qismi
|
3, 6
|
2, 3, 5
|
1, 2, 4, 5
|
2, 3, 6
|
Kulrang modda bosh miyaning qaysi bo’limlarini o’rab, po’stloq hosil qiladi? 1.uzunchoq miya 2.o’rta miya 3.miyacha 4.oraliq miya 5.katta yarim sharlar 6.miya ko’prikchasi
|
4,5
|
1,2
|
3,4
|
3,5
|
Periferik nerv sistemasiga quyidagilarning qaysi biri kiradi? 1.bosh miya 2.sezuvchi nerv tolalari 3.orqa miya 4.harakatlanuvchi nerv tolalari 5.bosh miyadan chiqadigan 12 juft nervlar 6.bosh miya po’stlog’i 7.nerv tugunchalari
|
2,4,5,7
|
1,3,6,7
|
1,2,3,5
|
2,3,5,6
|
Talamus bosh miyadagi qaysi bo’limning tarkibi qismi hisoblanadi?
|
oraliq miya
|
uzunchoq miya
|
miyacha
|
o’rta miya
|
Bajaradigan funksiyaga ko’ra, nerv sistemasi qanday xillarga ajratiladi.
|
periferik, markaziy
|
simpatik, parasimpatik
|
somatik, vegetativ
|
periferik, somatik
|
Har qaysi muskul guruhining ishini boshqaruvchi nerv markazlari bosh miya po’stlog’ining qaysi qismida joylashgan?
|
tepa
|
chakka
|
ensa
|
peshona
|
Parasimpatik nerv sistemasining qaysi tolasi ichki a’zolariga boradi?
|
o’rta miyadan chiqqan adashgan nerv
|
uzunchoq miyadan chiqqan adashgan nerv
|
ko’krak sigmentidan chiqqan aralash nerv
|
bel qismidan chiqqan aralash nerv
|
Nerv sistemasining qaysi qismi yallig’lanishdan nevrit kasalligi kelib chiqadi?
|
harakatlantiruvchi nerv tolasi
|
nerv tugunlari
|
qo’shimcha nerv tolasi
|
sezuvchi nerv tolasi
|
Orqa miya uch qavat parda bilan o’ralgan, bular….
|
qattiq, o’rgimchak to’rsimon, yumshoq parda
|
yumshoq, parallelsimon, yupqa parda
|
liqildoq, miya suyuqligi, yupqa parda
|
yupqa parda, o’rgimchak to’rsimon, oq modda
|
Nerv sistemasining kasalliklari qanday xillarga bo’linadi? Ularga xos kasalliklar nomi berilgan qatorni aniqlang. 1.periferik 2.markaziy a.nevralgiya b.ensefalit g.meningit e.mielit
|
1-a /2-b,g
|
1-a,b,g / 2-e
|
1-a,b / 2-b,g,e
|
1-b,g,e /2-a
|
Vegetativ nerv sistemasining markazlari qayerda joylashgan? 1.1-ko’krak sigmentidan to 3-bel sigmentigacha 2.2-4-dumg’aza sigmentida 3.uzunchoq miyada 4.o’rta miyada 5.ko’prikchada 6.miyachada 7.oraliq miyada
|
1,2,3,4
|
1,2,4,5
|
1,3,4,6
|
1,5,6,7
|
Ensefalit qaysi kasallikni o’z vaqtida davolanmaslikdan yuzaga keladi?
|
meningit
|
radikulit
|
nevrit
|
mielit
|
Po’stloq osti ko’rish markazlari qayerda joylashgan?
|
o’rta miyadagi 4 tepalikning oldingi ikkitasida
|
o’rta miyadagi 4 tepalikning orqa ikkitasida
|
o’rta miyadagi 4 tepalikning atrofida
|
o’rta miyadagi 4 tepalikning oldingi o’rtasida
|
Somatik nerv sistemasi odamda qanday jarayonni bajaradi?
|
harakati
|
yurak ishini
|
oshqozonning shira ajratishini
|
ayrish sistemasini
|
Qaysi nervlar tasirida yurak urushi tezlashadi va qon tomiri torayadi?
|
simpatik
|
somatic
|
parasimpatik
|
orqa miya
|
Markaziy nerv sistemasining kasalliklarini aniqlang.
|
mielit, ensefalit
|
gepatit, plevrit
|
infarkt, gastrit
|
kolit, paratit
|
Po’stloq osti eshitish markazi bosh miyaning qayerida joylashgan?
|
o’rta miya
|
oldingi miya
|
oraliq miya
|
miyacha
|
Parasimpatik nerv sistemasi yurak va qon tomirlarga ta’sir qilib….
|
yurak ishini sekinlashtiradi
|
arteriya qon tomirlarini kengaytiradi
|
qon bosimini pasytiradi
|
a,b,c
|
Gipotalamus, talamus qaysi miyaning tarkibi qismlari hisoblanadi?
|
oraliq
|
o’rta
|
uzunchoq
|
oldingi
|
Uchlik ko’z soqqasini va yuz muskullarini harakatlantiruvchi nervlarning markazlari bosh miyaning qaysi qismida joylashgan?
|
miya ko’prigida
|
o’rta miyada
|
oraliq miyada
|
uzunchoq miyada
|
Yarimsharlar po’stlog’idagi nerv hujayralarini orqa miya bilan tutashtiruvchi nerv yo’llari bosh miyaning … qismida kasishadi.
|
a,b
|
yuqori
|
o’rta
|
quyi
|
Qaysi nerv tolalari jigardan ajralgan o’t suyuqligini ko’paytiradi?
|
parasimpatik
|
vegetative
|
orqa miya
|
somatik
|
Ko’z soqqasi va yuz muskullarini harakatlantiruvchi nervlarning markaziy qayerda joylashgan?
|
miya ko’prigida
|
uzunchoq miyada
|
miyachada
|
oraliq miyada
|
Somatik nerv sistemasi…. boshqaradi.
|
sezgi azolarini
|
yurak ishini
|
gipofiz bezi
|
oshqozon ishini
|
Skelet muskullaridagi moddalar almashinuvini … nerv sistemasi boshqaradi?
|
vegetative
|
somatik
|
markaziy
|
somatik, simpatik
|
16 mavzu. MAT xususiy fizialogiyasi. Vegetativ asab tizimi.
Miyachashikastlangandaxarakatsistemasinibuzilishlarininamoenbo‘lishi:
|
ataksiya, tremor, asinergiya;
|
aleksiya, afaziya, nistagm;
|
tremor, asteniya, aleksiya;
|
xarakatlarni asinergiyasi, akalkuliya, apraksiya.
|
Talamus funksiyalari:
|
reflektor faoliyatini segment usti markazi xisoblanadi;
|
pustlok osti tizilmalarni boshqaradi;
|
termoregulyatsiyani boshqaradi;
|
chankov markazi bor.
|
Uzunchoq miyani markaziy xemoretseptorlari stimulyatsiyalanadi:
|
giperkapniyada;
|
gipoksiyada;
|
OMS osmotik bosim miqdoriga;
|
OMS onkotik bosim miqdoriga
|
Orqa miya uzunchoq miya ostidan kesilganda nafas
|
nafas to‘xtaydi
|
siyrak va yuzaki bo‘ladi
|
siyrak va chuqur bo‘ladi
|
o‘zgarmaydi
|
Uzunchoq miya butunligi buzilganda nafas
|
nafas tuxtaydi
|
siyrak va chuqur bo‘ladi
|
yuzaki va chuqur bo‘ladi
|
o‘zgarmaydi
|
Simpatik nerv tasirlanganda kuzatiladi
|
vazokonstriksiya
|
vazodilyatatsiya
|
reaksiya bo‘lmaydi
|
vazokonstriksiya so‘ng vazodilyatatsiya.
|
Asab markazlarini xossalariga kirmaydi.
|
labillikning yuqoriligi
|
summatsiya
|
ritmni transformatsiyasi
|
ritmni o‘zlashtirish
|
Chap yarim shar qanday funksiyani bajarmaydi.
|
chap qo‘lni sezish harakatini
|
abstrakt mantiqiy fikrlashni
|
og‘zaki nutqni
|
asosiy nutq markazini
|
Miyacha shikastlanganida muvozanatni buzilishi:
|
dezekvilibratsiya;
|
distoniya;
|
adiodoxokinez;
|
ataksiya
|
O‘rta miyada reflekslari birlashadi:
|
orientirovka;
|
ko‘z yoshi oqish;
|
ter ajralishi;
|
qon tomirlarni xarakatlantiruvchi;
|
Qorongida korachikni Miyacha jarohatlanganda kuzatilmaydi.
|
arefleksiya
|
astaziya
|
asteniya
|
ataksiya
|
Keyingi miyaning asab markazlariga kirmaydi.
|
hid sezish
|
ko‘zni uchirish
|
yurak faoliyati
|
muvozanatni saqlash
|
Bosh miya po‘stlog‘i yarim sharlarining funksiyasi:
|
signallarni analiz va sintez qilish(signal sistemasi)
|
silliq muskullarni boshqarish
|
ovqat xazm qilish
|
so‘lak ajralish
|
Talamus orqali o‘tadigan analizatorlarning turi
|
Eshitish
|
Proprioretseptiv
|
muvozanat
|
Vestibulyar
|
Miyacha zararlanishining qaysi turida qo`l-oyoq va boshning titrab turishi kuzatiladi
|
astaziya
|
asteniya astoniya
|
ataksiya
|
Talamusda 40 juft yadro bo`lib ular qaysilarga bo`linadi
|
spetsefik va nospetsifik
|
o`tkazuvchi va tipik
|
katta va kichik
|
sezuvchi va harakatlanuvchi
|
Uzunchoq miya qaysi markazlarning ishini boshqarmaydi
|
ayirish
|
nafas olish
|
yurak qon tomir
|
ovqat hazm qilish
|
Uzunchoq miyadagi muskullar tonusining qayta taqsimlanishida ishtirok etadigan pastga tushibboruvchi vestibule-spinal yo`l qayerdan o`tadi
|
vestibular yadrodan
|
vestibular analizatordan
|
vestibular tugundan
|
vestibular nervdan
|
Vegetativ nerv sistemasining funksiyalari
|
ichki organlar va ichki sekretsiya bezlari
|
sezgi organlar
|
sezgi oganlar va ichki sekretsiya bezlari
|
skelet muskullar ishini boshqaradi
|
Vegetativ nerv sistemasining parasimpatik bo`limi qayerlarda jaylashgan
|
o`rta,uzunchoq miya va dumg`aza segmaentlari
|
orqa miyaning ko`krak va bel segmantlari
|
o`rta,uzunchoq miya va bel segmanti
|
orqa miyaning ko`krak va dumg`aza segmaentlari
|
Quyidagilardan qaysi birini parasimpatik nerv sistemasi boshqaradi
|
ko`z qorachig`ini toraytiradi
|
bronxlarni kengaytiradi
|
arterial bosimni oshiradi
|
siydik qopi muskulini bo`shashtiradi
|
Orqa miyaning oldingi shoxidan qanday tolalar chiqadi
|
harakatlanuvchi
|
sezuvchi
|
innervatsiyalovchi
|
uzun tolalar
|
Filogenez nazariyasiga ko`ra bosh miyaning ancha qadimgi qismini ko`rsating
|
miya stvoli
|
bosh miya yarimsharlari
|
uzunchoq miya
|
o`rta va oraliq miya
|
Katta miya yarim sharlarining ensa bo`laklarining tagida qaysi miya joylashgan
|
miyacha
|
oraliq miya
|
o`rta miya
|
miya ko`prigi
|
Spinal shok qachon sodir bo`ladi
|
orqa miya shikastlanganda
|
uzunchoq miya shikastlanganda
|
bosh miya shikastlanganda
|
miyacha shikastlanganda
|
Afferent yo`llarning funksiyasi
|
impulsni pereferik qismdan markaziy nerv sistemasiga o`tkazib berish
|
bosh miyadan orqa miyaga o`tkazish
|
bosh miyadan orqa miya orqali organlarga yetkazish
|
ishchi organdan orq a miyaga o`tkazish
|
Itlarda miyachasi olib tashlanganda vegetative funksiyalarining buzilishini aniqlagan olim
|
Orbelin
|
Bromayli
|
Bexterov
|
Berner
|
Orqa miya qanday funksiyalarni bajaradi
|
reklektor va o`tkazuvchanlik
|
reflector va analizatorlik
|
sezuvchanlik va harakatlanuvchi
|
reflector va sezuvchanlik
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
