Mavzu №15 turg’unlik davrini kesish jarayononing tezligiga bog’likligi reja

Optimal turg’unlik davrini aniqlash. Kesuvchi asbobning turg’unlik davrini tugri tanlash katta axamiyatga ega chunki bunga ish unumdorligi, kesuvchi asbobning xarajati va maxsulot tannarxi bog’liq buladi.

Eng katta unumdorlikning turg’unlik davri. Dastlab turg’unlikni ishlov berish jarayonining unumdorligiga ta`sirini kUrib chiqamiz va eng katta unumdorlikka zrishuvchi turg’unlik davrining formulasini keltirib chiqaramiz.

Ishlab chiqarish operatsiyasini bajarishga sarflanuvchi meoyorlangan T_d donabay vaqt bir qancha qisimlardan tashqil topgan.

T_d = T_as + T_yor + T_qUsh (136)

bu erda:

T_as - bevosita kesish jarayoniga sarflanuvchi asosiy texnologik (mashina) vaqt;

T_yor - yordamchi (detalni Urnatish va olish, dastgoxni boshqarish ulchash va xakazo) vaqt;

T_qUsh - asosi ish joyiga xizmat kUrsatishga sarflanuvchi kushimcha vaqt.

Kesish tezligiga faqatgina asosiy (mashina) vaqt va utmaslangan kesuvchi asboblarni almashtirishga sarflanuvchi ish joyiga xizmat kUrsatish vaqtining bir qismi bog’liq buladi.

Kesish tezligi oshganda asosiy (mashina) vaqti qisqaradi va natijada asosiy vaqt buyicha unumdorlik (Q=FV) oshadi, lekin bu bilan bir vaqtda turg’unlik davri tez kamayadi va kesuvchi asboblarni (keskichlarini) almashtirishga sarf bUluvchi vaqt oshib ketadi.

Xisoblar shuni kUrsatadiki kesish tezligi oshganda maxsulot birligiga keluvchi asosiy vaqt T_as va keskichni almashtirishga ketgan vaqt Talm sarflarning summasi T_al dastlab minimumgacha kamayadi, sungra usa boshlaydi.

Berilgan operatsiyani (yoki Utishni) bajarishda T_as=T_al+T_s summasi minimal bulganda eng katta unumdorlikka erishish mumkin.

Maksimum unumdorlikka yoki T_s vaqt sarfining minimal summasiga javob beruvchi turg’unlik davri, eng katta unumdorlikning turg’unlik davri yoki oddiygina eng katta unumdorliknining turg’unligi deb aytiladi va Tunum bilan belgilanadi T_unum formulasini quyidagicha keltirib chikarish mumkin.

Bir Utish bilan bUylama yunishda asosiy (mashina)vaqti quyidagiga teng.
(137)

bu erda

(23) formulaga (2) formuladagi V tezlikni qimaytini qUyib quyidagini topamiz.

(138)

T_alm - keskichni bir marta almashtirishga sarf bUlayotgan vaqt bUlsin .

Maxsulot birligiga keluvchi keskichlarni almashtirish vaqti quyidagiga teng:

yoki bu erga (24) formuladagi T_as vaqtning qiymatini qUyib quyidagini xosil qilamiz:

(139)

Umumiy vaqtlar sarfi (maxsulot birligiga)

(140)
Bu erda
(T)=0 bulganda T_s kattalik minimumga erishadi.
(141)
Bu tenglamani qoniqtiruvchi T qiymat T_unum namoyon qiladi. (141) tenglamani echib quyidagini topamiz:
T_unum=(z-1)T_alm (142)
Keskichni almashtirishga ketgan vaqt Talm va bu bilan bog’langan sozlash keskichlarni turi va Ulchamlariga, ularni Ulchamga Urnatish usuliga, talab qilinayotgan ishlov berish aniqligiga bog’liq buladi. Keskichlar uchun Talm qiymati normativlardagi jadvallarda batafsil keltirilgan. Keskichlarni aniq Urnatish talab qilinmasa Talm = 1 - 2 min., kup xollarda keskichlarni aniq Urnatish uchun Talm = 2 - 5 min. qabul qilinadi.

T_alm=2 min. bulganda tezkesar keskichlar uchun (z=8) T_unum=14min., qattiq qotishma bilan qoplangan keskichlar uchun (z=5) T_unum=8min. buladi.

Eng katta unumdorlik maromidagi ish vaqt birligi ichida maxsulotni maksimal ishlab chiqarishni bersada foydali xisoblanmaydi, chunki u eng kichik turg’unlik davrlari va kesuvchi asboblarning katta sarflari bilan bog’langan.