Mavzu: 3 yoshli inqiroz davrida “Men o’zim Konsepsiyasining vujudga kelishi”. Reja: I. Kirish

Farzandingizni tinchlantirish yo‘lini toping. Bolalar xarakteri turlicha bo‘lgani uchun bu borada umumiy maslahat berish qiyin. Shuning uchun farzandingiz g‘alva qilgan vaqtda har xil usullarni sinab koring. Fikrni chalg‘itish ham ko‘p bolalarda yordam berishi mumkin. Masalan, qayergadir borishni xohlamagan farzandingizga – mehmonga qanday kiyim kiyib borishni xohlashi haqida tanlov berishingiz asosiy masaladan chalg‘itishi mumkin. Yoki qo‘lini yuvishni xohlamaganida, qaysi sovun bilan yuvishni xohlashi kabi tanlovlar.

Yo‘q deyishni ham biling. Yig‘lab, o‘jarlik qilayotgan bolaga odatda faqat jim bo‘lishi uchun hamma narsaga ruxsat berib yuboramiz. Lekin, hatto inqiroz davrini boshidan kechirayotgan farzandimizga ham asosiy qoidalarni buzmasliklarida qat’iy turganimiz ma’qul, toki u yoshligidan oilaviy qoidalarimizni bilsin.

Farzandingizga ko‘proq mehr va e’tibor bering. Bizning madaniyatda 3 yosh inqirozi davri bolaning aka yoki opa bo‘lgan davriga to‘g‘ri kelib qoladi, natijada ota-ona mehri va e’tibori yetishmasligi inqiroz davrini o‘tishini sekinlashtiradi yoki bola ruhiyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Agar sizning tug‘ruqdan keyingi depressiya davringiz katta farzandingiz inqiroz davriga to‘g‘ri kelsa, o‘zingizni qo‘lga olib, sokin bo‘lishga harakat qiling.

Farzandingiz o‘jar va boshqarib bo‘lmas yoki, aksincha, o‘zi hech narsaga intilmaydigan bo‘lib qolmasligi uchun uning fikri va xohishi ahamiyatli ekanini ko‘rsating.

Kichkintoyning mustaqillikka bo‘lgan harakatini baqirish, so‘kish, urish orqali to‘xtatishga harakat qilmang. Bu tarzda uning o‘jarligini sindirmoqchi bo‘lishingiz farzandingiz sizni eshitmay qo‘yishiga yoki o‘ziga ishonchi sinishiga olib kelishi mumkin. Bu o‘tkinchi davr farzandingizning alohida shaxs sifatida rivojlanishining birinchi bosqichi. Ota-onalar bu davrda o‘zlarini qo‘lga olib, har qanday holatda ham ularni yaxshi ko‘rishini amalda ko‘rsatishi juda muhim.

3-4 yoshli bolalarni tarbiyalashning asosiy vazifalari.
Har bir mehribon ota-ona uchun oilada bolaning ko'rinishi katta quvonch va cheksiz baxtdir. Har yili bola o'sadi, rivojlanadi, yangi narsalarni o'rganadi, u xarakterini rivojlantiradi, boshqa yoshga bog'liq o'zgarishlar yuz beradi. Biroq, ota-onalarning quvonchi ba'zan ajablanib va ​​hatto avlodlarning muqarrar to'qnashuvlari paytida boshdan kechirgan chalkashliklar bilan almashtiriladi. Ulardan qochishning iloji bo'lmaydi, lekin ularni tekislash juda mumkin. Psixologlar va o'qituvchilar 3-4 yoshdagi bolani tarbiyalash va rivojlantirishga alohida e'tibor berishga chaqirishadi.
Shaxsiyatning shakllanishi va fe'l-atvorning kamol topishi inson dunyoga kelgan paytdan boshlab sodir bo'ladi. Har kuni chaqaloq atrofdagi dunyoni o'rganadi, boshqalar bilan munosabatlarni o'rnatadi, uning ma'nosi va o'rnini anglaydi va bunga parallel ravishda u juda tabiiy istak va ehtiyojlarga ega. Ushbu rivojlanish muammosiz ketmaydi va tanqidiy vaziyatlar va nizolar ma'lum vaqt oralig'ida ro'y beradi va har bir yoshda shu kabi daqiqalarga ega. Bu psixologlarga yosh inqirozlari kabi tushunchani shakllantirishga imkon bergan narsa. Nafaqat yosh ota-onalar, balki o'zlarini tajribali bobo deb bilganlar ham (3-4 yosh) bola tarbiyasi nima ekanligini bilib olish foydali bo'ladi. Ushbu maslahatlarni boshdan kechirganlarning psixologiyasi, mutaxassislarning tavsiyalari va tavsiyalari kattalar dunyosi vakillari bilan maydalangan to'qnashuvlarni yumshatishga yordam beradi.
Uch va to'rt yoshida kichkina odam endi hamma narsani kattalarning buyrug'i bilan bajaradigan ob'ekt emas, balki o'z his-tuyg'ulari va istaklari bilan to'liq shakllangan alohida odamdir. Ba'zan bu istaklar belgilangan kattalar qoidalariga to'liq mos kelmaydi va o'z maqsadiga erishishga harakat qilib, bola o'zini namoyon qila boshlaydi yoki kattalar aytganidek injiq bo'lishni boshlaydi. Har qanday sabab bo'lishi mumkin: ovqat uchun qoshiq emas, balki bir daqiqa oldin istagan sharbati, sotib olinmagan o'yinchoq va boshqalar. Ota-onalar uchun bu sabablar ahamiyatsiz bo'lib tuyuladi va ular ko'radigan yagona yo'l bu maydalangan narsalarning istagini engish, uni o'zlari xohlagan va odatlanib qolganlariga majbur qilishdir. 3-4 yoshli bolalarni tarbiyalash ba'zan boshqalarning aql bovar qilmaydigan sabr-toqatini talab qiladi.