Мавзу: Ахоли даромадлари ва турмуш даражаси. Иш хаки ва мехнат муносабатлари


Download 435 Kb.
bet1/9
Sana20.11.2023
Hajmi435 Kb.
#1789906
  1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
portal.guldu.uz-Mehnat iqtisodiyoti

Guliston Davlat Universiteti Ijtimoiy-iqtisodiy fakulteti Iqtisodiyot yo’nalishi Mehnat iqtisodiyoti fani

Mavzu: Aholi daromadlari va turmush darajasi. Ish haqi va mehnat munosabatlari.

REJA:

  • Axolining daromadlari va uning tarkibi.
  • Bozor iktisodiyoti sharoitida axoli daromadlarining tabaqlanishi sabablari.
  • Axoli turmush darajasi va uning ko`rsatkichlari.
  • O`zbekistonda ijtimoiy siyosatning o`ziga xosligi va asosiy yunalishlari.
  • Ish xaqining iqtisodiy mazmuni, tashkil etish shakllari.

I. Axoli daromadlari va uning tarkibi

  • Rivojlangan bozor iqtisodiyoti sharoitidagi moddiy va mulkiy o`zgarishlarning yuz berishi ishlab chiqarishga forovonlikni oshirishdek aniq sotsial yo`nalish beradi. Bu yunalish ikki yo`l bilan ta'minlanadi:
  • Mulk soxiblarining iqtisodiy faolligi orqali.
  • Davlat daromadlarni qayta takqimlab, o`ziga to`qlar daromadining bir kismini olib axolining nochor tabaqasiga beradi.

Bozor iqtisodiyoti rivojlangan jamiyatda nufuzli iqtisodiy faoliyat qonuni kelib chiqadi. Bu qonunga ko`ra iqtisodiy faollik negizida pul topib, boy bo`lish emas, balki jamiyatda nufuzli, obru-ye'tiborli bulish, uz nufuzi bilan nom chiqarish va shu yusinda ijtimoiy xayotda uz o`rnini topishga intilishi maqsadi yotadi.

  • Bozor iqtisodiyoti rivojlangan jamiyatda nufuzli iqtisodiy faoliyat qonuni kelib chiqadi. Bu qonunga ko`ra iqtisodiy faollik negizida pul topib, boy bo`lish emas, balki jamiyatda nufuzli, obru-ye'tiborli bulish, uz nufuzi bilan nom chiqarish va shu yusinda ijtimoiy xayotda uz o`rnini topishga intilishi maqsadi yotadi.
  • Kapital, tadbirkorlik qobiliyati, ish kuchi va yerdan iborat resurs egalari o`z resurslarining ishlab chiqarish omili sifatida iqtisodiyotga ko`shgan xissasiga qarab daromad oladilar.
  • Bozor iqtisodiyotiga xos taqsimot qonuniga ko`ra moddiy nematlar va xizmatlar resurslar bergan pirovard natijasiga qarab ularning egalari o`rtasida taqsimlanadi.
  • Daromadlar manba jixatidan farq qiladi:
  • Ish xqkining manbai zaruriy maxsulot bulsa, foyda, renta prosent va dividientning manbai qo`shimcha maxsulotdir.
  • Daromad o`z egasi ixtiyoriga kelib tushishi shakli jixatdan xam turlicha buladi.
  • pul daromadidan tushuvchi
  • natural daromadi va imtiyoz shaklidagi daromad xam mavjud.

Download 435 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling