Mavzu: aqsh Teodor Ruzvelt prezidentligi davrida. Kirish I. Bob. Teodor Ruzveltning siyosatga kirib kelishi

Mavzu:AQSh Teodor Ruzvelt prezidentligi davrida.


Kirish


I.Bob. Teodor Ruzveltning siyosatga kirib kelishi.
1.1. Teodor ruzveltning bolaligi va o’smirligi.
1.2.Teodor Ruzveltning siyosatga ilk qadamlari.


II.Bob. AQSh Teodor Ruzvelt davrida.
2.1. Ruzveltning prezidentlikkka saylanishi.
2.2. Ruzveltning olib borgan siyosati.


Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.


Kirish.
Milliy mustaqillikni qo’lga kiritgan O’zbekiston Respublikamiz porloq istiqbol sari bosqichma-bosqich qadam tashlamoqda. Bu odimlar xayrli bo’lishi bilan birga juda mas‘uliyatli va mashaqqatlidir. Shu mashaqqatli yo’lda xalqimiz ma‘naviy qadriyatlarimizga, xususan, o’lkamiz tarixiga qiziqish, uni bilish, o’tmishini to’g’ri tushunish, mustaqilligimizni qadriga etishga, kelajagi porloq mamlakatimizni to’g’ri yo’lini belgilab olishga yordam beradi. Milliy madaniyat, milliy g’oya, mustaqillikka erishgan xalqning o’ziga xos ma‘naviyatini yuksaltirish, tarixga munosabatni o’zgartirish talablari asosida tiklash kabilarni taqazo etadi. O’zbekiston Respublikasi birinchi prezidenti I.A.Karimovning ―Bugun bizning oldimizda shunday tarixiy imkoniyat paydo bo’ldiki, biz bosib o’tgan yulimizni tanqidiy baholash, milliy davlatchiligimiz negizlarini aniqlab, buyuk madaniyatimiz tomirlarini, qadimiy merosimiz, ildizlariga qaytib, o’tmishimizdagi boy an‘analarini yangi jamiyat qurilishiga tadbiq etmog’imiz kerak, ¹ — degan so’zlari fikrimizning yorqin isbotidir. Shunday ekan nafaqat o’z tariximiz, balki jahon tarixini ham yaxshi o’rganishimiz lozim. Jahon tarixida hali o’rganilmagan mavzular ko’p.Shulardan biri AQSh Teodor Ruzvelt davrida. Teodor Ruzvelt Amerikaning eng taniqli odamlari va taniqli siyosatchilaridan biridir. Prezident nafaqat islohotlar bilan, balki butun hayoti davomida Ruzveltga xos bo'lgan iroda va jasorat bilan ham mashhur. Teodor Amerikaning dunyo va hukmron qudratga aylanishini xohladi. 1901 yilda prezident lavozimini egallab olgan Teodor o'zining orzusini ro'yobga chiqardi. Amerikaning bo'lajak prezidenti 1858 yil 27 oktyabrda Nyu-York shtatida tug'ilgan. Teodorning oilasi yuqori jamiyatga mansub bo'lib, mo'l-ko'l yashagan. Ruzveltlar sulolasi shaharda mashhur bo'lgan, siyosatchi Teodor Ruzveltning otasi hurmatga sazovor bo'lgan va o'zining shisha ulgurji biznesiga ega bo'lgan. 1876-yilda, 18 yoshida, Ruzvelt Garvard universitetiga o'qishga kirdi, u tezda tartib-nizomli va doim suhbatlashish istagi bilan ekssentrik yosh yigit sifatida obro'-e'tibor qozondi. Ruzvelt o'qituvchining ma'ruzalarini kesib tashlaydi, fikrini baland ovozda ifoda etadigan ovoz bilan ifodalaydi. 1882-1884 yillarda Ruzvelt Nyu-York shtati qonun chiqaruvchisi edi. Ruzvelt ishonch bilan gavdalanib, Albany shtati kapitolidagi voqea yuz berdi. Ko'proq tajribali majlis a'zolari uni kiyingan kiyim-kechak va yuqori sinf aksentlari uchun der edilar. Ular Ruzveltni masxara qildilar, unga "yosh", "uning Rabbiysi", yoki oddiygina "bu ahmoq" deb murojaat qilishdi. Ruzvelt tezda islohotchi sifatida mashhur bo'lib, fabrikalarda mehnat sharoitlarini yaxshilaydigan qonun loyihalarini qo'llab-quvvatladi. Keyingi yili saylangan Ruzvelt hokim Grover Klivlend tomonidan davlat xizmatlarini isloh qilish bo'yicha yangi komissiya tayinlash uchun tayinlandi. Ruzvelt 1899 yilda 40 yoshda bo'lgan gubernatorlik saylovida g'alaba qozondi. Gubernator sifatida Ruzvelt ishbilarmonlik amaliyotini isloh qilish, davlat xizmatlarini tartibga soluvchi qonunlarni kuchaytirish va davlat o'rmonlarini himoya qilishga qaratilgan.
U saylovchilar bilan mashhur bo'lsa-da, ayrim siyosatchilar islohotchi Ruzveltni gubernatorlikdan tashqariga chiqarishga harakat qilishdi. Respublikachilar senatori Tomas Platt, hokim Ruzveltni qutqarish rejasini ishlab chiqdi. Rozveltni 1900 yilgi saylovda uning turmush o'rtog'i sifatida tanlash uchun (va uning vitse-prezidenti lavozimida vafot etgan) prezidentlikka tayinlangan prezident MakKinli ishonch hosil qildi. Teodor Ruzvelt shuningdek 1902 yilda buyrug'iga binoan binoning nomini rasman o'zgartirgan buyruqni imzolash orqali "Oq Uyga" "boshqaruv konining" nomini o'zgartirishga mas'uldir.
Saylovoldi tashviqoti chog'ida Teodor Ruzvelt "Square Deal" deb nomlangan platformaga sodiqligini bildirdi. Barcha guruhlarning amerikaliklarning hayotini yaxshilashga qaratilgan bu ilg'or siyosatning uchta yo'nalishi: yirik korporatsiyalarning kuchini cheklab qo'yish, iste'molchilarni xavfsiz mahsulotlardan himoya qilish va tabiiy resurslarni saqlashni rag'batlantirish. Ruzvelt bu sohalarning har birida, uning ishonchli va xavfsiz oziq-ovqat qonunchiligidan uning atrof-muhitni muhofaza qilishda ishtirok etishiga erishdi.
Tabiiy resurslar konservatsiya qilinmasdan iste'mol qilingan davrda, Ruzvelt signalni eshitdi. 1905-yilda u AQSh o'rmon xizmatini yaratdi, u yerni o'rmonlarni nazorat qilish uchun inspektorlardan foydalanadi. Ruzvelt shuningdek, beshta milliy bog'larni, 51 ta yovvoyi tabiat qo'riqxonasini va 18 ta milliy yodgorlikni yaratdi. U Milliy tabiatni muhofaza qilish komissiyasining shakllanishida muhim rol o'ynadi va u barcha tabiiy resurslarni hujjatlashtirdi. Ruzveltning zamondoshlari uning pulsatsiyalanuvchi energiyaga ega bo'lgan xilma-xil odam ekanligini ta'kidlashdi. Shaxsiy fazilatlari tufayli Qo'shma Shtatlarning 26-prezidenti Evropa va Rossiya tarixchilarini qiziqtirdi, ular Qo'shma Shtatlar hukmdori biografiyasini o'rganishga astoydil kirishdilar.
Ruzvelt sayohat qilishni yaxshi ko'rardi, shuningdek, adabiyotni o'rgangan, hayoti davomida u tarixdan tabiiy tarix va siyosatga qadar turli mavzularda 40 ga yaqin kitob yozgan.
Teodor jismonan rivojlangan edi: uning mushaklari va keng yelkalari bor edi. Ruzvelt bolaligidan sportni yaxshi ko'rardi.60 yoshida Teodor Ruzveltning sog'lig'i keskin yomonlashdi, jismoniy tayyorgarligiga qaramay, Amerika Qo'shma Shtatlari Prezidenti yurak muammolari bilan qiynaldi. Rojdestvo oldidan Teodor kasalxonadan chiqarilib, Sagamore Hill mulkiga bordi. Siyosatchi oilaviy bayramni nishonlash va siyosiy martabaga qaytish umidlariga to'la edi.