Mavzu: Bemor bilan muloqot ko'nikmalari. Bemor bilan verbal va noverbal muloqot Reja: 1Bemor bilan muloqot ko'nikmalari

Mavzu:Bemor bilan muloqot ko'nikmalari. Bemor bilan verbal va noverbal muloqot

Reja:

1Bemor bilan muloqot ko'nikmalari.

2Shifokor va bemor munosabatlari

3Verbal muloqot

4Noverbal muloqot

Toshkent Tibbiyot Akademiyasi

Kasallik paytida har qanday odam qarindoshlari va do'stlarining g'amxo'rligiga muhtoj. Biroq, og'ir kasal odamni qo'llab-quvvatlashga intilishda, odamga beixtiyor shikast etkazmaslik uchun faqat ruhiy impulslar va his-tuyg'ular bilan boshqarilmasligi kerak. Ayniqsa, saraton kasalligining qarindoshlari uchun qiyin. Bunday qiyin vaziyatda oddiy aqlni tinglash kerak. Biroz amaliy maslahat haqiqiy amaliy yordam ko'rsatish bilan birga, bemor bilan samimiy, bezovta qilmasdan, bemorning o'zini o'zi qadrlashini hurmat qilgan holda qanday qilib muloqot qilishni yaxshiroq tushunishga yordam beradi

Kasallik paytida har qanday odam qarindoshlari va do'stlarining g'amxo'rligiga muhtoj. Biroq, og'ir kasal odamni qo'llab-quvvatlashga intilishda, odamga beixtiyor shikast etkazmaslik uchun faqat ruhiy impulslar va his-tuyg'ular bilan boshqarilmasligi kerak. Ayniqsa, saraton kasalligining qarindoshlari uchun qiyin. Bunday qiyin vaziyatda oddiy aqlni tinglash kerak. Biroz amaliy maslahat haqiqiy amaliy yordam ko'rsatish bilan birga, bemor bilan samimiy, bezovta qilmasdan, bemorning o'zini o'zi qadrlashini hurmat qilgan holda qanday qilib muloqot qilishni yaxshiroq tushunishga yordam beradi.
Bemorning o'zi qaror qabul qilishiga imkon bering, garchi ular sizga nomuvofiq yoki asossiz bo'lib tuyulsa ham. Voyaga etgan kishi o'z shifokorini, dori-darmonlarni, davolash usullarini, kiyim-kechak, oziq-ovqat va hokazolarni tanlash huquqiga ega.
Yordam yoki xushmuomalalik bilan maslahat berganingizdan so'ng, agar odam o'z yo'lini tanlashga qaror qilsa, undamang. Endi asosiy narsa iliq ishonchli munosabatlarni saqlab qolishdir. Bemor qanday qiyin vaziyatda bo'lishidan qat'i nazar, uni mustaqilligidan mahrum qilmang. Juda xushmuomala bo'lishga harakat qiling, axloqsizlikdan qoching. Mashhur aforizmni eslang: "Kattalar uchun ikkita ta'limot allaqachon bitta haqoratga tengdir"

Shifokor bemor bilan suhbatlashganda avvalo uni tushunishi dardiga malham bo'lishga ishonchi komil bo'lgan holda uni tinglashi va shunga mos muomolada bo'lishi kerak

• Bemor bilan munosabatda so'z orqali ya'ni verbal va so'z yordamisiz ya'ni noverbal muloqot ko'nikmalari mavjud. Bir tarafdan muloqotda verbal nutq rejasi:suhbatdoshlar bir-biriga aytmoqchi bo'lgan so'zlar iboralar 2-tarafdan esa, inson beixtiyor o'zining harakatlari bilan suhbatdoshiga bo'lgan chin munosabati,kayfiyati,niyatlari,emotsional holatini bildirishi mumkin

Nutq -fikrimiz,bilimimiz,munosabatlarimiz va dunyoqarashimizning so'zlar orqali ifodalanishidir. So'z-bu qurol,so'z-bu tig',so'z-bu malham. So'z-ko'rkimiz,mohiyatimiz,madaniyatimizdir. Mashxur yunon hakimi Buqrot "Inson ruhini davolamay ,tanga shifo berib bo'lmaydi"deb ta'kidlagan

-Tushunarli tarzda sozlang;
-Soz oxangingiz bosiq va mayin bolsin
-Orinsiz savollar bilan bemor gashini keltirmang;
-Ikki yo kop manoli sozlarni ishlatmang;
-Korsatmalarni aniq bering;-Ilojsiz muolaja dori darmonlarni vada qilmang;-Bemor sizni tushunmay qolsa erinmasdan sozlaringizni yana takrorlang;-Siz bilan suxbatda bemor ozida tugilgan savollarga javob topganiga ishonch xosil qiling;
-Bexuda kulavermang;-Vaziyat taqozosidan kelib chiqib eng maqul masofada turing;-Gavdangizni bemorni tekshirish uchun va u bilan suxbatlashishga qulay xolatda tuting (kasalliklarning spesifik xususiyatlarini etiborga olgan xolda) juda uzoq masofada muloqot qilmang;-Suxbat vaqtida erkinlik yarating, bemorni diqqat bilan tinglang, savollar va muloxazalar bilan chalgitmang, shoshilmang;-Bemordan nigoxingizni (kozlaringizni) olib qochmang;

• Verbal muloqot bar'erlari deganda suxbatdoshda aytilgan fikrni noto'g'ri tushuncha yoki taasurot qoldirishiga olib keluvchi talafuz,jumla,sozlashish ohangi tushuniladi. Stilistik-gapni jumlalarini to'g'ri tuza olmaslik Semantik-sheva yoki jargonga oid gaplar.

Mantiqiy-bemor saviyasiga,dunyoqarashiga ,bemor mantig'iga ,tassavuriga sig'maydigan fikrlar Punktuatsion-gap tuzilishida vergul,undov,so'roq,nuqtaga rioya qilmaslik Orfografik-fonetik-jumlalar talaffuzida tovushlarni noto'g'ri ifodalanishi.
Noverbal muloqot ko'nikmalari: -kuzatuvchanlik -suhbatdoshlar orasidagi masofa -qo'l tekkizish -gavda holati va vaziyati -konfidensallik -ko'z qarash va yuz ifodasi -paralingvistik muloqot -imo-ishoralar

Mimika orqali inson qanday xis tuyg'ularni boshdan kechirayotganligini anglash mumkin .Xis tuyg'uni ifodalash uchun internet orqali ko'pincha tayyor "smaylik" shablonlaridan foydalaniladi. Suxbatdoshning yuz ifodasidan ham uning kayfiyati emitsiyasi maqsadi va fikri xattoki niyatini aniqlash mumkin.Suxbatdoshning gavda,tana vaziyati,qo'l va oyoqlar holati hamda harakatiga qarab ham uning kayfiyati yoki uning maqsadini aniqlash mumkin