Mavzu: Bo’r davri organik dunyosi


Download 1.63 Mb.
bet3/4
Sana28.12.2022
Hajmi1.63 Mb.
#1018870
1   2   3   4
Bog'liq
Hilola

Ichki yurada mavjud bo'lgan yoriqlar tizimi Evropa, Afrika va Shimoliy Amerika qit'asini ajratib turardi. Biroq, bu quruqliklar bir-biriga yaqin bo'lib qolishdi. Hindiston va Madagaskar Sharqiy Afrika qirg'og'idan uzoqlashayotgan edi. Boshqa tomondan, Antarktida va Avstraliya hali ham birga edilar va ular Janubiy Amerikadan sharq tomon siljigan edilar.

  • Ichki yurada mavjud bo'lgan yoriqlar tizimi Evropa, Afrika va Shimoliy Amerika qit'asini ajratib turardi. Biroq, bu quruqliklar bir-biriga yaqin bo'lib qolishdi. Hindiston va Madagaskar Sharqiy Afrika qirg'og'idan uzoqlashayotgan edi. Boshqa tomondan, Antarktida va Avstraliya hali ham birga edilar va ular Janubiy Amerikadan sharq tomon siljigan edilar.
  • Ushbu harakatlarning barchasi ibtidoiy Shimoliy va Janubiy Atlantika, Karib dengizi va Hind okeani kabi yangi dengiz yo'llarini yaratdi. Atlantika okeani kengayib borar ekan, Yura davrida hosil bo'lgan orogeniyalar Shimoliy Amerika tog 'tizmalaridan davom etgan, Nevada orogeniyasidan keyin esa Laramid kabi boshqa orogeniyalar paydo bo'lgan.

Bo'r iqlimi

Ushbu davrdagi harorat taxminan 100 million yil oldin maksimal darajaga ko'tarilgan. O'sha paytda qutblarda deyarli muz yo'q edi. Ushbu davrdan topilgan cho'kindilar shuni ko'rsatadiki, tropik okean yuzasida harorat 9 dan 12 darajagacha bo'lishi kerak, hozirgi kundan ko'ra iliqroq. Okean tubidagi harorat hattoki 15 va 20 darajadan yuqori bo'lgan bo'lishi kerak.

  • Ushbu davrdagi harorat taxminan 100 million yil oldin maksimal darajaga ko'tarilgan. O'sha paytda qutblarda deyarli muz yo'q edi. Ushbu davrdan topilgan cho'kindilar shuni ko'rsatadiki, tropik okean yuzasida harorat 9 dan 12 darajagacha bo'lishi kerak, hozirgi kundan ko'ra iliqroq. Okean tubidagi harorat hattoki 15 va 20 darajadan yuqori bo'lgan bo'lishi kerak.
  • Sayyora trias yoki yura davrlariga qaraganda ancha iliqroq bo'lmasligi kerak edi, ammo qutblar va Ekvator orasidagi harorat gradyenti yumshoqroq bo'lishi kerak edi. Bu silliqroq harorat gradyenti sayyoramizdagi havo oqimlarining pasayishiga olib keldi va okean oqimlarini kamaytirishga yordam berdi. Shu sababli bugungi kunga qaraganda ancha turg'un bo'lgan okeanlar ko'p edi.
  • Bo'r davri tugagandan so'ng o'rtacha harorat boshlandi asta-sekin tezlashayotgan sekin tushish va so'nggi million yillarda yillik o'rtacha 20 darajadan 10 darajagacha pasaygan.

Download 1.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling