Mavzu: Bosh miyaning tuzilishi va vazifasi Darsning maqsadi: Ta`limiy maqsad


Bosh miyaning tuzilishi va funksiyasi


Download 1.21 Mb.
bet3/5
Sana28.12.2022
Hajmi1.21 Mb.
#1011234
1   2   3   4   5
Bog'liq
bosh miyaning tuzilishi va funksiyasi

Bosh miyaning tuzilishi va funksiyasi. Bosh miya bosh suyagining ichida joylashgan boʻlib, ogʻirligi katta odamda 1020 - 1970 g gacha boʻladi. Shuni ta’kidlash kerakki, bosh miyaning katta- kichikligi odamning aqlini, ish qobiliyatini belgilamaydi.
Odamning aqliy faoliyati bosh miya katta yarimsharlarining poʻstloq qismida joylashgan nerv hujayralarining murakkab fizio­logik, biokimyoviy va biofizik xususiyatlariga bogʻliq. Shuningdek, odam aqliy faoliyatining rivojlanishi uning y  oshlikdan tarbiyasi, bilim olishi, mashq qilishiga bogʻliq.
B
1-rasm. Bosh miyaning tashqi
koʻrinishi:
1-uzunchoq miya, 2-miyacha
3-bosh miya yarim sharlarinig
poʻstloq qismi.
osh miya qismlari. Bosh miyaikki qismdaniborat: bosh miyaning stvol (ustun) qismi vabosh miyakatta yarimsharlari. Bosh miyaningstvol qismiga uzunchoq miya, Varoliyev koʻprigi(miya koʻprigi), oʻrta miya, oraliq miya hamda miyachakiradi.
Uzunchoq miya bosh miyaning eng pastki qismi boʻlib, uning quyi qismi orqa miyaga, yuqori qismi esa miya koʻprigiga tutashgan. Uning uzunligi 3 - 3,5 sm, massasi oʻrtacha 7 g boʻladi. Uzunchoq miyaning shikastlanishi nafas olishning va yurak ishining toʻxtab qolishiga sabab boʻladi.
Miya koʻprigiuzunchoq miyaning ustki qismida joylashib, yuqori tomondan oʻrta miya, yon tomondan miyacha bilan tutashib turadi. Miya koʻprigida uchlik, koʻz soqqasini va yuz muskullarini harakatlantiruvchi nervlarning markazlari joylashgan.
Oʻrtamiyavaroliyevkoʻpriginingyuqorisidajoylashganboʻlib, undatoʻrttepalik: toʻrttepalikningoldingi 2 tasidapoʻstloqostikoʻrishmarkazlari, orqadagi 2 tatepalikdaesapoʻstloqostieshitishmarkazlarijoylashgan.
O  raliqmiyaoʻrtamiyaningyuqoriqismidajoylashganboʻlib, boshmiyakattayarimsharlaribilanqoplanibturadi. Oraliq miyaning tarkibiy qismlariga koʻrish doʻmboqlari (talamus), doʻmboqosti soha (gipotalamus)
kiradi.
M

Download 1.21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling