Inson omili deganda psixologiyada boshqarish tizimiga kiruvchi shaxs, gurux, jamoa, jamiyat tushuniladi. - Inson omili deganda psixologiyada boshqarish tizimiga kiruvchi shaxs, gurux, jamoa, jamiyat tushuniladi.
- Xarizmatik, vaziyatga bog’liqlik va sintetik nazariyalar
- Xarizmatik nazariya- «liderlik sifatlari nazariyasi»dir yoki xarizmatik nazariya. Uning mohiyati shuki, hamma ham lider bo’la olmaydi, ayrim shaxslarda shunday sifatlar yig’indisi tug’ma mavjud bo’lib, bu sifatlar majmui uning guruhda lider bo’lishini ta’minlaydi.
- Liderlikning vaziyatga bog’liqlik nazariyasi- bu yerdagi asosiy g’oya – lider vaziyatning mahsuli degan g’oyadir. Har bir odamda liderlik sifatlari bor, lekin ba’zi vaziyatlar ayrim shaxslarning o’zlarini ko’rsatishlari, lider bo’lishlari uchun qulay muhit bo’lib xizmat qiladi.
- Liderlikning sintetik nazariyasi- bu nazariya lider guruhiy munosabatlarning bevosita mahsuli, deb hisoblaydi hamda uning ro’yobga chiqishida guruhning birlamchi rolini ilgari suradi.
Do'zax nazariyasi. Liderlikni o'rganishdagi bu yo'nalish etakchilik tabiatidagi irsiyat g'oyasini ilgari surgan ingliz psixologi va antropologi F.Galton ta'sirida vujudga keldi. “Ushbu yondashuvning asosiy g‘oyasi, agar yetakchida meros bo‘lib qolgan va uni boshqalardan ajratib turadigan fazilatlar bo‘lsa, bu fazilatlarni ajratib ko‘rsatish mumkin, degan ishonch edi. Biroq, bunday ro'yxatni tuzishning iloji bo'lmadi. Turli tadqiqotchilar tomonidan "liderlik" deb atalgan 79 xususiyatdan iborat ro'yxat birinchi marta 1940 yilda amerikalik psixolog K. Berd tomonidan tuzilgan. Shunga qaramay, bu ro'yxatdagi belgilarning hech biri turli ro'yxatlarda mustahkam o'rin tutmagan. Masalan, ularda atigi 5% xususiyatlar to'rt marta, 4% - uch marta, 26% - ikki marta, 65% - bir marta nomlangan. - Do'zax nazariyasi. Liderlikni o'rganishdagi bu yo'nalish etakchilik tabiatidagi irsiyat g'oyasini ilgari surgan ingliz psixologi va antropologi F.Galton ta'sirida vujudga keldi. “Ushbu yondashuvning asosiy g‘oyasi, agar yetakchida meros bo‘lib qolgan va uni boshqalardan ajratib turadigan fazilatlar bo‘lsa, bu fazilatlarni ajratib ko‘rsatish mumkin, degan ishonch edi. Biroq, bunday ro'yxatni tuzishning iloji bo'lmadi. Turli tadqiqotchilar tomonidan "liderlik" deb atalgan 79 xususiyatdan iborat ro'yxat birinchi marta 1940 yilda amerikalik psixolog K. Berd tomonidan tuzilgan. Shunga qaramay, bu ro'yxatdagi belgilarning hech biri turli ro'yxatlarda mustahkam o'rin tutmagan. Masalan, ularda atigi 5% xususiyatlar to'rt marta, 4% - uch marta, 26% - ikki marta, 65% - bir marta nomlangan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
