Mavzu: CO2 parnik gazi. Atmosferaga antropogen ta’sir. CO2 parnik gazi. Nima uchun biz uni “Yashil” erituvchi deb ataymiz - Karbonat angidrid kimyo sanoati uchun eng yaxshi potensial xom ashyodir.Biz neft, gaz va ko’mir qazib olish bilan, yillar davomida to’plangan ko’mirdan bo’shatamiz. Uglevodorodlarning qazilmalarini qayta ishlash natijasida va ularning yoqilishidan, parnik effekti stsenariyasinining bosh qaxramonlaridan biri karbonat angidrid hosil bo’lishi muqarrar. Haqiqatdan ham, ob- havoning isishini insonlarni atmosferaga antropogen ta’siri va eng avvalo, atmosferada parnik gazlarining konsentratsiyalarini ortishi bilan bog’laydi. Galogenlangan uglevodorodlardan farqli, stratosferada azon qavatini kamayishini chaqirmaydi, biroq uchuvchan opganik 2CO moddalardan farqli troposfera azonining hosil bo’lishiga mas’ul faktor bo’lolmaydi.Troposferada azon havfli: o’pkaga ziyon yetkazadi, ko’krakda og’riq vayo’talni chaqiradi,o’simliklar hayotini buzadi ularni toksikantlarga, kasallikka va hashorotlarga nisbatan zaifqiladi. Karbonat angidrid atmosferaning quyi qatlamlarida to’planadi. Yerdan chiqayotganissiqlik nurlanishni yutadi,ya’ni planeta yuzasidagi issiqlikni ushlab qoladi.
Natijada harorat ortadi va global iqlimli o’zgarishlar sodir bo’ladi, masalan qutub muzlari eriydi,dengiz va okeanlarning sathi ko’tariladi. Biroq ular shunchalik qo’rqinchlimi? Keyingi yuz yilda shimoliy yarimsharida temperatura 0,6 C ga ko’tarildi. Keyinchalik esa nima bo’ladi? Keyingi yuz yilda temperaturaning 1,5-5,8 C°ga ortishi kutilmoqda, ya’ni temperatura 2,5-3C°gato’liq ortishi mumkin . - Natijada harorat ortadi va global iqlimli o’zgarishlar sodir bo’ladi, masalan qutub muzlari eriydi,dengiz va okeanlarning sathi ko’tariladi. Biroq ular shunchalik qo’rqinchlimi? Keyingi yuz yilda shimoliy yarimsharida temperatura 0,6 C ga ko’tarildi. Keyinchalik esa nima bo’ladi? Keyingi yuz yilda temperaturaning 1,5-5,8 C°ga ortishi kutilmoqda, ya’ni temperatura 2,5-3C°gato’liq ortishi mumkin .
- Bunday qaraganda isishidan Rossiya faqat yutishi mumkin-masalan, uy joylarni isitish uchun kam yoqilg’i talab etiladi, o’simliklarning o’sish davri ortadi. Biroq hammasi bunday oddiy emas. Amalda temperatura hatto 20° ga ko’tarilsa ham bu yerda palmalar o’sadi degani emas. Subtropik flora uchun yaroqli tuproq va boshqa sharoitlar kerak, ular o’nlab ming yillarda taxlanadi (Yoki umuman taxlanmaydi: quyosh kuni qanchalik qisqa bo’lsa shundayligicha qoladi). Qanchalik issiqlik bo’lmasin, o’rta kengliklarda janubiy o’simliklarning ko’karishi va ko’nikishiga juda katta vosita talab qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |