Mavzu: dasturiy ta’minot tushunchasi va ularni tavsifi (2 soat)

Uskunalar ishidan kelib chiqgan Нерегулярные muammolar.
Aniq, masalan, kompyuterga o‘rnatilgan plata qizib ketgan hollarda aytib o‘tilgan muammolar kelib chiqadi. Bu muammolarni aniqlash uchun diagnostik dasturni uzoq vaqtga yuritib qo‘yish kerak bo‘ladi, masalan, bir kechaga.
Butun kompyuterni, disklarni va ma’lumotlarni tekshirish va tizim bo‘yicha ma’lumotga ega bo‘lish uchun dasturlar.
Hozirgacha mavjud bo‘lgan diagnostik dastirlarni 3 kategoriyaga bo‘lish mumkin:
• butun kompyuterni tekshiruvchi dasturlar. Bu dasturlar butun kompyuterning ish faoliyatini tekshirishga harakat qilishadi. Ular nimtizim xotirasini, mikroprotsessorni, DMA hotirasidan erkin foydalanish yo‘l (kanal)larini, soprotsessorni, diskyurutuvchi va qattiq disklarni, parallel va ketma-ket portlarni, videoadapterni, sichqoncha va klaviaturani tekshirishadi. Ular, shuningdek, tizimning tarkibiy tuzilmasi, tanaffuslar, kiritish/chiqarish portlarni sozlash, hamda har bir qurilma ishlatadigan xotira manzillari to‘g‘risida ham to‘liq ma’lumot berishadi
• disk va ma’lumotlarni tekshiruvchu dasturlar. Bu dasturlar faqatgina disklarni va ulardagi ma’limotlar strukturasini (har bitta sektorida ishkastlangan ma’lumotlar mavjutligini) taxlilaydi. Odatda, shunday dasturlar, ma’lumotlarni tiklash uchun, murakkab vositalarni tavsiya etishadi. Bu bo‘lim (kategiriya)ga kiradigan dasurlar disklarni intensiv tekshirish, shikastlangan sektorlarni blokirovka qilish, fayllarni joyini o‘zgartirish, suningdek, ma’lumotlarni sektor bo‘yicha to‘g‘irlash funksiyalarni bajaradi.
• tizim to‘g‘risida ma’lumotni oluvchi dasturlar. Bu dasturlar, kompyuterda o‘rnatilgan apparat va dasturiy ta’minot bo‘yicha, shuningdek, uskunalar foydalangan tanaffuslar, kiritish/chiqarish portlarni sozlash va bo‘shqa resurslar to‘g‘risida keng ma’lumot beradilar. Lekin, shunday dasturlar hech qanday sinash (testlash) funksiyalarni bajarmaydilar. Yangi platalarni, tarmoq adapterlarni, MIDI-qurilmalarni va nostandart tipdagi adapterlarni o‘rnatishdan oldin qanday tanaffuslar, kiritish/chiqarish portlar va xotira manzillari foydalanilayotganligini bilishingiz kerak. Har bir plataga o‘ziga hos tanaffuslar va kiritish/chiqarish portlar biriktirilishi kerak. Bu kategiriyaga tegishli dasturlarni ko‘pincha tarkibiy tuzilmali (konfiguratsion) utilit deb atashadi.