Mavzu: dsp turdagi pechda Cт2cп markali instrumental po‘lat eritish jarayonini va asosiy dastgohini hisoblash. Yillik ishlab chiqarish unumdorligi 650 ming tonna Kafedra mudiri: Berdiyarov B. T
Download 236.76 Kb.
|
Yoyli po\'lat eritish pechi DSP nazariy va xulosa
- Bu sahifa navigatsiya:
- 4.2 Xodimlar soni va ish haqi fondini hisoblash.
- 4.3 Ishchilarning ish haqi fondini hisoblash.
- Ta’rif setkasi
- 4.4 Energiya xarajatlari hisobi
- 4.5 Material resurslar hisobi
|
IV. IQTISODIY QISM
4.1. Ishlab chiqarishni tashkil etish Bitiruv ishini iqtisodiy qismida ushbu vazifalardan kelib chiqib 1 t mahsulot ishlab chiqarish harajatlarini hisoblaymiz Toshkent viloyati Bekobod shahar AJ «Uzmetkombinat» ishlab chiqarish jarayonlari uzluksiz bo‘lganligi sababli jarayonlarning boshqarish sutka davomida bir – biriga bog‘liq holatda amalga oshiriladi. Yil davomida ishlash va dam olish tartibi dam olish va bayram kunlarini o‘z ichiga oladi [12]. 1 sutkada 3 ta smena qabul qilamiz. Xar bir smenani ish vaqti 8 soatni tashkil qiladi. 36 soatli ish haftasida – 6 soatli ish kuni va 5 soatli bayram kunidan oldingi ish kunlari hisobga olinadi. Smena davomiyligi: 1 smena 24.00 – 8.00 2 smena 8.00 – 16.00 3 smena 16.00 – 24.00 Muayyan sharoitdan kelib chiqan holda, ishlab chiqarish jarayonlarini amalga oshirishda 4 brigadalik grafik asosida 7 soatlik ish kun. Sexning 1 yildagi ish kunlarini aniqlab olamiz. IK = 365 – Tta’mir Tta’mir – 1 yildagi tsex ta’miri uchun ketgan kunlar IK = 365 – 35 = 330 kun 4.2 Xodimlar soni va ish haqi fondini hisoblash. Ishlab chiqarishda bevosita ishtirok etuvchi asosiy va yordamchi ishchilar sonini aniqlashda ayrim guruh ishchilar uchun rejali ish vaqti balansi belgilanadi. Bir ishchining bir yildagi ish vaqti balnsi korxona qabul qilgan ish tartibiga asosan aniqlanadi. Korxona ishchilar sonini aniqlashda ishlab chiqarish jarayonlarida ishtirok etadigan agregatlar soni va ish joyiga xizmat ko‘rsatish alohida ahamiyatga ega. Har bir ish joyidagi xizmat ko‘rsatish me’yorini aniqlashda korxona tomonidan belgilangan kasb va malaka bo‘yicha ma’lumotlardan foydalanish mumkin. Har bir kasb uchun bir sutkadagi smenalar soni, ish kuni davomiyligi va har bir ish joyidagi agregatni ishlash vaqti bo‘yicha aniqlanadi. 1 - jadval. Xizmat ko‘rstish me’yori bo‘yicha ishchilar soni hisobi.
4.3 Ishchilarning ish haqi fondini hisoblash. Ta’rif tizimi turli normativ materiallar majmuidan iborat bo‘lib, ular yordamida korxonadagi xodimlarning ish haqi darajasi ularning malakasiga. Mehnat sharoitlariga, korxonalar o‘rnashgan jo‘g‘rofiy joyi va boshqa tarmoq xususiyatlariga qarab belgilanadi. Ta’rif setkasi – razryadlar shkalasidan iborat bo‘lib, ularning o‘z har biriga o‘z ta’rif koeffitsienti berilgan va har qanday razryadning tarif setkasida ishning murakkabligiga qarab birinchi razryadga nisbatan ishning necha marta murakkabligini ko‘rsatib turadi. Tarif stavkasi – ish vaqti birligi hisobiga mexnatga haq to‘lashning pul bilan ifodalangan mutlaq miqdoridir. Tanlangan vaqt birligiga qarab ta’rif stavkalari soatbay, kunbay va oylik maoshlardan iborat bo‘ladi. Tarif – malaka ma’lumotnomalari normative hujjatlardan iborat bo‘lib, ular yordamida ish razryadi va ishchining razryadi va ishchning razryadi belgilanadi. Setkaning dastlabki variantida 28 va hozirgi (01.09.96yil) variantida 22 ta razryad mavjud. Soatboy va kunbay tarif stavkalarini tadbiq etishda xodimning ish haqi miqdori quyidagi formula bilan ifodalanadi. Iv=St∙Th Ishchilarning yillik ish haqqi fondini quyidagi formula yordamida aniqlanadi: Iyil=Т Nro‘y Ik Bu yerda; Т-bir kunlik ta’rif stavkasi,so‘m Nro‘y-ro‘yxatdagi ishchilar soni, kishi Ik- sexning bir yillik ish kuni Iyil=32500*117*330=1254825 ming so‘m 1ta mahsulot ishlab chiqarish uchun ketgan «Ish haqqi» harajatlari bo‘yicha aniqlaymiz 1254825000 :650000=1930,5 so‘m/t Ijtimoiy sug‘urta xarajatlari ish haqqi xarajatlarini 25 % miqdorida olinadi. 1673,1 * 0.25 =2091,4so‘m/t 4.4 Energiya xarajatlari hisobi Sanoat korxonalarida ishlab chiqarish jarayonlarida energiyaning bir necha turlaridan foydalaniladi. Elektr energiya siqilgan havo, bug‘, kislorod, suv va h.k. Chetdan olingan elektr energiya hisobi 2 stavkali tarif bo‘yicha hisoblanadi. Elektr energiya iate’molchilar uchun sutkalik energiya sarfi quyidagi ifoda orqali aniqlanadi. Ps=N∙t∙K∙ N – elektrodvigatel quvvati, kVt t – sutkada ishlash vaqti, soat K – sutkada uskunadan foydalanish vaqti koeffitsiyenti – quvvatdan foydalanish koeffitsienti Ps = 7344∙24∙0.9∙0.7 = 111041.28kVt DCP pechining yillik elektr energiya quvvati Py = Ps∙ IK Py =111041.28∙330 = 36643622.4 kVt 1t po‘lat ishlab chiqarish uchun ketgan energiya sarfi 366436224/650000=563,748kVt/c 1kVt =191so‘m 1t mahsulot ishlab chiqarish uchun ketgan energiya harajatlarini hisoblaymiz. 563,748/191= 2,951 so‘m 2 – Jadval Energiya xarajatlari hisobi
4.5 Material resurslar hisobi Xomashyo va materiallar sarfini aniqlash uchun ma’lum miqdor (1t) mahsulot ishlab chiqarish uchun ketgan materiallar sarfini yillik ishlab chiqarish hajmiga ko‘paytirish yo‘li bilan aniqlanadi. Bir birlik mahsulot uchun sarf bo‘lgan xomashyo va materiallar narxini belgilash orqali yillik materiallar sarfi qiymati aniqlanadi. Korxonalarda bir birlik mahsulot ishlab chiqarish uchun ketgan materiallar sarfi aniqlanadi. 3 – jadval Material resurslar sarfi hisobi.
Jadvalda keltirilgan xarajatlarni quyidagicha hisoblanadi: Sex hodimlari ish haqi Raxbar boshqaruvchi xodimlar soni va ish haqi mansab maoshlari bo‘yicha hisoblanadi. Yillik asosiy fondlar amartizatsiyasi, quyida keltirilgan amortizatsiya me’yorlari orqali jadval yordamida aniqlanadi. 4 – jadval Asosiy fondlar amortizatsiya ajratmalari hisobi
1t mahsulot ishlab chiqarish uchun ketgan “Asosiy fondlar” amartizatsiya harajatlarini aniqlaymiz 133731000/650000= 205,74 so‘m/t Sexdagi asosiy fondlerni ta’mirlash Bino va inshoatlarni ta’mirlash uchun sarf xarajatlar asosiy fond qiymatidan bin ova inshoatlar uchun 3.0%, uskunalar uchun 5% olib hisoblanadi. Mehnat muhofazasi xarajatlari Asosiy ishlab chiqarish ishchilarning umumiy ish haqi fondidan korxonalarda – 6 – 11% olib hisoblanadi. Boshqa sex xarajatlari Bu xarajatlar tarkibiga tajriba ishlari, korxona ishlab chiqarish faoliyatini tahlil etish, arzon narxli inventarlarni tiklash, idora va konselyariya xarajatlari kiradi. Hisoblashda ularning miqdori umumiy sex xarajatlaridan 10% olinadi. Download 236.76 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||