Mavzu: Elektr yurutmalarning quvvatini tanlash

Elektr yuritmalarning quvvatlarini tanlash usullari.
Uzoq muddatli ishlash rejimidagi yuritgichlarning quvvatlarini xisoblash.
Bunday rejimda ishlaydigan yuritmalarning yuklamalari ikki xil, o’zgarmaydigan va o’zgaradigan bo’lishi mumkin.
Yuklamasi o’zgarmaydiganlarga nasoslar, ventilyatorlar, kompressorlar, o’zgarmas yukli konveyerlarning yuritmalari kiradi. Ularning quvvatlari quyidagi keltirilgan tegishli formulalar orqali hisoblanadi va ma’lumotnomadan qabul qilish shartlariga asosan elektr yuritgichning rusumi tanlanadi.
Nasoslar yuritgichlarining quvvatlari.
kVt
bu yerda: - nasosning unumdorligi m³/s.
- nasosning zo’riqmasi m
K - zaxira koeffitsienti - (Q 160m³/s bo’lsa K=1,2 1,3 va Q 160m³/s bo’lsa K=1,1 1,15 olinadi).
- kon suvining zichligi kg/m³
- 9,81 m/sek² – erkin tushish tezlanishi
- nasosning f.i.k.
- uzatmaning f.i.k.

Ventilyator yuritgichlarining quvvatlari.

kVt
bu yerda: - ventilyatorning unumdorligi m³/sek
- ventilyatorning bosimi Pa
- zaxira koeffitsienti (K=1,05-1,1 o’q chiziqli ventilyatorlar uchun, K=1,1 1,15 markazdan qochma ventilyatorlar uchun)
- ventilyatorning f.i.k. ( markazdan qochma ventilyatorlar uchun, o’q chiziqli ventilyatorlar uchun)
- uzatmaning f.i.k.
Kompressorlar yuritgichlarining quvvatlari.
kVt
bu yerda: - kompressorning unumdorligi, m³/min.
- kompressorning f.i.k.
- uzatmaning f.i.k.
- eng yukori xaydash bosimigacha va adiabatik sikishlarga muvofik solishtirma ish kDj/m³.
Turli bosimlar uchun mikdorlari.
Xaydash bosimi kPa 500 600 700 800 900 1000
A_u kDj/m³ 158 175 191 204 216 225
A_a kDj/m³ 200 230 256 280 300 320

Tasmali konveyerlar yuritgichlarining quvvatlari.

kVt
bu yerda: - konveyerning unumdorligi m/c
- konveyerning uzunligi m
- yukni kutarish (tushirish) balandligi m
- zaxira koeffitsienti
- uzatmaning f.i.k.
-konveyerning unumdorligiga va uzunligiga boglik bulgan xisoblash koeffitsienti, jadvaldan olinadi.

L,m	Q, m/c
	10	50	200	400 va undan ortik
10	2,00	0,92	0,50	0,37
50	0,66	0,35	0,22	0,18
200 va undan ortik	0,35	0,21	0,14	0,12

Yuklamalari o’zgaradiganlarga ko’pgina mashina va mexanizmlarning yuritmalari kiradi, masalan, qazib olish kombaynlari, burg’ulash qurilmalari, o’zgaruvchan yukli konveyerlar, elektrovozlar va hokazo.