Mavzu: elektr zanjirlari va ularni elementlari

Elementlarni analitik modellari tok va kuchlanishlar uchun algebraik yoki differensial tenglamalar ko`rinishida berilishi mumkin.
Grafik modellar grafiklar yordamida ko`rsatiladi, masalan, volt-amper xarakteristikalar (VAX), yoki sxema zamesheniya yordamida. Ideal elementlardan tuzilgan elektr sxema zamesheniyalar o`ta qulay va keng tarqalgan moddalar ko`rinishidir.
Jadvalli modellar raqamli jadvallar ko`rinishida berildi, ular asosan eksperemental xarakteristikaga grafiklarga mos tushgan bo`lishi kerak, chunki ular uchun analitik ifodalashni topish qiyin.
Modellarni aniqligi modellar va real elementlar xarakteristikalarini o`rtacha kvadratik chetga chiqishi orqali baholandi.
 

bu yerda
^Ymj
va Y_эj
- xarakteristikani nuqtasidagi real elementni toki i yoki kuchlanishi I.

Elementlarni statik modellari o`zgarmas va o`ta sekin o`zgaruvchi ta`sirlarda ishlatiladi.
Dinamik modellar esa tez o`zgaruvchan hamda yuqori chastotali ta`sirlarda qo`llaniladi.
Elektr zanjirlarni zamesheniya sxemalari.

Zamesheniya sxemalari real elektr zanjirlarini matematik ifodalanishi bo`lganligi sababdan ular ko`p hollarda elektr zanjirlarini matematik modeli deb ham ataladi.
Kuchlanishi toka bog`liqligi elektr zanjiri elementlarini asosiy xarakteristikalari xisoblanadi. Bu bog`lanishlarni volt-amper xarakteristikalari deb atashadi(VAX).
Elektr zanjiri elementlari passiv va aktivga bo`linadi. Barcha elektr energiya manbalari
aktiv elementlar hisoblanadi, ular EYUKni ma`lum miqdori Bilan harakterlanadi.
Elektr energiya issiqlikka aylanadigan zanjir elementi qarshilik R yoki o`tkazuvchanlik g Bilan xarakterlanadi. Bunday elementlar passiv elementlar deb ataladi.
Aktiv elektr zanjirlari passiv elementlardan tashqari, elektron yoki yarimo`tkazgichli asboblardan tashkil topadi, ularda kirish signali energiyani o`zgarish jarayonini boshqaradi. Bu energiya esa manbadan keladi.
Real elementlarni modellari elektr energiyasi ideal manbalari va ist`yemolchilari tushunchasidan foydalanishga asoslanadi. Masalan: rezistivli, induktivli va sig`imli elementlar, yana tok va kuchlanish manbalari.