Mavzu: Elektron sxema simulyatorlari Mundarija 1

4-rasm Komponentalar menyusi
Manbalar bo‘limi;
Passiv komponentalar bolimi;
Diodlar bo‘limi;
Tranzistorlar;
Analog komponentalar bo‘limi (Operatsion kuchaytirgichlar);
TTL texnologiyasi asosida qurilgan raqamli mikrosxemalar bo‘limi;
CMOS texnologiyasi asosida qurilgan raqamli mikrosxemalar bo‘limi;
Raqamli komponentalar bo‘limi;
Analog va raqamli komponentalar bo‘limi;
Indikatorlar bo‘limi;

Yuqorida keltirilgan bo‘limlardan tashqari komponentalar menyusi yuqori chastotali komponentalar, mikrokontroller, elektro mexanik komponentalar bolimlaridan tashkil topgan.

Komponentalar menyusidagi bo‘limlardagi elementlardan foydalanish uchun kerakli bo‘lim ustiga sichqonchaning chap tugmasi bilan bosiladi va kerakli elementni tanlaymiz va OK tugmasini bosamiz. Misol tariqasida manbalar bo‘limga kiramiz va natijada ishchi stolda quyidagi oyna paydo bo‘ladi

5-rasm. Power sources guruh
Ikkinchi misol tariqasida soda bir zanjir yig‘amiz. Ushbu zanjirimiz kuchlanish manbai, yuk qarshiligi, ampermetor va voltmetordan iborat bo‘ladi.
Buning uchun yuqorida keltirilgan amallar yana takrorlanadi faqatgina sxemani yig‘ish uchun kerak bo‘ladigan ba’zi elementlar boshqa bo‘limlardan tanlab olinadi. Passiv komponentalar bo‘limidan rezistorlar guruhiga kirib 1 kOm rezistorni olamiz

6-rasm.Rezistorlar guruh
Rezistorning nominalini o‘zgartirish 2 xil yo‘li mavjud bo‘lib biri rezistorlar guruhini tanlab kerakli nominalni oynaning yuqori qismida joylashgan darchaga yoziladi. Ikkinchi yo‘li esa ishchi stolidagi rezistorning ustiga sichqonchaning chap tugm asi bilan 2 marta bosiladi va natijada quyidagi menyu xosil bo‘ladi

Voltmetr va ampermetr o‘lcho‘v asboblarini olish uchun komponentalar menyusining indekatorlar bo‘limiga kiramiz va u yerda voltmetr va ampermetr guruhlari mavjud bo‘lib u yerdan ampermetr va voltmetrni tanlaymiz va ishchi stoliga qo‘yamizMisoldagi elementlarini bir biriga ulab zanjirni xosil qilamiz. Yig‘ilgan zanjirni simulyatsiya qilishimiz uchun zanjirga yer(

2.9-rasm Indikatorlar bo‘lim
GROUND elimentini ulashimiz shart aks holda simulyatsiya qila olmaymiz. Ushbu elimentni manbalar bo‘limining Power sources guruhidan tanlab olamiz va zanjirga ulaymiz. Natijada zanjirimiz quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi va simulyatsiya tugmasini bosamiz natijada o‘lchov asboblarimiz yordamida zanirdan oqayotgan tok va qarshilikdagi kuchlani tushuvini ko‘rishimiz mumkin

10.-rasm. Multisim dasturiy ta’minotda yig‘ilgan sxema