Mavzu: Erkin moddiy nuqtaning energiyasi, impulsi va gamiltanyani. Reja: Reja

Kichik tezliklarda (v«c) bu ifoda klassik P=mv kattalikka o’tadi. Impulsning vaqt bo’yicha hosilasi zarraga ta’sir etuvchi kuchdir.Zarra tezligi faqat yo’nalishi bo’yicha o’zgaradi deylik,ya’ni kuch tezlikka perpendikulyar yo’nalsin. U holda

(12)

Agar tezlik faqat qiymati jihatdan o’zgarsa ya’ni kuch tezlik bo’yicha yo’nalgan bo’lsa,

• Agar tezlik faqat qiymati jihatdan o’zgarsa ya’ni kuch tezlik bo’yicha yo’nalgan bo’lsa,
• u holda
• (13)
• Demak,kuchning tezlanishga nisbati bu ikki holda ikki xil ekan.
• Zarra energiyasi umumiy ta’rif (3’) ga muvofiq
• E=PV—L (14)

bo’ladi.(1) va (3) dan L va P qiymatlarini (14) ga qo’yib, quyidagini olamiz.

E= (4)

(3) va (4) ifodalarni kvadratga oshirib va ularni taqqoslab,zarra energi-yasi va impulsi

o’rtasida quyidagi munosabat borligini topamiz:

Yuqoridagi ko’rsatib o’tilgan Gamilton funksiyasi H = c (7) Kichik tezliklarda P«mc va taqriban Gamilton funksiyasi quyidagicha bo’ladi, H ya’ni tinch holatdagi energiyani hisobga olmasak—Gamilton funksiyasining klassik ifodasi hosil bo’ladi.

XULOSA:

• 1.v=c bo’lganda zarra impulsi va energiyasi cheksizga aylanadi.Nolga teng bo’lmagan m massali zarra yorug’lik tezlgida harakatlana olmaydi.
• 2.Tinch holatdagi jism energiyasi o’z tarkibiga jism zar-ralarining tinch holatdagi energiyasidan tashqari,ularning kinetik va bir-biri bilan o’zaro ta’sir energiyalarini ham oladi
• 3.Relyativistik mexanikada zarrachaning energiyasi va impulsi bitta 4-vektorning komponentalari ekan.
• FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:
• 1.L.D.Landau va E.M.Lifshis.Mexanika.Elektrodinamika.1-qism.”O’qituvchi”, 1976
• 2.R.X.Mallin.Maydon nazariyasi.Toshkent ”O’qituvchi“, 1965
• 3.R.X.Mallin.Klassik mikroelektrodinamika.1-2-qism.Toshkent “O’qituvchi”,1974
• 4.R.X.Mallin.Klassik makroelektrodinamika.1-2-qism.Toshkent “O’qituvchi“,1978
• 5.A.A.Abdumalikov.Nazariy fizika kursi.2-qism

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!