Mavzu: Etika va ijtimoiy mas’uliyat

ISFT Instituti
22-FFM-14- Xalqaro biznes boshqaruvi
Sirtqi ta’lim yo’nalishi
Semestr 1 / Fevral , 2023
Mavzu: Etika va ijtimoiy mas’uliyat

Video taqdimot hisboti

1-guruh a’zolari:	Zulxumor Ulasheva
	Abdusalomov Sabina
	Abdumalikova Aziza
	Majidov Botir
	Husniddinov Doston

Foundation kursi

Foundation kursi: Video taqdimot hisboti
Fan o’qituvchisi: Khalikov Ravshan

FFM-14 guruh tomonidan tayorlangan videorolik.

Mavzu: “ Etika va ijtimoiy mas’uliyat”
“Etika” tushunchasi qadimgi yunoncha etosdan (ethos) kelib chiqqan. "Etos" so'zini xarakter sifatida tushungan Aristotel insoniy fazilatlarning maxsus sinfini belgilash uchun "axloqiy" sifatni kiritdi va uni axloqiy fazilatlar deb ataydi. Demak, axloqiy fazilatlar inson xarakterining xususiyatlari, uning temperamenti, ma'naviy fazilatlarini belgilab beradi. Etika so’zi hayotimizda juda ko’p uchrab turadi. Gapirishimiz, axloqimiz, odobimiz hamma hammasi etikaga kiradi. Katta-katta korxonalarda direktor va ishchilarlar o’rtasida etika so’zi juda muhim rol o’ynaydi. Etikasi yaxshi, axloqlari va odoblar yaxshi, korxonlarda o’sish, rivojlanish yaxshiroq bo’ladi. Etikasi pastroq, gaplashish madaniyati pastroq bo’lganlarda aksincha.


Jamoatchilik fikri
Ko'pgina ruslar zamonaviy biznesning ijtimoiy mas'uliyati postsovet bozorida qanday rivojlanayotganiga e'tibor berishadi. Va agar biz fuqarolarning kompaniyalarning jamiyat oldidagi mas'uliyati to'g'risida shakllantirishga muvaffaq bo'lgan g'oyalarini tahlil qilsak, uchta asosiy pozitsiyani ajratib ko'rsatishimiz mumkin:
Korporativ ijtimoiy mas'uliyat - bu jamiyatdagi turli muammolarni bartaraf etishga qaratilgan ish. Bunday holda, mol-mulkka egalik qilishning ma'naviy oqibati deb ataladigan narsa motiv sifatida belgilanadi.
Ikkinchi pozitsiyaga ko'ra, biznesning ijtimoiy mas'uliyati mahsulot ishlab chiqarish, soliq to'lash va foyda olishdan boshqa narsa emas.
Uchinchi pozitsiya ikkinchisining elementlarini o'z ichiga oladi, lekin shu bilan birga, kompaniyalarning turli ijtimoiy dasturlardagi ishtiroki ham jamiyat oldidagi mas'uliyatning namoyon bo'lishi sifatida qaraladi.
Har holda, aholining jamiyat bilan o'zaro munosabatlari doirasida Rossiya ishbilarmonlik faolligi vakillaridan kutishlari aniq. Bunday faoliyatni kadrlarni tayyorlash va qayta tayyorlash, yangi ish o'rinlarini yaratish, jamoat tashkilotlarini qo'llab-quvvatlash, turli tashabbuslar va hokazolarda ifodalash mumkin.


«Ijtimoiy mas’uliyat» tushunchasi
Bu tushunchaning ma’nosi uni tadqiq qiluvchi fan tarmog‘ining o‘ziga xos xususiyati bilan ham, mas’uliyat ob’ekti va mazkur ob’ekt bo‘ysunuvchi idoraning o‘zaro aloqalari va munosabatlari xususiyati bilan ham belgilanishi mumkin.
Shu sababli, mas’uliyat muammosi o‘zining uzil-kesil echimiga ega bo‘lishi mumkin emas; u falsafiy, axloqiy, psixologik, yuridik, ijtimoiy- iqtisodiy muammolarning murakkab chatishuvidan iborat bo‘lib, bu hol inson va ijtimoiy borliq mohiyatining murakkabligi va rang-barangligi bilan belgilanadi. «Ijtimoiy mas’uliyat»ning har bir korxonaning rahbariyatidan tortib oddiy ishchisigacha his qilishi kerak. Ya’ni korxonaning yuksalishiga o’sha mas’uliyati bilan yondoshsa har bir xodim o’zining ish, mas’uliyatiga yondashib keladigan bo’lsa, sidqidildan qilinadigan ishilari har doim korxonaning yuksalishiga olib keladi.


Umumiy insoniy axloqiy tamoyillar va ishbilarmonlik etikasi o'rtasidagi munosabatlar bo'yicha ikkita asosiy nuqtai nazar mavjud: 1) oddiy axloq qoidalari biznesga yoki kamroq darajada qo'llanilmaydi; 2) ishbilarmonlik etikasi o'ziga xos xususiyatlarni hisobga olgan holda aniq umuminsoniy axloqiy me'yorlarga (halol bo'l, zarar berma va hokazolarga) asoslanadi. ijtimoiy roli jamiyatdagi biznes. Nazariy jihatdan, ikkinchi nuqtai nazar to'g'riroq deb hisoblanadi.
Ijtimoiy mas'uliyat va biznes etikasi: shakllanishi, rivojlanishi, amaliy qo'llanilishi.
Ijtimoiy siyosat eng muhim yo'nalishlardan biridir davlat tomonidan tartibga solish iqtisodiyot. Bu davlatning fuqarolar va butun jamiyat farovonligi va har tomonlama rivojlanishini ta’minlashga qaratilgan ichki siyosatining uzviy qismidir.


Biznes etikasi
Avvalambor Etika so’zi haqida gapiradigan bo’lsak etika so'zi Webster lug'atida "muomala yoki axloqiy xulq-atvor standartlari" deb ta'riflangan. Ishbilarmonlik etikasi (biznes etikasi) kompaniyaning o'z xodimlariga, mijozlariga, aktsiyadorlariga va umuman jamiyatga nisbatan xatti-harakati sifatida ko'rib chiqilishi mumkin. Yuqori standartlar axloqiy xulq-atvor firma o'zi ishlayotgan har bir tomon bilan halol va xolis munosabatda bo'lishini talab qiladi. Firmaning ishbilarmonlik axloqiga sodiqligini kompaniya va uning xodimlarining mahsulot xavfsizligi va sifati, xodimlar va pudratchilar bilan muomala qilishda halollik, to'g'ri marketing va reklama va foydalanmaslik kabi omillar bilan bog'liq qoidalar va qoidalarga rioya qilish majburiyati bilan o'lchanishi mumkin.