Mavzu: Fayl nazorat summasidan (Cheksum) foydalanib, takroriy ma'lumotlarni olib tashlash

2.2. Fayilarning mosligini tekshirish.
Faylning mosligini tekshirish bir qancha usullar yordamida amalga oshirilishi mumkin. Misol uchun, ushbu usullardan ba'zilari quyidagilardir:
Faylning nomini va formatini tekshirish: Faylning nomi va formati o'z ichiga faylning mosligini ta'minlaydi. Masalan, .pdf formatidagi fayllar faqat PDF formatidagi ma'lumotlarni o'z ichiga olish uchun ishlatilishi kerak. Bunday fayllar sinovdan o'tishidan oldin tekshirish kerak.
Faylni o'qishga harakat qilish: Faylni o'qishga harakat qilish, faylni ichidagi ma'lumotlarni tekshirishning eng yaxshi usullaridan biridir. Faylni ochish, faylni uzunligini, yoki faylning formatiga mos ma'lumotlarni tekshirish mumkin.
Faylni hash yordamida tekshirish: Fayllarni tekshirishning bir qancha usullari mavjud. Bunday usullardan biri, faylning hash yordamida tekshirishdir. Faylni ochib, faylning hash qiymatini hisoblanganidan so'ng, faylning o'zining hash qiymatini hisoblangan hash qiymat bilan murojaat qilish mumkin. Agar faylning hash qiymati aniqlik bilan bir xil bo'lsa, faylning o'zining o'zida o'zgarishlar bo'lmagan aniq ma'lumotlar mavjudligi kafolatlangan.
Faylning maydonlarini tekshirish: Faylning nomi va formatiga qarab tekshirishdan tashqari, faylni ochib, faylning maydonlarini tekshirish ham mumkin. Faylning maydonlari to'g'ri formatda va ko'rsatilgan ma'lumotlarga mos kelishi kerak.
Fayllarni tekshirishning boshqa usullari ham mavjud. Misol uchun:
Foydalanuvchilar orasida test jarayoni: Dasturchilar yoki tizim administratorlari foydalanuvchilar orasida test yoki sinov jarayonini o'tkazish orqali fayllarni tekshirish imkoniyatiga ega bo'lishadi. Bu usulda, foydalanuvchilar fayllarni yuklash va tekshirish natijalarini tasdiqlashadi.
Anti-virus dasturi: Anti-virus dasturlari, fayllarni tekshirishda qo'llaniladigan eng mashhur vositalardan biridir. Bu dasturlar fayllarni o'qib, ularning nazorat summalari, nusxalari, formati va ma'lumotlarida yashirin yoki zararli bo'lishi mumkin bo'lgan narsalar bo'lishini tekshirishadi.
Fayl tijoratidagi sohalarning sertifikatlari: Fayl tijoratidagi sohalarning bir qismi fayllarni tekshirishga xizmat qilish uchun sertifikatlarni taklif qiladi. Sertifikat tashkiloti, faylni yaratgan tizim administratorining tasdiqlovchi imzosini tasdiqlash yoki faylning ma'lum bir sifatini tasdiqlash mumkin bo'ladi. Sertifikatlar, fayllarning qoniqishli va to'g'ri e'lon qilinishini ta'minlashga yordam beradi.
Kriptografiya: Kriptografiya, fayllarning maxfiylik va to'g'ri emasligini ta'minlashda yordam beradi. Fayllarni to'g'ri kriptografiya usullari bilan shifrlash orqali, ularning maxfiyligi ta'minlanadi va faqatgina mahsulot egasi yoki uni qabul qilgan odamlar fayllarni ochishlari mumkin.
Misol uchun.
Faylning mosligini tekshirish uchun, siz faylning formatini aniqlashingiz kerak. Fayl formati, faylning extensioni yoki kengashi bilan aniqlanadi. Misol uchun, .txt, .docx, .pdf, .jpg, .mp3 kabi formatlarda fayllar mavjud.
Faylning mosligini aniqlash uchun quyidagi yordamdan foydalanishingiz mumkin:

Yuqoridagi funksiya is_valid_file() faylni aniqlangan kengashiga qarab tekshiradi. Ushbu funksiyaga tekshirish uchun fayl nomi va mos keladigan kengashi o'zgaruvchisi sifatida uzatiladi. Kengashlarni tuple yoki ro'yxat sifatida ko'rsatishingiz mumkin. Quyidagi misol faylni aniqlangan kengashiga qarab tekshiradi:

Yuqoridagi kod "my_file.txt" nomli faylni .txt kengashi bilan tekshiradi va uni mos keladigan kengash bo'lsa, "my_file.txt bir amal fayl." xabarini chiqaradi. Aks holda, " my_file.txt haqiqiy fayl emas." xabarini chiqaradi.

Ko'plab fayllar bilan ishlash uchun kengashlarni ro'yxat sifatida aniqlash foydali bo'ladi.
Faylning mosligini tekshirishga qo'shimcha bir usul, faylning ichidagi ma'lumotlarni tekshirishdir. Faylning mosligini tekshirish uchun ma'lumotlar bilan ishlashdan foydalaniladi.
Misol uchun.pdf formatidagi fayllar ni tekshirish uchun, quyidagi kodingizni ishlatishingiz mumkin:

import os

import PyPDF2
def is_valid_pdf(filename):
"""
Check if the given file is a valid PDF file
:param filename: str
:return: bool
"""
try:
with open(filename, 'rb') as f:
# Check if the file starts with the PDF header '%PDF-'
if f.read(5) != b'%PDF-':
return False
# Check if the PDF file is readable
pdf_reader = PyPDF2.PdfFileReader(f)
if pdf_reader.isEncrypted:
return False
# Check if the PDF file has at least one page
if pdf_reader.getNumPages() == 0:
return False
except (PyPDF2.utils.PdfReadError, FileNotFoundError):
return False
return True

Yuqoridagi funksiya, faylni ochib, PDF formatida ekanligini va faylni o'qish mumkinligini tekshiradi. Agar fayl PDF formatida bo'lmasa yoki o'qish mumkin bo'lmasa, funksiya False qiymatini qaytaradi. Aks holda, funksiya True qiymatini qaytaradi.

Quyidagi kodingiz esa katalog ichidagi barcha fayllarni teksh.

import os

directory = "/path/to/directory"
for filename in os.listdir(directory):
if is_valid_pdf(os.path.join(directory, filename)):
print(f"{filename} is a valid PDF file.")
else:
print(f"{filename} is not a valid PDF file.")

Yuqoridagi kodingiz, /path/to/directory papkasi ichidagi barcha fayllarni aniqlangan formatida tekshiradi va fayl nomi va yig'ilgan faylning formati bilan birgalikda chop etadi.

Xulosa.
Fayl nazorat summasi (checksum) foydalanarak takroriy ma'lumotlarini aniqlash, faylning xatoliklarini aniqlash va ma'lumotlarining to'g'ri tashlanishini ta'minlashda qulaylik yaratadi. Faylni yuklanganidan so'ng faylni o'qish va yozish jarayonida xatoliklar yuzaga kelishi mumkin. Fayl nazorat summasi esa, faylning barcha ma'lumotlarini olib, ularning jamlanishidan aniq va kriptografik nazorat summasini hisoblashdan iboratdir. Faylga oxshash ma'lumotlarni o'z ichiga olgan boshqa bir faylda ham nazorat summasi hisoblanib, ikki faylni solishtirish orqali ularning mosligini tekshirish mumkin. Bu usul takroriy ma'lumotlarni aniqlash va xatoliklarni aniqlashda yaxshi foydalaniladi.
Fayl nazorat summasi (checksum) foydalanarak takroriy ma'lumotlarini aniqlash, faylning xatoliklarini aniqlash va ma'lumotlarining to'g'ri tashlanishini ta'minlashda qulaylik yaratadi. Faylni yuklanganidan so'ng faylni o'qish va yozish jarayonida xatoliklar yuzaga kelishi mumkin. Fayl nazorat summasi esa, faylning barcha ma'lumotlarini olib, ularning jamlanishidan aniq va kriptografik nazorat summasini hisoblashdan iboratdir. Faylga oxshash ma'lumotlarni o'z ichiga olgan boshqa bir faylda ham nazorat summasi hisoblanib, ikki faylni solishtirish orqali ularning mosligini tekshirish mumkin. Bu usul takroriy ma'lumotlarni aniqlash va xatoliklarni aniqlashda yaxshi foydalaniladi.