Mavzu: Futbol sport turini olimpia o’yinlarida kirib kelishi. Reja

Futbol maydonining o’lchami va o’yin qoidalari

Futbol asosan ochiq havoda chim yotqizilgan maydonda yoki usti yopiq sun’iy chim yotqizilgan manejlarda o’ynaladi

Maydon o’lchami eniga 45 m - 90 m gacha uzunasiga 90m - 120 m gacha bo’ladi. Darvozani o’lchami eniga 7m 32sm, balandligi 2,44 sm Maydonda quyidagi chiziqlar chiziladi: maydon chegara chiziqlari: maydon o’rtasida markaziy chiziq va markazdan 9 metr radiusli aylana chiziladi. Jarima maydoni darvoza ustunidan uzunligi 16,50 sm, eniga 16,50 sm bo’ladi va ikki nuqta birlashtiriladi. Darvozabon maydonchasi uzunligi 5,50 sm eniga 5,50 sm, bunda ham ikki nuqta birlashtiriladi. Jarima maydonida darvoza chizig’idan 11 metr masofada 11 metrlik jarima to’pi bajariladigan belgi bo’ladi. Shu belgidan 9 metrlik radiusli yarim oy shaklidagi chiziqni jarima maydoniga chiziladi. Maydonning to’rtta burchagida 1 metrli yarim aylana chiziladi, bu aylana burchak to’pini tepish uchun belgilanadi. Har bir burchakda balandligi 1,5 metr bo’lgan bayroqchalar o’rnatiladi. Bayroqcha rangi har xil bo’lishi mumkin. Maydon ko’rinishi rasmda ko’rsatilgan.
O’yinda har bir jamoada 11 tadan o’yinchi: 1ta darvozabon va 10 ta maydondagi o’yinchi o’ynaydi. O’yin maydon markazidan to’pni oldinga uzatish bilan boshlanadi. Agar biron bir jamoa o’z darvozasidan to’p o’tkazib yuborsa, o’yin yana maydon markazidan boshlanadi. O’yin vaqtida hakamning ruxsati bilan 3 yoki 5ta o’yinchini almashtirish mumkin, maydondan chiqib ketgan o’yinchi qaytib maydonga tushmaydi. O’yin 45 daqiqadan 2 taym davom etadi; taymlar orasida 15 daqiqa tanafus beriladi. O’yinda 5 ta hakam: 1 ta hakam o’rtada, 2 ta hakam yon chiziqda, 1 ta yordamchi hakam, 1 ta nazoratchi hakam ishtirok etadi.
Erkin to’p. To’p raqib jamoasidan tashqariga chiqib ketganda darvozabon maydonchasidan to’pni tepib o’yinga kiritiladi, hamda o’yin vaqtda raqib jamoasi o’yinchilariga taqiqlangan harakatlarni qo’llansa ya’ni raqibni ushlab qolish, turtsa, itarsa, chalsa, beixtiyor to’p jarima maydonidan tashqarida qo’lga tegsa, himoyachi atayin uzatgan to’pni darvozabon ushlasa, erkin to’p belgilanadi.
Jarima to’pi. Maydonda va jarima maydoni oldida to’p bilan o’ynayotgan o’yinchiga nisbatan atayin taqiqlangan harakatlar qo’llansa, jarima to’pi belgilanadi.