Mavzu. Gaplarning xususiyatlari reja: Gaplarning turlari Gapda so'z tartibi

2.Gapda so'z tartibi
Gapda so'zlar gap bo'laklari vazifasida keladi. Gap tarkibida so'zlar tartibi ikki xil:
I. Odatdagi tartib. Bunda: 1) Ega gapning boshida, kesim oxirida keladi. Yosh havaskorlar to'plandilar.
2) Ba'zan payt holi egadan oldin keladi: Bugun yosh havaskorlar to'plandilar.
II. O'zgarbon tartib (bu inversiya ham deyiladi).
1) Ega kesimdan keyin keladi: Yashasin mustaqillik.
2) To'ldiruvchi kesimdan keyin keladi: To'xtat suvni!

3. Abzasning xususiyatlari.
Abzas quyidagicha tahlil qilinishi mumkin:
Mavzu sarlavhasi - Dunyoning rivojlangan mamlakatlarida ko‘chmas mulkchilik darajasi juda xilma-xil;
1) 1-misol - Misol uchun, Germaniya eng past darajaga ega, ya’ni 42%, Ispaniya esa ikki baravar ko‘p 85%;
2) 2-misol - AQSh va Buyuk Britaniya deyarli bir xil ko‘rsatkichga ega, ya’ni 70%;
3) Sabab - bunday o‘zgarishlarning sababi iqtisodiydan ko‘ra madaniy va tarixiylikni ko‘rsatadi, chunki yuqori ko‘rsatkichlar rivojlangan davlatlarda mavjud bo‘lganidek, qoloq davlatlarda ham bor;
4)Xulosa - bu yerda xalqning farovonligi va ko‘chmas mulkchilik darajasi o‘rtasida bog‘liqlik yo‘q.
Bu misollar quyidagini ko‘rsatadi:
a) Abzas bir mavzuga bog‘liq bo‘lgan holda, bir necha gaplardan tashkil topgan. Abzaslarga bo‘lish muallif va kitobxonning argumentlar bilan mukammal mashg‘ul bo‘lishi uchun yordam beradi;
b) Abzasning hajmi matn turiga qarab turlanadi, ammo, odatda, u to‘rt yoki besh gapdan iborat bo‘ladi.
c) Odatda(har doim emas), birinchi jumla mavzuga kirish bo‘lib xizmat qiladi. Keyingilari esa ta’riflar beradi, misollar, qo‘shimcha ma’lumotlar, sabablar va xulosalar;
d) Abzas qismlari o‘zaro qalin shriftli ibora va bog‘lovchilar bilan farqlanadi.
Yangi mavzuni boshlashingiz uchun quyidagi iboralarni ishlatishingiz mumkin:
Bu muammoga (savolga) o‘ta turib...
Infeksiyaning tarqalish sur'ati ham ...
kabi qaralishi lozim...
bu qarab chiqish uchun уana bir joy ...
Abzaslarga kirish va ularni bir-biriga bog‘lash.