Мавзу: Геомаьлумотлар базаси. Режа

Мавзу: Геомаьлумотлар базаси.

Режа:

• Рақамли картани тасаввур қилиш
• Маълумотларни қайта ишлаш, тахлил қилиш ва қидириш тизими. Маълумотларни қатламли кўринишда ташкил этиш

Рақамли картани тасаввур қилиш

• Рақамли картани тасаввур қилиш
•  Рақамли картани тасоввур қилиш учун, олдин қуйидаги иборалар билан танишиш керак: Рақамли карта - бу вектор ёки растр шаклидаги умумгеографик ёки мавзули картани маълум форматда ёзилган, уни сақлаш, тахрир қилиш ва қайта ишлашни таъминловчи рақамли карта кўринишидир (ГИС таълимининг тахсил олиш стандартлари).
• Ер юзининг рақамли модели – ер юзаси объектларининг ва улар орасидаги муносабатларнинг рақамли тарздаги мантиқий – математик ифодаси (ГОСТ 28441-90 Рақамли картография. Ибора ва таърифлар).

Электрон карта (ингл. – electronic map) – бу картографик тасвирнинг компьютер дисплейи ёки мониторида ифодаланган рақамли карталари ёки ГИСнинг маълумотлари базаси асосида ёки электрон шаклда ифодаланган рақамли маълумотлар билан бирга уларни дастурий воситалар кўринишидаги картографик асаридир.

• Электрон карта (ингл. – electronic map) – бу картографик тасвирнинг компьютер дисплейи ёки мониторида ифодаланган рақамли карталари ёки ГИСнинг маълумотлари базаси асосида ёки электрон шаклда ифодаланган рақамли маълумотлар билан бирга уларни дастурий воситалар кўринишидаги картографик асаридир.
• Ҳар қандай ҳолда ҳам электрон карта - бу компьютерли муҳитда қабул қилинган проекциялар, шартли белгилар тизимидаги, етарли даражада аниқланган ва қоидаларга риоя қилган ҳолда жиҳозланган рақамли картасидир. Бундай туркум картографик асарларни экранли карталар деса ҳам бўлади.

Ҳақиқий ГИСларда рақамли моделлар ҳақидаги мавзулар ёки масалалар кўрилаётганда биз хаёлан ўтказилган чизиқ ёки нуқталар билан эмас, балки жойдаги объектларнинг жуда мураккаб ўзаро боғлиқлиги билан иш юритамиз. Рақамли карта маълумотларига қуйидагилар киради:

• Ҳақиқий ГИСларда рақамли моделлар ҳақидаги мавзулар ёки масалалар кўрилаётганда биз хаёлан ўтказилган чизиқ ёки нуқталар билан эмас, балки жойдаги объектларнинг жуда мураккаб ўзаро боғлиқлиги билан иш юритамиз. Рақамли карта маълумотларига қуйидагилар киради:
• - геометрик (ўлчамли) маълумотлар;
• - объект билан уни ифодаловчи атрибутив белгилар;
• - объектлараро боғлиқликни тушунтирувчи иборалар (ногеометрик - топологик таснифлар).