Mavzu: gravimetriya. Idishlarni olish va ularni ishga tayyorlash. Tigellarni doimiy massaga keltirish. Texnik va analitik tarzilar bilan ishlashni o’rganish. Miqdоriy аnаliz mеtоdlаri vа vаzifаsi

Analitik tarozilar bilan ishlash koidalari.
Analitik tarozilar eng anik ulchov asboblaridan biri xisoblanadi. Tarozini batartib va extiyotlik bilan ishlatish zarur. Aks xolda tarozining sezgirligi yukolishi mumkin. Analitik tarozida namunani tortishda kuyidagi koidalarga rioya kilish kerak.
1.Tarozida tortishdan avval tarozi va toshchalarning xolatini tekshirib kurish zarur. SHevun, shayin va ilgaklarning xolatini kuzdan kechirish, chutkacha bilan asta-sekin changdan tozalash va tarozini nol' nuktasiga kuyish kerak. Tarozida biror kamchilik borligi sezilsa, bu xakda o`?ituvchiga yoki labarantga aytilishi kerak.
2.Tarozini joyidan siljitmaslik, uni silkitmaslik va tebranishdan extiyot kilish zarur.
3.Tarozida tartishdan oldin talaba kolonkaning ruparasida stulda kulay vaziyatda utirishi lozim, namunani tortish vaktida stulni uz joyidan kuzgatish kerak emas.
4.Tortiladigan namunalar, idishlar beti xona betda bulishi kerak. Buning uchun tortiladigan namuna tarozi oldida eksikatorda kariyb 25-30 minut saklanadi.
5.Massasi ulchanadigan namuna tarozining chap pallasiga, toshchalar esa ung pallasiga kuyiladi. Tarozida norma 1200 gammdan ortikcha yukni tortmaslik lozim.
6.Moddani kogozga kuyib yoki tugridan tugri tarozi pallasiga tukib tortish yaramaydi. Namunani byuks, tigel', probirka yoki soat oynasiga solib tortish tavsiya etiladi. Uchuvchan va gigroskopik moddalarni germetik idish (byuks) larda tortish kerak.
7.Toshchalarni uchi muguz yoki plasmassadan yasalgan pintset bilan olish mumkin. Ularni kul bilan ushlash yaramaydi.
8.Analiz natijalarini xatosiz bulishi uchun xamma tortishlarni bitta tarozida va aynan usha toshchalar bilan bajarish ma?sadga muvofi?dir.
9.Tarozi pallalariga yuk kuyish va ulardan yukni olish shuningdek reyterni surishvaktida tarozi albatta arentirlangan bulishi lozim.
10.Diskni oxirigacha (uni kuyib yubormaslik kerak) extiyotlik bilan aylantirib, tarozi arentirlanadi yoki undan bushatiladi.
11.Tarozi strelkasining tebranishlari gilof eshikchalari yopib kuyilgandan keyingina sanaladi, dastlabki 2 tebranish xisobga olinmaydi.
12.Tortish paytida tarozi pallalarining kattik chaykalishiga yul kuymaslik kerak. Strelkaning ogish darajasi shkala bulinmalaridan chetga chikmasligi shart.
13.Tortish natijalarini ish daftariga batartib kilib uz vaktida yozib borish kerak.
14.Tarozidan foydalanib bulgandan sung uni arentirlash, pallalaridan yuk va toshchalarni olish, gilof eshikchalarini yopish, shayindan reyterni olish va xalkachaga ilib kuyish kerak.
Analitik tarozi kismlari:
1)Tarozi shayini 2)Reyter lineykasi 3)SHovun 4)O`rta prizma 5)Ogirlik markazini kuchiradigan yuk 6)Nol' nuktasini siljitadigan yuk 7)Strelka 8)Strelka xarakatlarini xisoblash shkalasi 9)Ilmoklar 10)Tarozi pallalari 11)Arentir dastasi 12)Arretir richaglari 13)Palla tormozi 14)Reyterni surish moslamasi 15)Reyter uchun ilmok 16)Tarozi oyoklari 17)CHukurchali tagliklar 18)Reyter.