Mavzu: Havo massalari va atmosfera frontlari Agenda Style Havo massasi nima 01

Atmosfera yoginining bu yerda ko‘p boilishi havoni konvektiv ko‘tarilishi bilan bogiiq. Shunday qilib atmosfera yoginlarining taqsimlanishi ko‘p jihatdan atmosfera sirkulyatsiyasining xususiyatlari bilan bogiiq

Atmosfera yoginining bu yerda ko‘p boilishi havoni konvektiv ko‘tarilishi bilan bogiiq. Shunday qilib atmosfera yoginlarining taqsimlanishi ko‘p jihatdan atmosfera sirkulyatsiyasining xususiyatlari bilan bogiiq

Statsionar front ta’siri ostidagi hududlarda bir necha kunlar mobaynida bulutlar, shivalab yom gir yogishlar kuzatiladi.
Aslini olganda, statsionar front va u bilan kechadigan ob-havo yo ikki havo massasi orasidagi 185 tavofut kamayguncha, yoki atmosfera sirkulyatsiyasi nihoyat havo massalaridan birini harakatga keltirguncha qoladi.
Agar statsionar front uzoq muddat qoladigan boisa, unda mintaqaviy suv toshqinlari sodir boiish ehtimoli bo‘ladi.
Front harorati har-xil boigan ikkita havo massasini ajratib turganligidan, u har doim gorizont tekisligiga nisbatan qiya boiadi: iliq havo yuqoriga ko‘tarilib, sovuq havo usti tomonga oqadi
Frontning qiyaligi katta boimaydi: 1 km masofaga 1 m dan 10 mgacha boradi. Shunday qilib, frontda havo massalari faqat yonmayon joylashib qolmasdan, biri ikkinchisining ustida ham joylashadi va surilib turadi
. M o‘tadil front zonasida mo‘tadil havo tropik havo bilan to‘qnashadi.
Qutbyoni fronti zonasida sovuq arktika havo massalari nisban iliq mo‘tadil havo massalari bilan uchrashadi, natijada Arktika fronti hosil boiadi.Janubiy qutbyoni kengliklarida esa Antarktika fronti vujudga keladi
Iliq havoning sovuq havo ustida ham atrofga, ham yuqoriga siljishi ко ‘tarilma sirg'anish deyiladi.Ko‘tarilma sirg‘anish boshlanadigan joyda barik minimum vujudga keladi.
Janubiy yarimshar mo‘tadil mintaqasining bir xil suv yuzasi ustida frontlar Yemi tutash belbog‘ kabi to iiq o‘rab oladi, Shimoliy va janubiy yarimsharlarda qish bilan yozning almashinishi frontlaming har yarim yilda anchagina o‘zgarishiga sabab boladi
Mo‘tadil frontlar - biri shimoliy yarimsharda, ikkinchisi janubiy yarimsharda vujudga keladi. Materiklar ko‘p boigan shimoliy yarimsharda quruqlik va dengizlar ustida haroratning fasliy farqlari barik maydonni, shu bilan birga front zonalarini anchagina o‘zgartiradi.
Atmosfera havosining umumiy harakati atmosfera sirkulyatsiyasini vujudga keltiradi. Uni vujudga kelishini asosiy omili issiqlikni 186 a lutlar boiinadi, tez yuradi, bulutlar orasidan moviy osmon ko‘rinadi, yomg‘ir bir kuchayib, bir sekinlashadi, jalaga o‘xshab yog‘adi
Antitsiklonda havo massalari spiral bo‘ylab markazdan chetga qarab harakat qiladi. Bir vaqtning o‘zida antitsiklon markazida havo yuqoridan pastga qarab harakat qiladi.
Antitsiklonlarda havo yuqoridan pastga tomon harakat qiladi, zichlashadi va yer yuzasiga bosiladi. Havo pastga tomon harakat qilganligidan u adiabatik ravishda isiydi va quruqlashadi. Shu sababli antitsiklonda havo ochiq va quruq, bulutsiz yoki kam bulutli boiadi.
Yozda harorat yuqori, issiq, qishda esa sovuq boiadi; qishda havo pastga tushib isishiga qaramay, ob-havo sovuq boiishiga sabab shuki, yuqoridagi havo bundan ham sovuqdir.
Antitsiklon markazida shtil boiadi, chekka qismlarida esa bir tekis shabada esib turadi yuqoridan tushayotgan havo atrofga asta tarqalib ketadi.
01
02
03
04
Antarktida va Arktikada, shuningdek, o‘rtacha kengliklardagi materiklar ustida antitsiklonlar sovib ketgan yer yuzasi ta’sirida vujudga keladi va ular barqaror xarakterga ega boiadi. Tinch okean antitsikloni Kalifomiya yarimoroli g‘arbida paydo boiib, g‘arbiy shamollami hosil qiladi. Bu shamollar Tinch okeanning shimoliy qismidan namga to‘yingan havoni olib keladi va Kalifomiyaga yog‘in keltiradi
Bu quruqlikda havoning quruq va yoginsiz boiishga olib keladi. Antitsiklonning janubiy chekkasi esa shimoliy-sharqiy passatlar bilan ulanib ketadi.Siklon yoki antitsiklon hukmronlik qilgan joyda ob-havo o‘ziga xos boiadi.
Antisiklonlar siklonlar bilan juda bogiangan boiib, soatiga 30 kmga yaqin tezlikda g‘arbdan sharqqa tomon harakat qiladi, lekin siklonlardan farq qilib, shimolga emas, balki butun havosi bilan birga janubga yo‘nalgan boiadi; binobarin, ular umuman janubi-sharqqa yoyiladi.
Antitsiklon butun yoz davomida ta’sir etib turadi.188 Shimoliy yarimsharda okean ustida tarkib topgan subtropik antitsiklon faoliyati kuchli boiadi. Antisiklonning sharqiy chekkalarida havoning turg‘un holati (o‘tirib qolishi) eng kuchli boiadi.