Mavzu: Hususiy klinika ma’lumotlar bazasini yaratish

Loyiha ishi
Mavzu: Hususiy klinika ma’lumotlar bazasini yaratish.

1. 
   Loyiha ishini tashkillashtrish. Loyihaning qay darajada ahamyatliyligi va loyihaning mantiqiy tuzilmasi.
   
2. 
   Loyiha ishini amalga oshirishda ishlatilgan texnalogiyalar, foydalanilgan dasturiy ta’minotlar, dasturlash tillari, dasturlash muhitlari va boshqa texnalogiyalar.
   
3. 
   Loyihada amalga oshirilgandan so’ng undan foydalanish, loyihaning 1.0 versiyasi.
   
4. 
   Xulosa.
   

Hususiy klinika ma’lumotlar bazasini yaratish, bu loyihaning ahamiyati va bu loyihani tashkil etishdan oldin bizning bu soha haqida bilimlarimizni aniqlashtrib olishimiz kerak, agarda bilimlarimiz bu sohada loyihani amalga oshirish uchun yetarli darajada emasligini bilganimizdan so’ng biz bu soha bilan biroz yaqinroq tanishib chiqishimiz kerak. Demak biz loyihaning mazmunini to’la tushingan holda bu ishga qo’l urishimiz kerak. Loyihani tashkil etishdagi birinchi qadam bu loyihaning manttiqiy qsimini, yokiy mantiqiy versiyasini tugatib olishimiz kerak.
Mantiqy jihatdan bu loyiha nima ishlarni amalga oshiradi, nima qulayliklarga ega bo’ladi kabi va qanday muammolarni hal qilib beradi kabi loyihaning qismlarni mantiqiy ravsihda tuzib olishimiz kerak. Demak, boshladik, biz avvalo hususiy polikilinikani qanday ishlarni amalga oshirishini bilib olamiz, online ro’yhat yani qancha bemor qabul qilindi, qanchabemorni navbatga qoydik, qanchasini qabul qilingani kabi ma’lumolarni loyiha amalga oshiradi.
Demak biz loyihaning baza qismini tayyorlab olshimiz kerak, yani bazada quyidagi ma’lumotlar bo’lishi kerak, Bemor, yoki mijozning ismi, familiyasi, qaysi bo’limga murojat qilgani va navbat ornini belgalanishi kerak, yani mijoz kelib Logami, yoki terapiyagami qaysidir bo’limga navbatga yozdiradi va navbat yetgunch u mijoz bazada navbat kutayotgan mijoz sifatida sqalanib qoladi, keyingisi, agar shu mijoz navbati yetib qabulga kirib chiqsa bu mijoz endi qabul qilingan mijoz sifatida bazaga saqlab qo’yiladi, yani kuning ohrida qaysi bo’lim qancha mijozni qabul qilganini bilib olsih mumkun bu, ishchilarni ishbay ravishda maosh to’laydigan hususiy polinkilinkalarga juda qo’l keladi.
Loyihaning mantiqiy versiyasini umulashtirb yaxlit holatini tuzamiz, bizda bitta baza bo’ladi , bu bazaga hozrgi loyiha uchun bittagina jadval yetarli holos.
Demak bazamizda bitta jadval bo’ladi, bu jadvalda 4 ta ustun bo’ladi, ulardan

1. 
   Mijoz ismi uchun ism deb nomlangan soha
   
2. 
   Mijoz familiyasi uchun mo’ljallangan fam degan soha
   
3. 
   Mijoz qaysi bo’limga murojat qilganligi haqida bolim degan soha.
   
4. 
   Mijozning qabuldaligi yoki hali ham navbatda ekanligi to’g’risida ma’lumot bolishi uchun qabul degan soha. Bu sohada yo navbat yoki qabul qiymatlar kiriitladi holos.
   
5. 
   Mijozning navbatini belgilovchi soha vazifasini id soha bajarib qo’ya qoladi.
   

Biz loyiha ishimizning mantiqiy qismini yakunlamoqdamiz, demak loyiha ishimizda mantiqiy qarab ko’rganimizda, mijoz keladi va navbatga turadi va bu mijoz hozr ma’lumotlar bazasidagi jadvalda navbat da turgan mijoz sifatida saqlanib turibdi, qachonki bemor shifokor qabuliga kirib qabul qilingansonggina darhol mijozni qabul qilingan mijozlar kabi royhatga yangilanib kiritilib qoyish lozim boladi, bu loyiha ishimizning mantiqiy qismi.

Demak biz loyiha ishini realni tashkillashtrishga o’tamiz birinchi ma’lumotlar bazasini hosil qilib olhsimizkerak.Har qanday loyihalrda avvaolo loyihaning baza qismi to’g’ri tashkilqilingan bo’lishi kerak. Biz loyihaning ma’lumotlar bazasi qismini tayyorlashda asosan SqLite Browser dastury ta’minotidan va sql sorvlaridan foyadlanamiz.
Biz ma’lumotlar bazasini yaratamiz:
Ma’lumotlar bazasini yaratishda SQLite Browser dan foydalandim.

Kerakli bazani hosil qilib unga jadval yaratamiz:

M
anabu kabi jadvalni hosil qilib olamiz;

M
en yaratgan jadvalda 5 ta ustun boladi, chunki loyiha ishimiz 5 ta ustundan iborat bo’lgan jadvalga loyiq ammallarni bajarsak kifoya.

Bularning birinchisi id yani identifikatsiyasi bunga biz auto inkrament va primery keylarni belgilab qoyishimiz kerka.

Keyingi ustun esa ism ustuni yani mijozning ismi yozilishi v saqlanishi uchun hizmat qiladi;
Keyingisi fam ustuni yani familiya yozilishi uchun hizmat qiladi.
Keyingi ustunimiz bo’lim ustuni, bu bemor yoki mijozning qaysi bo’limga murojat qilgani haqida ma’lumotlar oziladi.
Keyingi ustun esa qa’bul ustuni yani mijoz qabul qilindimi yoki haliyam navbatdami kabi ma’lumotlar yoziladi.

Yuqorida bazaning to’liq ma’lumotlar bilan ko’rinishi keltirilgan;

Ba’zani yaratib oldik, endi esa bu bazadan foydalanish oson bo’lishligi uchun bu bazaga mos bironta dastur yozamiz, yani bu baza bilan togridan to’gri ish olib boruvchi dasturiy ta’minot yaratamiz.
Men bu loyihani yaratishda zamonaviy dasturlash tillaridan biri bo’lgan python dasturlash tilidan foydalanadim.
PYTHON dasturlash tili haqida:
Python bu umumiy maqsadli dasturlash uchun keng tarzda foydalaniladigan yuqori darajali dasturlash tili, chunki o'rganish oson va qulay sintaksisga ega. Undan tashqari skriptli dasturlash tillariga kiradi. Python dinamik tipizatsiyaga ega, obyektga yo'naltirilgan dasturlash, funksional dasturlash, strukturali, avtomatik xotirani boshqarish va albatta ko'p patokli dasturlash tillaridan biri. Python har xil platformalar uchun yozilgan masalan Windows, Linux, Mac OSX, Palm OS, Mac OS va hokazo. Python Microsoft.NET platformasi uchun yozilgan realizatsiyasi ham bor uni nomi IronPython. Bugungi kunda dunyoga mashhur ko`plab kompaniyalar NASA, Google, Yandex, CERN, Apple computer, Dream Works, kosmik teleskop institutlari Pythonni ishlatishadi. Dunyoning rivojlangan mamlakatlari AQSH (Koliforniya Universiteti, Florida Universiteti, Lova Universiteti, Massachustva Texnologiya Universiteti), Kanada (Toronto Universiteti, Alberto Universiteti), Buyuk Britaniya (Oksford Universiteti), Fransiya, Rossiya, Avstraliya, Ispaniyaning universitet va kollejlarida o`qitishda Python dasturlash tili qo`llaniladi. Pythonning o`ziga xos jihatlaridan biri bu dasturni yozish davomida quyi darajadagi detallarni, misol uchun xotirani boshqarishni hisobga olishga hojat qolmaydi. Shuningdek dasturni yozish davomida ortiqcha kod yozishdan xalos bo`linadi. Masalan: massiv elementlarini tartiblash misolini Paskal va Python dasturidagi talqinini taqqoslab solishtirib ko`raylik.

A.sort()