Mavzu: Inflatsiyaga qarshi siyosat mundareja kirish Bob. Inflatsiya ijtimoiy-iqtisodiy muammo
-rasm. AQSHda inflyatsiya darajasi
Download 0.97 Mb. Pdf ko'rish
|
IQT-4 Kabulov Jumadullo. Kurs ishi. Inflatsiya
|
4-rasm. AQSHda inflyatsiya darajasi
5-rasm. Buyuk Britaniyada inflyatsiya darajasi 42 Global inflyatsiyaning O’zbekistondagi narxlarga ta’siri Jahon bozorida oziq-ovqat mahsulotlari narxining oshishi, asosiy savdo hamkor davlatlar valyuta kurslarining o‘zgarishi hamda energiya resurslari narxlarining oshishi natijasida O‘zbekistonda ham inflyatsiya sur’atlari tezlashdi. Masalan, o’tgan yillarning iyun oyida oziq-ovqat mahsulotlari narxlarining pasayishi bilan umumiy narxlarning tushishi (deflyatsiya) kuzatilgan bo’lsa, joriy yil iyun oyida oziq-ovqat narxlari may oyiga nisbatan 1.1%ga ko’tarildi. Umumiy oylik inflyatsiya (o’tgan oyga nisbatan) ko’rsatkichi esa 0.9%ni tashkil qildi. 6-rasm. 2019-2022 yillar iyun oyi uchun iste’mol narxlari indeksi va oziq-ovqat tovarlari narxlari o’zgarishi O’zbekistonning asosiy savdo hamkor davlatlarida narxlarning ko’tarilishi bilan birga valyuta kurslarining AQSH dollariga nisbatan mustahkamlanishi import inflyatsiya bosimini kuchaytirdi. Masalan, Rossiya rublining 1 AQSH dollariga nisbatan almashuv kursi 17 avgust holatiga yil boshiga nisbatan 17.32%ga (74.3 rubldan 61.4 rublga) mustahkamlandi. 2022 yilda Rossiyada rubl qadrining 28.4 foizga ortishi hamda inflyatsiya darajasining 21.3 foizga yetishi kutilayotganligini hisobga olinsa, Rossiya tovarlari jahon bozoriga 69.41 foiz qimmatroq chiqishi mumkin. Buning oqibatida 2022-yilda Rossiyada narxlar oshishining O‘zbekistonga ta’siri 6 foiz punktigacha yetishi mumkin (PMTI, 2022). 43 Dunyoda energiya narxlari keskin oshgan bir sharoitda O’zbekistonda energiya ishlab chiqaruvchilarning zarar bilan ishlashini oldini olish maqsadida 2022-yil 15-iyuldan aholi va tadbirkorlik subyektlari uchun elektr energiyasi va gaz tariflarini oshirish rejalashtirilgan edi. Lekin, tashqi va ichki omillarning makroiqtisodiy ko’rsatkichlarga ta’sirini hisobga olib, ushbu reja keyingi muddatlarga qoldirildi. Shunday qilib, global bozorda energiya resurslari narxlari oshishiga qaramasdan energiya tariflarining o’zgarishsiz qoldirilgani inflyatsiyaga kamroq darajada ta'sir ko’rsatdi. Biroq, energiya resurslari narxlari oshirilishining qisqa muddatda kechiktirilishi o'rta muddatli istiqbolda global energiya bozorida hozirgi tendensiya saqlanib qolganda narxlar darajasiga katta ta'sir ko'rsatishi mumkin. 7-rasm. 2022 yil uchun valyuta kurslari indeksi Download 0.97 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|