Mavzu: inflatsiyani yuzaga kelishi, turlari va bartaraf etish yo'llari Tayyorladi: Yusufboyev Umidbek

3) Narx-navoning keskin va notekis o`zgarishi natijasida chayqovchilik kengayadi. Inflyatsiya natijasida tovar tanqisligi (defitsit) yuzaga chiqadi. Ushbu taqchillik narx-navoning keskin ko`tariladi. Chunki inflyatsiya darajasi tufayli yuridik va jismoniy shaxslarga tijorat banklaridan beriladigan kreditlarning 17 foiz darajasinig yuqori darajada o`rnatiladi. Ushbu salbiy holat ishonchni pasaytiradi. Inflyatsiyaning eng asosiy ijtimoiy oqibati bo`lib daromadlar va boyliklarni qayta taqsimlanishi amalga oshishi hisoblanadi.

Pulning qadrsizlanish darajasi alohida olingan mamlakatda har xil bo`lishi mumkin. Inflyatsiya darajasi rivojlanga n mamlakatlarda pastroq; va u tеz o`tishi, iqtisodiy jihatdan kam rivojlangan mamlakatlarda uning darajasi yuqori, surunkali va ―davolash‖ ham k o`prok vaqt talab qilishi mumkin. Masalan, 1971 - 1984 yillarda baholar o`sishi sur'atlarni oladigan bo`lsak, u rivojlangan mamlakatlarda 4,9% dan (Gеrmaniya), 71% (Jazoir) gacha bo`lsa, rivojlanayotgan mamlakatlarda 8,5% dan (Xindiston), 153% ga (Argеntina) yеtgan 92. Inflyatsiyaning namoyon bo`lishi har bir mamlakat iqtisodining rivojlanish darajasiga, milliy xo`jalik faoliyatiga va xususiyatiga, milliy an'analariga, mintaqaviy, iqtisodiy va siyosiy rivojlanish xususiyatlariga bog`liq.

Pulning qadrsizlanish darajasi alohida olingan mamlakatda har xil bo`lishi mumkin. Inflyatsiya darajasi rivojlanga n mamlakatlarda pastroq; va u tеz o`tishi, iqtisodiy jihatdan kam rivojlangan mamlakatlarda uning darajasi yuqori, surunkali va ―davolash‖ ham k o`prok vaqt talab qilishi mumkin. Masalan, 1971 - 1984 yillarda baholar o`sishi sur'atlarni oladigan bo`lsak, u rivojlangan mamlakatlarda 4,9% dan (Gеrmaniya), 71% (Jazoir) gacha bo`lsa, rivojlanayotgan mamlakatlarda 8,5% dan (Xindiston), 153% ga (Argеntina) yеtgan 92. Inflyatsiyaning namoyon bo`lishi har bir mamlakat iqtisodining rivojlanish darajasiga, milliy xo`jalik faoliyatiga va xususiyatiga, milliy an'analariga, mintaqaviy, iqtisodiy va siyosiy rivojlanish xususiyatlariga bog`liq.

Respublikamizda 2013-yilda inflyatsiya ko‘rsatkichi 6.8 foizni, 2014-yilda esa 6.1 ni tashkil qilib o‘tgan yilga nisbatan 11%ga kamaygan. Bu esa mamlakatimizda olib borilayotgan iqtisodiy tadbirlarning samarasi hisoblanadi. 2015- yilda esa bu ko‘rsatkich 5.6 % ni tashkil qilib 2014-yilga nisbatan 9 % ga kamayib, yurtimizdagi ishlab chiqarish, xizmat ko‘rsatish chakana savdo aloqalarining oshganidan dalolat beradi. Inflyatsiya darajasi 2016 yil yakunlari bo‘yicha 5,6%ni tashkil etib, qayta moliyalashtirish stavkasi ham o‘zgarishsiz qoldirildi, bu mamlakatimiz Markaziy Banki tomonidan o‘rnatilgan maqsadli ko‘rsatkichlar doirasidagi ko‘rsatkich va rivojlanayotgn mamlakat uchun ijobiy holat hisoblanadi. Xalqaro amliyotda inflyatsiya darajasining 2% bo‘lishi tabiiy holat hisoblanadi va iqtisodiyotga xech qanday salbiy ta‘sir ko‘rsatmasligidan dalolat beradi.