Xotiraning nerv fiziologik asoslari

---

Xotiraning nerv fizologik 
asoslari.

---

XOTIRANING NERV - FIZIOLOGIK ASOSLARI
Esda olib qolish nerv tizimining, miyaning egiluvchan,ya'ni o'zgaruvchanlik, 
qo'zg'atuvchilar ta'sirida o'zida go'yo bir iz tarzida qoldirish, saqlash imkoniyati 
tufayli yuzaga keladi. Har qanday kishining miyasi egiluvchanlik xususiyatiga 
ega bo'lib, lekin uning darajasi har xil bo'ladi. Shaxs xotirasining sifati miyaning 
aktivligi va turli faoliyatiga to'g'ridan-to'g'ri bog'liq ravishda rivojlanadi. Atrofini 
o'rab olgan borliqni aktiv bo'luvchi kishi o'zi miyasi faoliyatida beto'xtov 
kuchaytiradi. Shu bilan birga uning egiluvchanlik darajasini oshiradi. Miya 
egiluvchanligi va tinch pasayishi natijasida xotira samarasini susayishiga, ba'zi 
paytda odamning toliqishi sabab bo'ladi. Dam olgandan so'ng yana tiklanadi
.

---

Odatda miya egiluvchanligi yosh o'tishi bilan susayadi. Masalan: keksa kishilar 
gaplaridan adashib ketadi. Ilgari gapirgan gaplari esidan chiqib yana o'sha gapni 
gapiradalar. Muvaqqat nerv aloqalari assosiasiyalarini hosil qiluvchi fiziologik
mexanizmdir. Assosiasiya bizning xotiramizda mustahkamlangan va ongimizda 
qayd qilingan ayrim voqea hodisalarning o'zaro bog'lanishidir, biror buyumni esda 
olib qolish uni boshqa buyumlar bilan bog'lash orqali amalga oshiriladi. 
"Muvaqqat nerv bog'lanishlar" deb yozadi. I.P. Pavlov hayvonot olamida va 
bizning o'zimizda ham bo'ladigan eng umumiy fiziologik hodisadir

---

XOTIRANING TARIXI
Xotiraning turlarini esda olib qolish va irsiy jarayonlarini amalga oshiradigan 
faoliyati xususiyatlariga bog'liqligi amalga oshadi, bunda xotiraning ayrim turlari 
uchta asosiy mezonga (kriteriya) muvofiq ravishda bo'linadi
.
1. Psixik aktivlik harakteriga qarab:
2. Faoliyat maksadiga kura, ixtiyorsiz va ixtiyoriy guruhga bo'linadi
.
3. Materialni qancha vaqt esda olib qolish va esda saqlash muddatiga kura: kiska
muddatln va uzok, muddatli xotira turlariga bo'linadi
.

---