Mavzu iqtisodiyot Kafedra: Fan: Mikroiqtisodiyot makroiqtisodiyot

---

Iste’molchi tanlovi muammosi va 
foydalilikni maksimallashtirish 
yo‘llari. 
MAVZU 
Iqtisodiyot 
Kafedra: 
Fan: 
Mikroiqtisodiyot makroiqtisodiyot 
 M.R.Qulmetov 
 J.X.Nazarov 

---

1 Iste`molchi tanlovi va naflilik tushunchasining nazariy asoslari 
2. Iste`molchi tanlovi muammosi va unga tasir qiluvchi omillar 
3. Foydalilikni maksimallashtirish yo‟llari 
Iste‟molchi tanlovi muammosi va foydalilikni
maksimallashtirish yo„llari. 

---

Inson hayoti davomida ovqat eyishi, kiyinishi, ob-havoning noqulay 
sharoitlaridan himoyalanishi, tanasini normal holatida saqlashi, ya'ni eng 
xilma-xil ehtiyojlarini qondirishi kerak. Inson ehtiyojlari deyarli qoniqarsiz, 
chunki ularni to'liq qondirish uchun har doim cheklovlar mavjud, masalan, er, 
mehnat, kapital. Shu sababli, iqtisodiy tanlovga, mavjud resurslarni o'z 
ehtiyojlarini to'liq qondiradigan tarzda taqsimlashga ehtiyoj bor. Inson 
ehtiyojlarini qondirish turli xil imtiyozlar va resurslardan foydalanish orqali 
amalga oshiriladi. 
Pul daromadlarining cheklangan resursi joriy va kelajakdagi iste'mol o'rtasida 
taqsimlanishi mumkin; uzoq umr ko'radigan tovarlar va darhol iste'mol qilish 
o'rtasida, oz miqdordagi qimmat va ko'p miqdordagi arzon tovarlar o'rtasida. 
Tanlangan mavzuning dolzarbligi shundaki, ushbu mavzudagi muammolar har 
bir alohida shaxs yoki guruh uchun ham, iste'molchilar yoki ishlab 
chiqaruvchilar shaklida ham, umuman butun dunyo hamjamiyati uchun yagona 
iqtisodiy tizim sifatida katta amaliy ahamiyatga ega. 

---

Iste‟molchi – bozor mexanizmining asosiy 
subyektlaridan biri bo„lib uning bozordagi iqtisodiy 
ahamiyati va roli juda muhim hisoblanadi. Aynan 
iste‟molchilarning u yoki bu tovarni sotib olishiga bo„lgan 
talabi bozor talabini keltirib chiqaradi, narxlar 
muvozanatini, real sotuv xajmini belgilab beradi. Bozorga 
chiqishda iste‟molchi o„z oldiga yagona bir maqsadni 
ya‟ni, maksimal ravishda o„z ehtiyojlarini qondirish va bu 
iste‟moldan yuqori naflilikka erishishni ko„zda tutadi. 
Iste‟molchi ishlab chiqaruvchi kabi o„z tanlovida absolyut 
erkin emas. U nafaqat o„z hoxish istagiga, shuningdek 
daromadiga qarab xaridlarni amalga oshiradi.