Mavzu: Iqtisodiyotning xalqaro integratsiyasini faollashtirishda to’g’ridan-to’g’ri xorijiy investitsiyalarning ishtiroki

Hozirgi kunda jahon iqtisodiyotida xalqaro iqtisodiy integratsiyalar qo‘yidagi shakllarda namoyon bo‘ladi:

• 
  erkin savdo hududi;
  
• 
  bojxona ittifoqi;
  
• 
  umumiy bozor;
  
• 
  iqtisodiy ittifoq;
  
• 
  to‘liq iqtisodiy integratsiya.
  

Erkin savdo hududi – iqtisodiy integratsiyalarning boshlang‘ich darajasi bo‘lib, u mamlakatlarning soliq to‘lashda maxsus imtiyoz tartibiga amal qiladigan alohida hududidir. Unga kiritilgan tovarlar boj va kvotalar to‘lovidan ozod etiladi va bojxona nazoratidan xoli bo‘ladi

• 
  Erkin savdo hududi – iqtisodiy integratsiyalarning boshlang‘ich darajasi bo‘lib, u mamlakatlarning soliq to‘lashda maxsus imtiyoz tartibiga amal qiladigan alohida hududidir. Unga kiritilgan tovarlar boj va kvotalar to‘lovidan ozod etiladi va bojxona nazoratidan xoli bo‘ladi
  
• 
  Bojxona ittifoqi – ikki yoki bir qancha davlatlarning bojlar bo‘yicha o‘zaro chegaralarni bekor qilish va yagona boj tarifi joriy etish yuzasidan o‘azro kelishuvi.
  
• 
  Umumiy bozor-iqtisodiy integratsiyaning hammadan ko‘proq rivojlangan turi.
  

Iqtisodiy ittifoq – integratsiyaning oliy formasi bo‘lib, bunda qatnashuvchi mamlakatlar o‘z iqtisodiy siyosatlarini, shu jumladan pul, soliq va ijtimoiy siyosatlarini, shuningdek savdoga hamda ishchi kuchi va sarmoya ko‘chib yurishiga nisbatan siyosatni muvofiqlashtiradilar.

• 
  Iqtisodiy ittifoq – integratsiyaning oliy formasi bo‘lib, bunda qatnashuvchi mamlakatlar o‘z iqtisodiy siyosatlarini, shu jumladan pul, soliq va ijtimoiy siyosatlarini, shuningdek savdoga hamda ishchi kuchi va sarmoya ko‘chib yurishiga nisbatan siyosatni muvofiqlashtiradilar.
  
• 
  To‘liq iqtisodiy integratsiya – a’zo mamlakatlar guruhlari yagona iqtisodiy siyosatini o‘tkazilishida qarab chiqilgan tiplari aralashadi.
  

Chet el investitsiyalari - bu boshqa mamlakatlar kompaniyalari tomonidan mamlakat iqtisodiyotiga pul va boshqa moddiy boyliklar kiritilishi. Bunday investitsiyalar nafaqat uzoq muddatli, balki investorga qabul qiluvchi kompaniyaning ishini boshqarishga - boshqaruvga bevosita ta'sir ko'rsatishga imkon berishi tushuniladi.