Мавзу. Жамият социал структураси ва стракцион жараёнлар социал муносабатлари


Download 162 Kb.
bet4/7
Sana21.03.2023
Hajmi162 Kb.
#1285593
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Жамият социал структураси ва стратификацион жараёнлар.Социал муносабатлар.

1. Шахс ижтимоий фаолият, муносабат субъекти ва объекти тугрисидаги марксистик назарияда асосий эътибор шахс ва жамиятнинг узаро муносабатига каратилган. Марксистик социологияда шахснинг моддий фаолияти жара¸нида юзага келувчи ва онгининг муайян хусусиятларини акс эттирувчи субъектив жихатлари купрок тадкик килинган. . Америка социологлари: Т.Знанецкий ва Ч.Томаслар асос солган шахс ижтимоий хулкини уз-узини бошкаришининг диспозицион назариясида шахс ха¸тидаги дун¸карашлик ва кадрятли - норматив омилларга купрок ахамият берилади. Бу назарияга кура, шахс онги унинг ха¸тий урнини белгилайди. Шахс дун¸караши, ижтимоий кадрияти, гоявий ва маънавий нормалар унинг фаолиятини белгиловчи асосий омиллардир. Куриниб турибдики, шахс тугрисидаги бу назарияда шахснинг социологик ва ижтимоий психологик хусусиятлари бир килиб олинган.

  • 1. Шахс ижтимоий фаолият, муносабат субъекти ва объекти тугрисидаги марксистик назарияда асосий эътибор шахс ва жамиятнинг узаро муносабатига каратилган. Марксистик социологияда шахснинг моддий фаолияти жара¸нида юзага келувчи ва онгининг муайян хусусиятларини акс эттирувчи субъектив жихатлари купрок тадкик килинган. . Америка социологлари: Т.Знанецкий ва Ч.Томаслар асос солган шахс ижтимоий хулкини уз-узини бошкаришининг диспозицион назариясида шахс ха¸тидаги дун¸карашлик ва кадрятли - норматив омилларга купрок ахамият берилади. Бу назарияга кура, шахс онги унинг ха¸тий урнини белгилайди. Шахс дун¸караши, ижтимоий кадрияти, гоявий ва маънавий нормалар унинг фаолиятини белгиловчи асосий омиллардир. Куриниб турибдики, шахс тугрисидаги бу назарияда шахснинг социологик ва ижтимоий психологик хусусиятлари бир килиб олинган.

3Социологияда Америкалик Д.Ж.Мид ва Г.Р.Минтонлар томонидан асос солинган шахснинг роли назарияси хам диккатга сазовордир. Кейинчалик бу назария Г.Мертон ва Т.Парсонс, Гарбий Олмония социологи Г.Дарендорфлар томонидан янада ривожлантирилган. Бу назария икки асосий тушунчалар: шахснинг ижтимоий мавкеи ва ижтимоий роли оркали тушунтирилади. Унга кура, хар бир инсон муайян ижтимоий тизимда бир неча уринни эгаллаши мумкин. Хар бир эгалланган урин ижтимоий мавке деб аталади. Шахс уз ха¸ти давомида бир неча ижтимоий мавкега эга булиши мумкин. Бинобарин, бу уринлардан кайси биридир унинг асосий ижтимоий мавкеини белгилайди. Бош мавке шахснинг эгаллаб турган мансаби (масалан, директор, раис, профессор каби) билан белгиланади.

  • 3Социологияда Америкалик Д.Ж.Мид ва Г.Р.Минтонлар томонидан асос солинган шахснинг роли назарияси хам диккатга сазовордир. Кейинчалик бу назария Г.Мертон ва Т.Парсонс, Гарбий Олмония социологи Г.Дарендорфлар томонидан янада ривожлантирилган. Бу назария икки асосий тушунчалар: шахснинг ижтимоий мавкеи ва ижтимоий роли оркали тушунтирилади. Унга кура, хар бир инсон муайян ижтимоий тизимда бир неча уринни эгаллаши мумкин. Хар бир эгалланган урин ижтимоий мавке деб аталади. Шахс уз ха¸ти давомида бир неча ижтимоий мавкега эга булиши мумкин. Бинобарин, бу уринлардан кайси биридир унинг асосий ижтимоий мавкеини белгилайди. Бош мавке шахснинг эгаллаб турган мансаби (масалан, директор, раис, профессор каби) билан белгиланади.
  • Шахс ижтимоий мавкеи унинг ташки хулкида, ташки ки¸фасида, юриш туришида ва хатто муомаласида хам уз ифодасини топади.

Download 162 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling