Мавзу: капитал қЎйилмалар аудити

Молиялаштириш манбалари
Инвэститсион корхонада одатда бир-бирига зид бўлмаган бир вақтнинг ўзида молиялаштиришнинг алтэрнатив вариантлари мавжуд ва улар бир вақтнинг ўзида ишлатилиши мумкин, кўпинча бу амалда учрайди.
Корхонанинг инвэститсия фондларининг таркиби унинг молиявий фаолиятининг муҳим кўрсаткичидир.
Ўз-ўзини молиялаштиришнинг классик шакли - бу сармоялар бозорида олинган қимматли қоғозлар ва крэдитлар чиқарилишининг маьлум бир улуши билан тўлдириладиган тақсимланмаган фойда ва амортизатсия кўринишидаги компаниянинг ўз маблағлари. Ўз-ўзини молиялаштириш даражасининг асосий кўрсаткичи ўзини ўзи молиялаштириш коэффитсиэнтидир ( К с), у қуйидагича аниқланади:
қаерда С с - корхонанинг ўз маблағлари; Б абюджэт маблағлари; Н с жалб қилинган маблағлар; 3 с - қарз маблағлари.
Агар ўз маблағларини жалб қилиш манбалари улуши инвэститсия харажатларини молиялаштириш умумий ҳажмининг 60 ва ундан ортиқ фоизига тэнг бўлса, ўз-ўзини молиялаштириш даражаси юқори дэб ҳисобланади.
Амортизатсия инвэститсия манбаи сифатида катта аҳамиятга эга. ИН замонавий шароитлар асосий фондларни доимий янгилаб туриш зарурати мавжуд бўлиб, бу корхоналарни кэйинчалик уларни инноватсияларга инвэститсия қилишлари учун тэжаш мақсадида, ускуналарни тэзкор эксплуататсия қилишни амалга оширишга мажбур қилади. Натижада, амортизатсия ўзининг мавжудлиги ва ҳаракатланиш шаклларини қабул қилади ва асосий капиталнинг жисмоний эскириши ифодасини йўқотади: бу ҳолда у тартибга солиш воситасига айланади инвэститсия фаолияти. Тэзлаштирилган амортизатсия икки усулда амалга оширилади. Биринчиси, суньий равишда камайтириш тартибга солиш муддати хизмат кўрсатиш ва мос равишда амортизатсия ставкаларини ошириш. Иккинчи усул алоҳида корхоналарнинг бир нэча йил ишлаб чиқариш қобилиятини тавсифлайди амортизатсия ажратмалари кэйинги йилларда пасайиши билан катталашган ҳажмда.
Ўз-ўзини молиялаштиришдан ташқари, қимматли қоғозлар бозори каби капиталнинг кучли манбаи катта рол ўйнайди, гарчи бизнинг мамлакатимизда у ҳали ҳам тўлиқ ишлатилмаган. Бундан ташқари, жалб қилинган маблағларнинг, айниқса банк крэдитларининг роли ортиб бормоқда.

Инвэститсиялар манбалари ва уларнинг тузилишини аниқлашда давлат муҳим рол ўйнайди. Молиявий (солиқнинг пасайиши) орқали ва пул-крэдит сиёсати у инвэститсия фаолиятини тўғри йўналишга йўналтиради - уни рағбатлантиради ёки олдини олади.