Mavzu: Karno kartalari yordamida mantiqiy funksiyalarni minimallashtirish Reja: Kirish qismi

Mavzu:Karno kartalari yordamida mantiqiy funksiyalarni minimallashtirish

Reja:

1. 
   Kirish qismi:
   

Mantiqiy arifmetika va Karno kartalari haqida asosiy ta`rif va tushunchalar.
2.Asosiyqism:
a) Ikkilik sanoq sistemasiga o`tish va haqiqiylik jadvalini tuzish.
b) Karno kartalarini tuzish.
c) Karno kartalari yordamida MAF ning DNSH ni aniqlashtirish.
3. Yakuniyqism:
а) Xulosa.
b) Foydalanilganadabiyotlar.

Ishdan maqsad: Haqiqiylik jadvali, mantiqiy arifmetik funksiya (MAF) va uning dizyunktiv normal shakli (DNSH), Karno kartalari haqida bilim va ko`nikmalar hosil qilish, hamda Karno kartalaridan foydalanib MAF ning minimallashgan (optimallashgan) DNSH ni tuzish.
Asosiy ta`rif va tushunchalar.
Mantiq algebrasining funksiyalari ikki qiymatga asoslanadi. Bular rost va yolg`on, yana bularni mos ravishda 1 va 0 deb ham belgilash mumkin. Raqamli qurilmalar ishlash jarayonlarining asosida ham aynan mantiq algebrasi yotadi. Masalan biz raqamli qurilmalarda zaryad bor degan holni 1 deb qabul qilamiz, zaryad yo`q degan holni esa aksincha 0. Har bir raqamli qurilma ma`lum bir mantiqiy funksiyaning vazifasini bajaradi. Har qanday mantiqiy funksiya mantiqiy amallarga asoslanadi. Asosiy mantiqiy amallar quyidagilar: va(AND), yoki(OR), emas(NOT). Boshqa mantiqiy amallar esa yuqorida keltirilgan mantiqiy amallardan kelib chiqadi. Har qanday mantiqiy amallarga yoki funksiyaga haqiqiylik jadvalini tuzsa bo`ladi, agarda mantiqiy o`zgaruvchilar soni ma`lum bo`lsa. Raqamli qurilmalar axborotni ikkilik sanoq sistemasi ko`rinishida ishlov beradi, yani 0 va1. Har qanday sanoq sistemasidan, jumladan o`nlik sanoq sistemasidan ikkilik sanoq sistemasiga o`tish mumkin (buni ishmizning asosiy qismida ko`rib chiqamiz). Raqamli qurilmaga kiritilayotgan o`zgaruvchilar soniga qarab ikkilik razyadlarini tanlaymiz. Bu haqiqiylik jadvalini tuzishning asoslaridan biridir. Bunda Karno kartalarining ahamiyati kattadir. 1953 yil Moris Karno Bul ifodalarini soddalashtirish va grafik tasvirlash tizimini ishlab chiqqanligi haqida maqola elon qildi. Hozirda bu usul Karno kartalari usuli deb yuritiladi.


Xulosa:
Karno kartalari – mantiqiy funksiyasini minimallashtirish uchun ishlatiluvchi usuldir. Kon’yunktiv birhadlarning diz’yunksiyaga diz’yunktiv normal shakl (DNSh) va Dizyunktiv birhadlarning kon’yunksiyasiga kon’yunktiv normal shakl (KNSh) deyiladi. Berilgan son bo’yicha uning MAF sini tiklash uchun avvalo, uning ikkilik sanoq sistemasidagi ko’rinishi aniqlab olishimiz va uning rostlik jadvali va Karno kartasini tuzib olishimiz kerak bo’ladi. Ular orqali sonning MAF sini tiklash qulay bo’ladi.


Foydalanilganadabiyotlar:
1. X. K. Aripov va boshqalar.”Raqamli mantiqiy qurilmalarni loyihalashtirish” oliy o’quv yurtlari uchun darslik. Toshkent “Aloqachi” – 2017.
2. S.S.Sadaddinova, Yu.M.Abduraxmanova, F.S.Raximova. “Diskretmatimatika” o’quv qo’llanma. Toshkent 2014;
3. Дэвид М. Харрис и Сара Л. Харрис. “Цифровая схемотехника и архитектура компьютера”.