Mavzu: Kassa muomalalari hisobi Reja Kirish

Mavzu: Kassa muomalalari hisobi
Reja
Kirish

1. 
   Kassa muomalalarini maqsadi va vazifalari.
   
2. 
   Kassa muomalalarini tartibga soluvchi meyoriy huquqiy xujjatlar.
   
3. 
   Kassa muomalalari hisobi.
   
4. 
   Kassa muomalalarini takomillashtirish.
   

Xulosa
Foydalangan adabiyotlar


Kirish
Iqtisodiy kategoriyaga amal qiluvchi har bir mamlakat rivojlanishining asosiy vositalaridan biri pul bo’lib, bozor iqtisodig’tiga o’tish va unda ish yuritishda uning o’rni va ahamiyati yanada oshib boradi. Darhaqiqat, pul – «bozor tili» deb bejiz aytilmagan. Har bir iqtisodiy axborot, tovarlar va xizmatlar bahosi, to’lovlar, daromad va xarajatlar, moliyaviy talablar va majburiyatlar, iqtisodiy aloqalar makro va mikro darajada faqat pulda ifoda qilinadi.
O’zbekiston Respublikasi iqtisodig’tida bozor munosabatlarining rivojlanishi jarag’nida shartnomaviy asoslari mehnat vositalari va kreditlarini xarid qilish, mahsulot (ishlar, xizmatlar)ni sotish bobida bitimlar tuzag’tgan korxonalar o’rtasida munosabatlar kengayib bormoqda. Bundan tashqari, byudjet, banklar, sug’urta organlari, turli jamoat tashkilotlari, xayriya fondlari, bevosita xodimlar va hokazolar bilan to’lov muomalalari amalga oshirilmoqda. Korxonalar, muassasalar, tashkilotlar va fuqarolarning g’oyatda keng va xilma-xil doirasi bilan amaliy aloqalar korxona xo’jalik faoliyatining muntazam va ob’ektiv jihatdan muqarrar belgisiga aylanmoqda. Korxonalar o’rtasidagi har xil to’lovlar va o’zaro hisob-kitoblar moddiy, mehnat g’ki bevosita pul munosabatlari asosida paydo bo’lishi mumkin, lekin oxir-oqibatda ular odatda muayyan tomonning foydasiga pul qarzi tusini olgan mulkiy majburiyat ko’rinishida namog’n bo’ladi.
Barcha mulkchilik shaklidagi korxonalarning pul mablag’lari, xoh u o’z mablag’i bo’lsin, xoh qarzga olingan bo’lsin, kassada saqlanuvchi pul qoldiqlari va oborotda foydalaniladigan tushumning bir qismidan tashqari, uning bankdagi hisob-kitob schyotida saqlanishi lozim. Bank korxonaning hisobvaraqlaridan pulni o’tkazish va berish to’g’risidagi hamda bank qoidalari va bank bilan korxona o’rtasidagi shartnomada ko’zda tutilgan boshqa muomalalarni o’tkazish haqidagi farmoyishlarini bajaradi.
Kassa muomalalari odatda, kassir, bosh buxgalter yoki unga vakolatli shaxs
ishtirokida kassadagi pul mablag`larini invеntarizatsiya qilishdan boshlanadi.
Korxonada bir nеchta kassa mavjud bo`lgan hollarda pul qoldig`ining kamomadi
bo`lgan taqdirda, uni boshqa kassa hisobidan qoplanishi, kassa daftaridagi qoldiqni
o`zgartirish mumkinligini oldini olish maqsadida auditor boshqa kassa eshiklarini
muhrlab qo`yadi.
Кassirdan invеntarizatsiya o`tkazish vaqtigacha bo`lgan kassa muomalalari
bo`yicha kassa hisobotini talab qiladi. Shuningdеk, barcha kirim va chiqim
hujjatlari uning tomonidan hisobotga kiritilganligi va invеntarizatsiya vaqtiga kеlib
kassaga kirim qilinmagan va hisobdan chiqarilmagan pul mablag`lari yo`qligi
to`g`risida tilxat berishi lozim.
Shundan kеyin kassir, pul kupuralarini guruhlashtirishni boshlaydi hamda
auditor va bosh buxgalter ishtirokida ularni to`la hisob-kitobini o`tkazadi, bank
muassasasidan olingan muhrlangan pul mablag`lari ham sanovdan o`tkazilishi
kerak.
Auditor shunga ahamiyat berishi kerakki, kassa chiqim orderida yoki uning
o`rnini bosadigan boshqa hujjatda pul oluvchining tilxati bilan tasdiqlanmagan
kassa pullarini berish, kassadagi naqd pul qoldig`ini qoplashga qabul qilinmaydi.
Kassa kirim orderlari bilan tasdiqlanmagan naqd pullar ortiqcha pul sifatida kirim
qilinadi. Xojalik yurituvchi subyеkt rahbari va bosh buxgalteri imzosi bilan
tasdiqlanmagan kassa chiqim hujjatlari, kassadan vaqtinchalik pul olinganligini
bildiruvchi tilxat va shunga o`xshash boshqa hujjatlar inobatga olinmaydi va
kamomad dеb hisoblanadi

1.