Mavzu: kiberterrorizm

MAVZU:KIBERTERRORIZM
Jamiyatda eng buyuk ne’mat bo‘lgan tinchlik va osoyishtalikni saqlash hozirgi murakkab va qaltis zamonda nafaqat davlat organlari, kuch tuzilmalari, balki o‘z Vatanini sevgan har bir fuqaroning muqaddas burchidir.

«Kiberterrorizm» tushunchasi deganda,

• kompyuter tarmoqlari orqali yoshlar ongini terroristik, ekstremistik va turli g‘ayriinsoniy g‘oyalar bilan zaharlashga urinishga qaratilgan axborot xurujlarini tushunamiz.

• Demak, bu – fuqarolar, ayniqsa ko‘proq yoshlar ongini muayyan yot g‘oyalar o‘zaniga burishga qaratilgan o‘ta xavfli tahdid hisoblanadi. Bu xurujning ta’sirini kamaytirish va umuman, bartaraf etish uchun esa g‘oyaviy immunitetni oshirish, kerakli bilim va ma’rifat bilan qurollanish taqozo etiladi.­

«Jihodchi» guruhlar o‘z safiga yangi shaxslarni jalb etish maqsadida internet saytlari, «Odnoklassniki», «Tvitter» kabi ijtimoiy saytlarda tashkil etilgan turli nomlardagi forum va guruhlar, “You Tube” portalidan keng foydalanmoqda. Mazkur guruhlarning targ‘ibotchilari ko‘p vaqtini internetda o‘tkazuvchi, vaqtincha ishsiz, xorijda pul topish ilinjida yurgan va ijtimoiy holatdan norozi shaxslarni o‘z saflariga qo‘shish maqsadida ular bilan go‘yo «musulmonlarning azoblanayotgani» haqida suhbatlar olib boradilar.

Bugungi kunda yovuz maqsadlari yo‘lida muqaddas islom dinimizni niqob qilib olgan kimsalar, g‘arazli harakat va kuchlarning mavjudligi sog‘lom fikrlaydigan hech bir insonni tashvishga solmasligi mumkin emas.

• Bugungi kunda yovuz maqsadlari yo‘lida muqaddas islom dinimizni niqob qilib olgan kimsalar, g‘arazli harakat va kuchlarning mavjudligi sog‘lom fikrlaydigan hech bir insonni tashvishga solmasligi mumkin emas.
• Dunyoning turli burchaklarida, musulmon davlatlarida ro‘y berayotgan qo‘poruvchilik va buzg‘unchilik harakatlaridan barchamiz tegishli xulosa chiqarib, doimo hushyor, sezgir va ogoh bo‘lib yashashimiz kerakligini hayotning o‘zi taqozo etmoqda.

O‘zbekiston mustaqillikning ilk kunlaridanoq o‘zining dinga munosabatini aniq va qat’iy belgilab oldi. Davlatning dinga munosabati «Inson e’tiqodsiz yashay olmaydi», «Dunyoviylik – dahriylik emas» degan aniq tamoyillar asosida belgilandi.

• O‘zbekiston mustaqillikning ilk kunlaridanoq o‘zining dinga munosabatini aniq va qat’iy belgilab oldi. Davlatning dinga munosabati «Inson e’tiqodsiz yashay olmaydi», «Dunyoviylik – dahriylik emas» degan aniq tamoyillar asosida belgilandi.
• Bu tamoyil Bosh qomusimiz­ – Konstitutsiyamiz hamda O‘zbekiston Respublikasining «Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to‘g‘risida»gi qonunida o‘zining huquqiy ifodasini topgan. Shu munosabat bilan, bugun har bir fuqaroning yon-atrofda ro‘y berayotgan voqea-hodisalardan doimo ogoh va hushyor bo‘lishi talab etiladi.

Kiberterrorchilik bu tahdid yoki qoʻrqitish orqali, internetdan foydalangan holda, siyosiy yoki mafkuraviy muvaffaqiyatga erishish maqsadida uyushtiriluvchi kiberhujumlardir. Kompyuter viruslari, kompyuter qurtlari, fishing, zararli dasturlar, apparat usullari, dasturlash skriptlari kabi vositalar yordamida kompyuter tarmoqlarini, xususan, Internetga ulangan shaxsiy kompyuterlarni qasddan, keng miqyosda buzish harakatlari internet terrorizmining koʻrinishi boʻlishi mumkin[1]. Kiberterrorizm munozarali atamadir.

Asosiy maqsadlar:

“Kiberjinoyat” va “kiberterrorizm” tushunchalarini aniqlang.
Kiberjinoyat va kiberterrorizmga umumiy tavsif bering. Kiberjinoyat va kiberterrorizmning asosiy turlarini aniqlang.
Kiberterrorizm tarixini tasvirlab bering. Kiberjinoyat va kiberterrorizmga qarshi kurash muammolarini aniqlang.

Zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy etish bilan bog‘liq fan-texnika taraqqiyotining rivojlanishi jinoyatlarning yangi turlarining paydo bo‘lishiga, xususan, elektron hisoblash mashinalari, tizimlari va kompyuter tarmoqlari faoliyatiga noqonuniy aralashuv, o‘g‘irlik, o‘zlashtirish, tovlamachilik kabi jinoyatlarning paydo bo‘lishiga olib keldi. kompyuter ma'lumotlari, xavfli ijtimoiy hodisa bo'lib, odatda "kiber jinoyat" va "kiberterrorizm" deb nomlanadi.

Zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy etish bilan bog‘liq fan-texnika taraqqiyotining rivojlanishi jinoyatlarning yangi turlarining paydo bo‘lishiga, xususan, elektron hisoblash mashinalari, tizimlari va kompyuter tarmoqlari faoliyatiga noqonuniy aralashuv, o‘g‘irlik, o‘zlashtirish, tovlamachilik kabi jinoyatlarning paydo bo‘lishiga olib keldi. kompyuter ma'lumotlari, xavfli ijtimoiy hodisa bo'lib, odatda "kiber jinoyat" va "kiberterrorizm" deb nomlanadi.

Kiberterrorizmni terrorizmning texnologik deb ataladigan turlariga kiritish mumkin. Terrorizmning bu turi anʼanaviydan farqli oʻlaroq, terrorchilik harakatlarida kompyuter va axborot texnologiyalari, radioelektronika, genetik injeneriya, immunologiya sohasidagi fan va texnikaning eng soʻnggi yutuqlaridan foydalanadi.

Kiberterrorizmni terrorizmning texnologik deb ataladigan turlariga kiritish mumkin. Terrorizmning bu turi anʼanaviydan farqli oʻlaroq, terrorchilik harakatlarida kompyuter va axborot texnologiyalari, radioelektronika, genetik injeneriya, immunologiya sohasidagi fan va texnikaning eng soʻnggi yutuqlaridan foydalanadi.

B. Kolin atamani oʻrtada ilmiy muomalaga kiritgan. 1980-yillar

1 Ya. Mamatova, S. Sulaymanova. O‘zbekiston mediata’lim taraqqiyot yo‘lida. O‘quv qo‘llanma. Extremum-press, 2015-94.b 2 Yahyo, Muhammad Amin, Internetdagi tahdidlardan himoya. Yordamchi o‘quv qo‘llanma. Movaraunnaxr, 2016.-672 b 3 А. В. Федоров. Медиаобразования и медиаграмотность. Учебное пособие. М. 2018 г 4 Media va axborot savodxonligini shakllantirishning pedagogik jihatlari. O‘quv-amaliy qo‘llanma. - Extremum-press, 2017-142.Б

Foydalanilgan adabiyotlar