Kataliz halq ho’jaligida keng qo’llaniladi. Ammiyak, sulfat kislota, sintetik yoqilg’i, sintetik kauchiklar. Turli-tuman plastik massalar katalizatorlar ishtirokida hosil qilinadi. - Kataliz halq ho’jaligida keng qo’llaniladi. Ammiyak, sulfat kislota, sintetik yoqilg’i, sintetik kauchiklar. Turli-tuman plastik massalar katalizatorlar ishtirokida hosil qilinadi.
- Ko’pchilik ximiyaviy protsesslar ikki qarama-qarshi yo’nalishda boradi, ya‘ni reaktsiya morbatsnida yangi mahsulotlar hosil bo’ladi, so’ngra t, p ta‘sirida dastlabki moddalarga aylanadi.
- Qaytmas bir tomonlama reaktsiyalarga metallarni kislotada erishi misol bo’la oladi.
- Masalan: Zn+4HNO3=Zn(NO3)2+2NO+2H2O
- Qaytar reaktsiyalarga HJ, hosil bo’lishi NH3 sintez reaktsiyalar misol bo’ladi.
- Masalan: A+B↔C+D
- Qaytar protsess ikki qarama-qarshi strelka qoyiladi.
- Masalan: H2+J2↔2HJ
- Qaytar protsesslarni birinchi marta norvegiyalik ikkita olim Guldberg va Vaage tomonidan taklif etilgan bo’lib Massalar ta‘siri qonuni deb atadi.
Qancha miqdor HJ reaktsiyaga kirishgan bo’lsa shuncha miqdor HJ hosil bo’ladi, natijada reaktsiyada ximiyaviy muvozanat qaror topadi. Shuning uchun muvozanat dinamik muvozanat hisoblanadi. U quyidagi uch belgiga ega: - Qancha miqdor HJ reaktsiyaga kirishgan bo’lsa shuncha miqdor HJ hosil bo’ladi, natijada reaktsiyada ximiyaviy muvozanat qaror topadi. Shuning uchun muvozanat dinamik muvozanat hisoblanadi. U quyidagi uch belgiga ega:
- 1. Ximiyaviy muvozanat vaqtidagi reaktsiyadagi holat vaqt o’tishi bilan o’zgarmaydi.
- 2. Muvozanatdagi sistema tashqi ta‘sir tufayli mevozanat holatidan chiqarilsa, tashqi ta‘sir yo’qotilgandan keyin u yana o’sha muvozanat holatiga qaytadi.
- 3. Qaytar reaktsiya mahsulotlarini o’zaro reaktsiyaga kirishish dastlabki moddalarni bir-biriga ta‘sir ettirish bilan mvozanat holatiga erishish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
