Mavzu: Kompyuter arxitekturasi tushunchasi va ishlashning umumiy mexanizmlari. Kompyuter evolyutsiyasi. Kompyuterning asosiy xarakteristikalarini

EHM avlodlari. 
Ikkinchi avlod
(1955-1965 yillar 
o‟rtalarini o‟z ichiga oladi) 
EHMlari tranzistorlarning ixtiro qilinishi tufayli paydo b
o‟ldi. 
Tranzistorlardan foydalanish radiolampalarga nisbatan kam joy 
egallab, kamroq energiya sarflar va ishonchliroq ishlar edi. Bu hol 
EHMni ixcham, arzon va tejamli qilishga imkon beradi. Ularning tezligi 
sekundiga 
10 
mingdan 
100
ming arifmetik amalni bajarar edi. 

Uchinchi avlod 
(1965-1970 yillar) EHMlarining asosini
integral sxemalar tashkil qiladi (bunday sxemalar birinchi marta
AQShdagi Kaliforniya shtatidagi Santa-Klara shahrida yaratilgan). 
Elektron sxemalarning ishonchlilik darajasi, ular baholarining
arzonlanishi, 
o‟lchamlarning 
ixchamligi 
ishlab 
chiqarishni
avtomatlashtirishga keng imkoniyat yaratdi. Bu avlod EHMlari tezligi 
sekundiga 
100
mingdan 
1 
mln. arifmetik amalni bajarar edi. 1964-yil 
IBM kompaniyasi tomonidan IBM System kompyuteri yaratildi. 

---

EHM avlodlari. 
To’rtinchi avlod
(1970-1980 yillar) EHM larining asosini katta
integral sxemalar tashkil qiladi. Natijada bitta platada EHMning hamma
qurilmalarning elektron sxemalarini joylashtirish mumkin
bo„lib, o„ttiz yil ilgari 
katta zalni egallagan EHMning
o„zi esa hajmi va narxi bo‟yicha 
foydalanuvchining ish joyida yakka tartibda
qo„llashga imkon yaratib berdi. 
Natijada shaxsiy EHMlar
cho„ntak va stol mikrokalkulyatori paydo bo‟ldi. 
Ularning tezligi sekundiga 
100
mingdan bir necha million arifmetik amallarni 
bajargan.
Beshinchi avlod
kompyuterlari optik elementlar asosida yaratilgan 
bo„lib, ular kelajak mahsuli hisoblanadi. Bunda elektr toki lazer nurlari bilan 
almashtiriladi. Natijada kompyuterning tuzilishi ham tubdan 
o„zgaradi. Ularning 
tezligi 
yorug„lik tezligiga yaqin bo„lib, bunday kompyuterlar loyihasi ichida yapon 
loyihalari birinchi 
o„rinni egalladi. 

---