Mavzu: Konsentirlangan nitrat kislota ishlab chiqarish

Yuqori bosimda ishlovchi qurilmaning atmosfera bosimida ishlovchi qurilmadan ustunligi quyidagilardan iborat:
1. Azod oksidlarini nitrat kislotaga aylantirish 98-99 %gacha ortadi. Olingan kislota kontsentratsiyasi 60-62 %ga ko`tariladi ishqoriy adsorbtsiyalash jarayoniga ehtiyoj qolmaydi;
2. Adsorbtsion kolonnasining hajmi, atmosfera bosimida ishlovchi qurilmada qo`llaniladigan nasadkali minoralar hajmidan o`nlab marotaba kichik
3. qurilmalarni qurish uchun kam mablag sarflanadi;
4. qurilmalarda xizmat qilish, ularni ishlatish ancha soddalashadi.
Ammo,yuqori bosimda kattalizatorning yo`qotilishi va energiyani ko`p talab qilishi bu tipdagi qurilmalarni keng tarqalishga katta to`siq b`o`lmoqda. SHuning uchun ham keyingi yillarda qurama tipdagi qurilmalar keng tarqalmoqda.

Qurama (kombinatsiyalangan) usulda suyuq nitrat kislota ishlab chiqarish.

• 
  qurama (kombinatsiyalangan) usulda suyuq nitrat kislota ishlab chiqarish.
  
• 
  Bu usulda ishlovchi kurilma sxemasi 68-rasmda berilgan.
  
• 
  Kompressorda 0,4 MPa bosimgacha siqilgan va 2000S gacha qizigan havo kontakt apparatining g`ilofi orqali o`tib qiziydi va aralashtirgichga borib fil'trlangan va qizigan ammiak bilan aralashadi, so`ngra kontakt apparatining o`ziga o`rnatilgan tozalagichdan o`tgib tozalangan, havo-ammiak aralashmasi ikki qavat kattalizator (platinali to`r qavat va uning ostida platinasiz kattalizator kavatlari) orqali o`tadi. Platinali qavatdan o`tgach fil'tirlanib platina zarrachalari ushlab qolinadi. Nitroza gazlari (850-8800S) reaktor ichida o`rnatilgan bug` gazoni orqali o`tadi,keyin suv isitgichdan o`tib o`z issiqligini yana 1800S gacha pasaytiradi.So`ngra havo sovutgichlar orqali o`tib 600S gacha sovuydi va nitroza kislota bilan sug`orilib turuvchi yuvgichga boradi. Yuvgich ostiga yig`ilib qolgan 47 %li nitrat kislota adsorbergayuboriladi. Sovugan nitroza gazlari nitroza kompressorida 1,1-1,2 MPa bosimgacha siqiladi va suv qizdirgich, keyin havo sovutgichi orqali o`tib sovugach adsorbsion kolonnaga kiradi. hosil bo`lgan 60 %li nitrat kislota, puflash kolonnasiga va undan omborxona qavzasiga boradi. Puflash kolonnasidan chiqqan nitroza gazlari yuvgichga kirishdan oldin tsiklga qo`shiladi. CHiqindi gazlar yuqori bosimda ishlovchi qurilmadagidek parchalab yuboriladi. Bunday qurilmalarning maxsuldorligi 3 marta oshadi.