Мавзу: Қўл тўпи ўйинчиларининг спорт тайёргарлиги асослари

Kuchlilik sifati.
Kuchlilik xayotiy extiyojlardan biri bo‘lib, u inson faoliyati va uzoq umr kurishning asosiy omilidir. Bu sifat sportda esa asosiy vosita xamda usul xisoblanadi.
Kuch sifatida asosan shtanga, kurash, boks, qo‘l kuchini sinash, tosh gir ko‘tarishda ko‘llaniladigan tarbiyaviy jarayondir. Kuch mushaklarning rivojlanishi, xarakatlarning tezligi, gavda tuzilishining guzalligi, vaznlarning kurinishida namoyon bo‘ladi. Bu jixatlar turli xil murakkab mashqlarni bajarishda kurinish va shakllarni o‘zgartirib, bo‘rtib ko‘rinadi.
Xarakat tezligi suzish, yugurish, sakrashlar, tupni urish, tepish va xakozo kuch bilan bevosita bog‘liqdir. Ya’ni suzish, yugurish, sakrash, tupni darvozaga zarb kuch bilan tepishda texnik-taktik xarakatlar, tezlik va kuchlar bir-biri bilan boglanib ketadi.
Turnikda osilib qo‘llarda toritilishda kuch va bajarish usullari texnika uzaro bog‘liqdir. Ya’ni yelka, buyin va boshni yuqoriga ko‘tarishda, oyoqdarni tugri tutgan xolda ozroq ko‘tarish qo‘llarda tortilishga qulaylik yaratadi. Demak, kuchli bo‘lish uchun tezlik sifatlarini xam egallashga tugri keladi.
Ijtimoiy turmush sharoitimizda kuch qo‘l soxalarda ishlatiladi, ya’ni:
to‘la qopni 60-70 kg ulovlarga ot, eshak, mashina va xakozo ko‘tarib ortish yoki uni tushirib, ma’lum joyga ko‘tarib borish. Bunda qo‘llar, bel, oyoqdarda kuch bo‘lishi lozim. Bu faoliyatni bajarish texnikasi usuli xam turli xil bo‘lishi mumkin, ya’ni kulda ko‘tarish, yoki kuchokdab olib ko‘tarish va xakozo.
Kishlok sharoitlarida kurash va kugjari-uloq uyinlarida "polvon" "kuchli" va "chavandoz-polvon" "epchil-kuchli" iboralari kadimdan buen ko‘p ishlatilib kelinadi. Bu faoliyat jismoniy sifatga kuch ega bo‘lish uchun ko‘p yillar doimiy ravishda mashqlar kilinadi. Unda turli xil vositalar va amallardan foydalaniladi.
Kuch sifati xakida muloxaza bildirilsa, aytish joizki kuchli polvon, chavondoz va yetuk sportchi bo‘lish uchun tugma kobilnyatlar xam bo‘lishi kerak. Ularni tinimsiz mashqlar, mexnat orkali tarbiyalash, takomillashtirish zarurdir.