Mavzu: Marketing tizimi va sohasi

Professor X.Meffert tomonidan tijorat marketingining asosiy shakllari tavsiflangan.

• Professor X.Meffert tomonidan tijorat marketingining asosiy shakllari tavsiflangan.
• Hududiy jihatlariga qarab: milliy, mintaqaviy, lokal va xalqaro (eksport, global va jahon) marketingi;
• qo‘llanish sohasiga qarab iste’mol, sanoat, investitsion va xizmatlar marketingi xarakterlanadi.
• Bugungi kunda jismoniy shaxs yoki tashkilotning faoliyat turiga qarab tashkilot marketingi, shaxs marketingi, joy marketingi, ijtimoiy marketing qo‘llaniladi.

Mikromarketing (ingl. Micromarketing) — iste’mol bozorining alohida geografik, demografik va psixografik segmentlariga yo‘naltirilgan marketing dasturlari ishlab chiqilishi, mahsulotlar ishlab chiqarilishi, firma bozor strategiyalari va reklama kompaniyalari borasidagi aniq maqsadga qaratilgan marketing sa’y-harakatlari.
Makromarketingga quyidagi sohalar: marketing texnologiyasi, tovarning sifat va miqdoriy ko‘rsatkichlari, iqtisodiy resurslarni kengaytirish va jamlash marketingi, ijtimoiy marketing va h.k. kiritildi. Samarali makromarketing tizimi iqtisodiy rivojlanishning mahsulidir.
Rivojlanmagan jamiyat: hamma o‘zi uchun mahsulot ishlab chiqaradi va sotuvchilar bo‘lmaydi, vositachilik rivojlanmaydi. Rivojlangan jamiyat: hamma narsa bozor orqali, degan g‘oyaga amal qiladi.

Global marketing – jahon iqtisodiyotining globallashuv jarayonida trans milliy korporatsiyalar tomonidan qo‘llanilayotgan faoliyat bo‘lib, zamonaviy telekommunikatsiya va axborot texnologiyalari asosida global marketing strategiyalaridan foydalanadi. Jahon yagona bozor, deb qaraladi va bir xil marketing strategiyasi qo‘llaniladi.

• Global marketing – jahon iqtisodiyotining globallashuv jarayonida trans milliy korporatsiyalar tomonidan qo‘llanilayotgan faoliyat bo‘lib, zamonaviy telekommunikatsiya va axborot texnologiyalari asosida global marketing strategiyalaridan foydalanadi. Jahon yagona bozor, deb qaraladi va bir xil marketing strategiyasi qo‘llaniladi.
• Masalan, “Pepsi Cola”, “Coca-Cola”, “Macdonalds”, “Adidas”, “Sony”, “Toshiba” va boshqa kompaniyalar faoliyati.

Analitik soha:

• Marketing tadqiqotini o‘tkazish qobiliyatini.
• Firma raqobatda aniq ustuvorlikka ega bo‘la oladigan segmentni tanlay olish qobiliyatini.
• Korxonaning marketing axborot tizimini shakllantiradi.