Havo harakatining tezligi odatda anemometrlar bilan aniqlanadi. Kosachali anemometrlar 1-1,5 m/s oralig‘idagi tezliklarni, qanotli anemometrlar ancha kichik 0,3-0,5 m/s oraliqdagi tezliklarni o‘lchashga mo‘ljallangandir. Laboratoriya sharoitida havoning harakati maishiy ventilyator yordamida hosil qilinadi. O‘lchov ishlari quyidagicha olib boriladi. Anemometr hali yurgizilmasdan avval ko‘rsatkichlari yozib olinadi va uni o‘lchanishi kerak bo‘lgan havo oqimiga kiritiladi. Kosachali anemometr vertikal, qanotli anemometr esa qanotlari havo oqimiga perpendikulyar holatda qo‘yiladi. Shu holatda anemometr inersiya qarshiligini yengish uchun 15-20 sekund salt aylantiriladi va undan so‘ng bir vaqtda asbob bilan sekundomer yurgiziladi. Shunday holda u 50-100 sekund havo oqimida ushlab turiladi va o‘chirilib anemometrning ko‘rsatkichi yozib olinadi. Quyidagi formuladan anemometr strelkasi bir sekundda - Havo harakatining tezligi odatda anemometrlar bilan aniqlanadi. Kosachali anemometrlar 1-1,5 m/s oralig‘idagi tezliklarni, qanotli anemometrlar ancha kichik 0,3-0,5 m/s oraliqdagi tezliklarni o‘lchashga mo‘ljallangandir. Laboratoriya sharoitida havoning harakati maishiy ventilyator yordamida hosil qilinadi. O‘lchov ishlari quyidagicha olib boriladi. Anemometr hali yurgizilmasdan avval ko‘rsatkichlari yozib olinadi va uni o‘lchanishi kerak bo‘lgan havo oqimiga kiritiladi. Kosachali anemometr vertikal, qanotli anemometr esa qanotlari havo oqimiga perpendikulyar holatda qo‘yiladi. Shu holatda anemometr inersiya qarshiligini yengish uchun 15-20 sekund salt aylantiriladi va undan so‘ng bir vaqtda asbob bilan sekundomer yurgiziladi. Shunday holda u 50-100 sekund havo oqimida ushlab turiladi va o‘chirilib anemometrning ko‘rsatkichi yozib olinadi. Quyidagi formuladan anemometr strelkasi bir sekundda
p= p= - shkalaning necha bo‘lagiga so‘rilganini aniqlab olamiz. shk
- Bu yerda N1, N2 - anemometrning boshlang‘ich va oxirgi ko‘rsatkichlari,
- t - o‘lchash vaqti, s.
- Bu kattalik yordamida esa har bir anemometr pasportida beriladigan grafikdan foydalanib havo harakatining haqiqiy tezligi m/s larda aniqlanadi. Atmosfera bosimi bizga malum bo‘lgan barometr-aneroidlar yordamida o‘lchanadi.
- Kosachali anemometr (MS -13) shartli sanoatda havo oqimining o‘rtacha tezligini va ob-havo hamda iqlimini o‘rganish, atmosferani kuzatish muassasasida o‘rtacha shamol tezligini o‘lchash uchun mo‘ljallangan.
Do'stlaringiz bilan baham: |