Mavzu. Mikroiqtisodiyot faniga kirish

Berilishi:
Baho – 20% oshdi

Miqdor -15% kamaydi

E_d - ?

E_d=Q%/P%=15%/20%=0.75

6-masala
Bahoning 25%ga oshirilishi hisobiga bozorga chiqariladigan tovar miqdori 15%ga ko’paysa, taklifning baholi egiluvchanlik koeffitsenti qanday miqdorni tashkil qiladi?

Yechish:

R – 25%

Q – 15%

E_s - ?

E_s=∆Q%/∆R%=15%/25%=0,6
7-masala
1 kg apelsin narxi 900 so’m bo’lganda 4 000 kg apelsin sotilgan. Uning narxi 1000 so’m bo’lganda apelsinga talab qisqarib 2000 kg sotilgan.
Berilishi:
R₁=900 so’m; R₂=1000 so’m – talab miqdori

Q₁=4000 kg va Q₂=2000 kg; talab elastikligini hisoblaymiz.

E_d=(2000-4000)/4000÷(1000-900)/900=-0.5÷0.11=-4.5

Ya’ni 1 kg apelsin narxi 1% ga oshsa, unga bo’lgan talab 4.5% ga kamayadi. Endi masalani boshqacha qo’yamiz. 1 kg apelsin narxi 1000 so’m bo’lganda unga talab 2000 kg bo’lgan va uning narxi 900 so’mga tushganda talab ortib 4000 kg ga etdi. Elastiklik koeffitsentini aniqlaymiz.

E_d= (2000-4000)/2000÷(1000-900)/1000=1/(-0.1)=-10

Ko’rinib turibdiki, bir xil miqdor va narxlardagi talab elastikligi turli qiymatlarda bo’lyapti. Bu o’ng’ayliklarni yo’qotish maqsadida “yoysimon elastiklik” formulasidan foydalanamiz.

Yoysimon elastiklik formulasi:

E_d=((Q₂-Q₁)/(Q₁+Q₂))/2÷ ((P₂-P₁)/(P₁+P₂))/2

Birinchi hol.

((2000-4000)/(4000+2000))/2÷((1000-900)/(900+1000))/2=-2000/6000/2÷100/1900/2=19/3=-6.33

Ikkinchi hol.

E_d=((4000-2000)/(2000+4000))/2÷((900-1000)/(1000+900))/2=

2000/6000/2÷-100/1900/2=38/-16=-6.33