Mavzu: Mis-piritli rudalarini maydalash va yanchish sxemasini tanlash va hisoblash. Bajardi: 13E-20 ki (fqb)

1.9. Gidrotsiklonda zarrachalarning tasniflanishi samaradorligiga ta’sir qiluvchi omillar

Mexanik tasniflagichlarga nisbatan gidrotsiklonlarda tasniflash samaradorligi ancha yuqori bo‘lib, 80 % ga etadi. Gidrotsiklonlarda tasniflanish samaradorligi quydigi omillarga: gidrotsiklon diametri (D), sliv chiqaruvchi (d_c), quvurlarning diametrlariga, qattiq va suyuqlikning nisbatiga (K: C), bo‘tanani zichligiga, bo‘tanani qanday bosim ostida berilayotganiga bog‘liq.

Sikloning diametri kattalashgan sari uning unumdorligi diametrining kvadratibo‘yicha mutanosib ravishda oshib boradi, ammo slivdagi
zarrachani o‘lchamlari yiriklashib boradi.

1. 
   Bo‘tana keluvchi quvurning (d_b) shakli va o‘lchami: quvurni o‘lchami kattalashgan sari (bir xil bosimda ) mutanosib ravishda gidrotsikloning unumdorligi oshib boradi, sliv yiriklashadi. Bo‘tana beruvchi quvur uchining shakli to‘g‘ri to‘rt burchak bo‘lib, balandligi – kengligiga nisbatan 2 : 1 bo‘ladi. Amalda bo‘tana keluvchi quvurning ekvivalent diametri d_b = ( 0,08 -0,25 ) D deb qabul qilinadi .
   
2. 
   Sliv chiqib ketuvchi quvurning o‘lchami kattalashsa gidrotsiklonning unumdorligi oshadi, ammo yirik sliv olinadi. Amalda d_c = (0,2 -0,4) D sliv chiqib ketuvchi quvurning o‘lchami ( d_c) , bo‘tana keluvchi ( d_b) quvurning o‘lchamidan 20 -25 % kattaroq olinadi. Sliv chiqadigan trubani uchi gidrotsikloning slindr qismini konus qismiga ulangan erigacha tushirilgan bo‘ladi.
   
3. 
   Qum chiqib ketuvchi quvurlarning o‘lchami katta bo‘lsa, tasniflanish yuz bermaydi, xamma bo‘tana shu quvurdan chiqib ketishi mumkin. Quvurning diametri kichiklashib borgan sari qumda qattiq zarrachalarning miqdori oshib boradi, sliv yiriklashadi. Amalda d_r= (0.5: 0.8)d_sl qabul qilinadi.
   

Qum chiqaruvchi quvur diametrining (d_l) sliv chiqaruvchi quvur diametriga d_s nisbati d_l/d_s «qumlik nisbati» yoki «chiqaruvchilik nisbati» deb atalib, gidrotsiklonlarni moslashda asosiy omil xisoblanadi. Bunda d_q- eng yirik zarrachaning o‘lchamidan kamida 3 marta bo‘lishi; sliv quvuri, bo‘tana quviridan kichik bo‘lmasligi kerak.
Tasniflashni eng yuqori samaradorligi d_q/ d_c = 0,3-0,5 qiymatiga to‘g‘ri keladi.
Konuslik burchagi amalda 20⁰ bo‘ladi. Mayin sliv olish uchun konuslik burchagi = 5-10⁰ bo‘ladi. Ammo ishqalanish kuchi yuqori bo‘lganligi sababli = 20 dan katta bo‘lishi kerak .
Bo‘tanani kirishdagi bosimisaralash natijalari qoniqarli bo‘lishi uchun bo‘tananing bosimi o‘zgarmas va yuqori bo‘lishi kerak. Gidrotsiklonga kirayotgan bo‘tananing bosimi (10-30 ) x 10⁴ Pa bo‘ladi.
Mayin sliv olish uchun yuqori (20 – 30) x10⁴Pa bosimli bo‘tana, yirik sliv olish uchun esa past bosimli bo‘tana ishlatiladi .
Mayin sliv olish uchun suyuqroq bo‘tana, yirik sliv olish uchun esa quyuqroq bo‘tana ishlatiladi. Bo‘tanadagi qattiq zarrachalarning miqdori (T ) 10 % dan 50 % gacha bo‘lishi mumkin .