Mavzu: Morfologiya. So‘z turkumlari Ma’ruzachi: Supiyeva Buxolida Abduvaliyevna Toshkent shahar xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi So‘z turkumlari morfologiya

So‘z turkumlari quyidagi guruhlarga bo‘linadi:
Mustaqil so‘z turkumlari lug‘aviy ma’noga ega bo‘lib, morfologik jihatdan o‘zgaradigan, gap ichida ma’lum sintaktik vazifa bajaradigan so‘zlardir.
Gap bo‘lagi
vazifasida keladi

Ma’lum
bir so‘roqqa
javob bo‘ladi
Atash
ma’nosiga ega
Sifat
Son
Olmosh
Fe’l
Shaxs va narsalarning nomini bildiradi
Ot
Ot
Shaxs va narsalarning belgisini bildiradi
Sifat
Miqdorning nomini shaxs va narsalarning son-sanog‘ini, tartibini bildiradi
Son
Gap ichida ot, sifat, son, ravish, ba’zan so‘z birikmasi va gap o‘rnida qo‘llana oladi
Olmosh
Shaxs va narsalarning harakat yoki holatini ifodalaydi
Fe’l
O‘zbek tilida mustaqil so‘z turkumlari
Ravish
Ish-harakat va holatning bеlgisini bildiradi
Ravish
Kеlishik qo‘shimchalari bilan qo‘llanadi, birlik va ko‘plik sonda ishlatiladi
Gap tarkibida barcha gap bo‘laklari vazifasida keladi
Otlar yasalish va yasalish uchun asos bo‘lish xususiyatiga ega
Ot
Umumiy grammatik xususiyatlari
Umumiy grammatik xususiyatlari
Egalik qo‘shimchalariga ega.
Kim?, nima?, qayer? so‘roqlaridan biriga javob bo‘ladi
Shaxs otlari, narsa otlari, faoliyat jarayon otlari, o‘rin-joy otlari kabi turlari bor.
Daraja kategoriyasiga ega
Otlashadi
Gap tarkibida asosan aniqlovchi, hol va kesim vazifasida keladi
Sifatlar ish-harakatning ham belgisini bildira oladi
Sifat
Umumiy grammatik xususiyatlari
Umumiy grammatik xususiyatlari
Sifat xususiyat, rang-tus, maza-ta’m, hajm-o‘lchov, hid va makon-zamon ma’no turlariga ega
Qanday?, qanaqa?, qaysi? so‘roqlaridan biriga javob beradi
Juft, dona, mеtr, siqim… kabi hisob so‘zlari bilan qo‘llana oladi
Otlashadi
Gap tarkibida asosan aniqlovchi va kesim vazifasida keladi
Sodda va murakkab sonlarga
bo‘linadi
Son