Jizzax Davlat Pedagogika Universiteti Jismoniy madaniyat yo’nalishi 914 -21 guruh talabasi Hayitjonov Fayozjon Mushak apparati va chidamlilik - Sportchining chidamliligi, ko‘p darajada, mushak apparatining fiziologik xususiyatlariga bog‘liq va o‘z navbatida, mushak tolalarining o‘ziga xos strukturaviy va biokimyoviy xususiyatlari bilan belgilanadi. Mushaklar kompozitsiyasi. Ma’lumki, odamning mushak tolalari ikkita asosiy tipga mansub: sust (I) va tez (II). Tez tolalar ham ikki turga bo‘linadi: tez oksidlanuvchi-glikolitik (II-A) va tez glikolitik (II-B). Sust tolalar, chidamlilikka mansub mashqlarni bajarish uchun xos bo‘lgan energiya ajralishining ko‘proq aerob tipiga, nisbatan uncha kuchli bo‘lmagan qaytariluvchi, uzoq muddatli qisqarishlariga, tez tolalarga nisbatan yaxshiroq moslashgan.
Sportning taniqli vakillarida, chidamlilikni namoyon qilishning talab qiladigan mushaklar kompozitsiyasining o‘ziga xos xususiyati, ularning mushaklari tarkibidagi sust tolalarning nisbatan yuqori foizda - Sportning taniqli vakillarida, chidamlilikni namoyon qilishning talab qiladigan mushaklar kompozitsiyasining o‘ziga xos xususiyati, ularning mushaklari tarkibidagi sust tolalarning nisbatan yuqori foizda
- Sportning taniqli vakillarida, chidamlilikni namoyon qilishning talab qiladigan mushaklar kompozitsiyasining o‘ziga xos xususiyati, ularning mushaklari tarkibidagi sust tolalarning nisbatan yuqori foizda bo‘lishi hisoblanadi (4.15-rasm). Sust tolalar foizi bilan MKI o‘rtasida bog‘liqlik mavjud.
Shu bilan birga, sust tolalarning bir xil foizida, sportchilarning MKI, sport bilan shug‘ullanmaganlarnikidan yuqori. Tez va sust tolalarning foizli nisbati va kattaliklari to‘g‘risida hamda turli malakali sportchilar va xuddi shu yoshdagi va gavda konstitutsiyasidagi sport bilan shug‘ullanmaganlar sonining to‘rtboshli - Shu bilan birga, sust tolalarning bir xil foizida, sportchilarning MKI, sport bilan shug‘ullanmaganlarnikidan yuqori. Tez va sust tolalarning foizli nisbati va kattaliklari to‘g‘risida hamda turli malakali sportchilar va xuddi shu yoshdagi va gavda konstitutsiyasidagi sport bilan shug‘ullanmaganlar sonining to‘rtboshli
- mushagidagi (tashqi boshchasidagi) ayrim asosiy fermentlarning faolligi to‘g‘risidagi ma’lumotlar 4.6-jadvalda keltirilgan. Bu ma’- lumotlardan ko‘rinib turibdiki, stayerlarda, tadqiq qilinayotgan mushaklar barcha tolalarining 80% ni sust tolalar tashkil qiladi, bu, mashq qilmaganlarnikiga nisbatan, taxminan, o‘rtacha 1,5 marta katta.
Do'stlaringiz bilan baham: |
